2021 yılının ilk PPK toplantısında faiz artırımı olacak mı?

Merkez Bankası bu yılın birinci faiz kararını 21 Ocak Perşembe günü açıklayacak.

Yeni Şafak müellifi Kavcıoğlu, bugünkü köşe yazısında Para Siyaset Konseyi (PPK) toplantısında alınacak faiz kararının değerli olduğuna dikkat çekerek, şu sözlere yer verdi:

“Bir evvelki PPK toplantısında beklentilerin üzerinde bir faiz artırımına giden konseyin, bu hafta yabancı yatırımcıların beklentisi ışığında hareket etmesi halinde, faizi 100 baz puan daha artırması ihtimal dahilindedir. Lakin Cumhurbaşkanımızın Dış Ekonomik Münasebetler Konseyi (DEİK) üyelerine yaptığı konuşmada yeniden faiz artırımına yönelik tenkitlerini tabir etmesi, TCMB’nin bu haftayı pas geçme mümkünlüğünü da artırıyor.

Bilindiği üzere TCMB, lider değişikliğinden sonra sadeleştirme istikametinde birinci olarak 475 baz puanlık faiz artırımına gitmişti. Çabucak sonraki PPK toplantısında 200 baz puan artırıma gitmesiyse, bankaların faizleri yükseltmesine yaramaktan öbür bir yarar sağlamadı. Sonuç itibariyle, bankalardaki yerleşik bireylerin toplam döviz hesaplarındaki artış devam ederek büyüklüğü 235.9 milyar dolar oldu. Öteki taraftan 8 Ocak haftasında TCMB’nin brüt rezervleri 644 milyon dolar azalışla 92.6 milyar dolara, net rezervleriyse 59 milyon dolar azalışla 13.5 milyar dolara indi.

Bunun yanında yurt dışında yerleşik şahıslar 8 Ocak haftasında pay senedi portföyünü 286 milyon dolar, tahvil portföyünü 491 milyon dolar artırdı. Böylelikle son 9 haftada yurtiçine portföy girişi 5 milyar doları buldu. Yüksek faizi kaçırmak istemeyen yabancılar tarafından Türkiye’ye 9 haftadır üst üste portföy girişi oluyor.

TCMB’nin enflasyon oranındaki artışa nazaran sıkılaştırma siyasetine devam edeceği tarafında açıklamalarda bulunması, faiz artırımına devam edileceği manasına gelmektedir. Bir nevi, enflasyondaki artış devam ederse faiz artırımının da devam edeceği tarafında piyasalara garanti verildi. Bunun manası ‘faiz sebep enflasyon sonuçtur’ telaffuzunun karşıtı olarak ‘enflasyon sebep faiz sonuçtur’ telaffuzunu baz alarak enflasyonu indirmek için faiz artırımına devam edileceğidir.

Tabi burada iş dünyası dahil faiz artırımı konusunda TCMB’ye takviye verenler, bankaların kredi faizlerini %20’lerin üzerine çıkarması ile haklı olarak feryat figana başladılar. Öbür yandan kur oynaklığının da devam ettiği, bu artırımdan sonra 7.80’den 7.30’lara kadar düşmesine karşın 7.50 düzeylerinde devam ettiği görülüyor. Nereye kadar ineceği yahut nerede duracağı da hala net değil.

Birinci olarak ihracatçılar bu durumdan önemli derecede zahmet yaşamaktadır. Hem hammadde alımında enflasyon artışından ötürü maliyetleri arttı hem de yurt dışından gelen ihracat bedellerini maliyetlerin altında bozdurmaları gelir kaybına neden oldu. Ayrıyeten, finansman muhtaçlıklarını karşılamak için yüksek faizle kredi kullanmak zorunda kalmaları da onlar için tekrar maliyetleri artıran en değerli faktör oldu. Bu da ihracatın hedeflenen sayılara ulaşılmasını zorlaştıracaktır.

Bence 2021 yılı için önümüzdeki en değerli problemlerden birincisi ödemeler istikrarı problemidir. Her seferinde faizi yükselterek bu problemleri çözemeyiz. Bu durumda yapılması gereken en değerli adımlar; Yapısal tahlillerin yanında 2021 yılındaki tüm teşvik ve önceliklerin güç, ihracat ve turizm kesimi bazında kullandırılması. Gerçek dal yatırımlarının daha ucuz maliyetle yapılabilmesi için, bütün iş dünyası kuruluşlarının öncülük yaparak hem yurt dışındaki tasarruflarını ülkemize getirmeleri hem de Türkiye bankalarındaki döviz mevduatlarının bir kısmını TL’ye dönmeleri.

Vatandaş açısından bakıldığında, enflasyonun artmasının bir nedeni de kur ve bankalardaki DTH’ların artmasının da bunu tetikliyor olmasıdır. Ülkemizin daha fazla yatırım sağlaması, istihdamı artırması ve ülkemizin refahı için bankalardaki döviz mevduatlarını TL yatırım araçlarına yöneltmeliler. Gereğinden fazla gerçek faiz varken TL yatırım araçlarına yönelmenin tam vakti. Faizlerin yükselmesi her ne kadar bankaların kar marjlarını artırıyor üzere gözükse de günün sonunda yüksek faizlerle sağlıklı kredi vermek pek mümkün olmayacaktır. Kaliteli etkin idaresi açısından düşük faizlerle yaygın ve sağlıklı kredi verilmesi hem bankalar için hem firmalar için hem de istihdamın artırılması açısından kıymetli. Son olarak TCMB, faiz sebep mi sonuç mu ikileminden sıyrılarak elindeki tüm araçları gerçek kullanmalı ve bankaların ucuz finansman sağlamalarına yardımcı olmalıdır.”