5 bin yıllık yapıyı uzaya taşıyan öğrenciler

Avrupa Uzay Ajansı, Autodesk ve Airbus firmaları sponsorluğunda bu yıl üçüncü defa gerçekleştirilen Milletlerarası Moon Camp Challenge yarışında hedef, altı astronotun altı ay boyunca yaşama ve araştırma yapmalarını sağlayacak bir Ay Kampı tasarlamak. Başlangıç, orta ve gelişmiş olmak üzere üç kategoride dünyanın tüm ülkelerinden iştirakin gerçekleştiği yarışa Uşak Bilim ve Sanat Merkezi, ortaokul öğrencileriyle dahil oldu.
Öğrencilerin Derinkuyu yer altı kentinden ilham alarak 3 Boyutlu olarak tasarladıkları Kapadokya Ay Kampında astronotların barınma, beslenme, güvenlik üzere tüm yaşamsal gereksinimlerine ek bilişim odası; biyoloji, jeoloji ve arkeoloji laboratuvarları, maden arama ve çıkarma robotları üzere araştırma ve geliştirme alanları da bulunuyor. Proje yöneticisi ve fen bilimleri öğretmeni Nurettin Can Bodur toplam altı öğrenciyle başladıkları serüveni şöyle anlattı:

‘UZAKTAN EĞİTİM İŞİMİZE YARADI’
“Yarışma için bizi en çok motive eden etken uzaktan eğitim süreciydi. Aslında proje bazlı çalışmalarda uzaktan eğitim bir dezavantajdır. Biz de bu sürece uygun müsabakaları araştırmaya başladık ve Milletlerarası Moon Camp Challenge müsabakasını bulduk. Tinkercad diye bir platform var 3D tasarım yaptığımız. Öğrencilerle sanal sınıf oluşturduk ve her öğrenciye vazifelerini söyledik. Herkes çizimi kendi bilgisayarında yapıyor ve ben o çizimleri anlık olarak görebiliyorum. Hasebiyle uzaktan çalışmaya çok uygun bir sistem. Uzay, öğrencilerin çok dikkatini çekiyor. Daha bir öğrencimizle ay madenciliği çalıştık, bir öğrencimizle de Mars uzay aracının prototipini yapmıştık. Buradan yola çıkarak müsabakaya hazırlanmaya başladık. Bütün formlar İngilizce olduğu için İngilizceyi çok seven bir öğrenciye gereksinimimiz vardı. Yarışta araştırma kısımları var. Bununla ilgili alt yapısı olan, biyoloji ve arkeolojiye ilgisi olan çocuklarla görüştük. İki kişiyi de bu türlü bulduk ve altı kişilik takımı tamamladık.

KAPADOKYA’YI UZAYA TAŞIDIK
Uzaydan gelen gök taşları atmosferde yanıyor ve dünyaya ziyan vermiyorlar. Lakin ayda bizim üzere bir atmosfer yok. O yüzden astronotları ve ekipmanlarını, onların hayat alanlarını gök taşlarından müdafaamız gerek. Yarışın ana kuralı da bu esasen. Herkes farklı dizaynlar yapıyor bununla ilgili. Biz de yer altına yapalım dedik. Ülkemizde de Kapadokya, Çatalhöyük üzere yer altı kentleri konusunda zenginliklerimiz var. Kendi ülkemizden kendi tarihimizden ilham alalım dedik. Bize en uygun olan da Derinkuyu yeraltı kentiydi. Bu fikir ekipteki Tarık Akyüz isimli öğrencimden geldi. Oraya gidip gezmiş ve etkilenmiş. Sonra bu türlü bir şey yapalım dedi ve bize de mantıklı geldi. O yüzden tasarımımızın ismini da ‘Kapadokya’ koymaya karar verdik.

UŞAK’TAN DOĞAN UZAY ÜSSÜ FİKRİ
Derece alan projelere baktım. Açıkçası umutluyuz. Kadronun motivasyonu da çok düzgün. Ağır bir çalışma içerisindeyiz. Derece alacağımızı umuyorum. Şayet Uşak’tan bu türlü bir muvaffakiyet elde edilirse küçük bir kent olduğumuz için çok daha gurur verici olacaktır. Zira bu üslup proje yarışlarının mantığı ileride yapacakları çalışmalara ilham olmasıdır. Gelecek 10 yılda Avrupa Uzay Ajansı’nın NASA’nın hatta Çin’in ayda bir üs kurma kanıları var. Daha uzak gezegenlere gidebilmek için ayı bir istasyon olarak düşünüyorlar. Bir orta durak için de kurulabilecek bu stil kamp alanlarına muhtaçlık doğacak. O yüzden bu müsabaka hayli değerli.

GELCEĞİN GÖK BİLİMCİLERİ YETİŞİYOR
Herkes bir eserin farklı kısımlarını kendi uzmanlığı doğrultusunda çalışıyor. Bilimsel araştırma maharetleri ve yaratıcılıkları gelişiyor. Tasarım sürecinde gerçekleştirdikleri çalışmalarla tasarım ve çizim hünerleri gelişiyor. Öğrenciler karşılaştıkları sorunu çözebilmek için kaynak araştırması yapıyor, elde ettikleri bilgileri kullanarak yaratıcı eser yahut fikirler geliştiriyorlar. Süreç içerisinde yaptıkları çalışmalarla özgüven ve girişimcilik marifetleri gelişiyor. Uzay bilimleri, uzay teknolojileri, uzay madenciliği, yenilenebilir güç teknolojileri, akıllı tarım uygulamaları, uzay biyolojisi, uzay ekolojisi, uzay arkeolojisi, roketlerin çalışma prensibi, 3D tasarım, kimya, kütle çekim kuvveti ve tesirleri mevzularına ilişkin bilgi ve maharetleri gelişiyor.

AYDAKİ HELYUMU ÇIKARACAK MODEL YAPTIM
Emin Heper (7’nci sınıf öğrencisi): Ben şu an helyum çıkarma aleti yaptım. Dünyadaki helyum çıkarma aletlerini örnek aldım sonra da uzayda helyumun bulunduğu yerleri araştırdım. Toprakta az ölçüde helyum varken havada daha çok bulunuyor. Benim maksadım ikisini de almaktı. Bu yüzden bir helyum çıkarma modeli yaptım. Şu an sistemimizde o da var. Hedefimiz aydaki materyalleri kullanmak. Çıkardığımız helyumu da roket yakıtı olarak kullanacağız. ,

SUYU GERİ DÖNÜŞTÜREN TASARIM
Zeynep Kandilli (6’nci sınıf öğrencisi): Ayda ömür için bir uzay üssü tasarlıyoruz. En uygun ömür şartlarını bulmaya çalışıyoruz. Ben bu ay üssü için iç ve dış üniteleri tasarladım. Dış ünitelerde robot madenciyi ve bir ay taşıtı tasarladım. İç ünitelerde ise geri dönüşüm ve arkeoloji laboratuvarını tasarladım. Suyun geri dönüştürülmesi maksadıyla tasarladığım çalışmanın sonuna geldim.  Bilhassa yaratıcılığımızı kullanmamızı istiyorlar. Ben de ay şartlarına uygun olacak halde üç boyutlu olarak bunları tasarladım.

Elif Çoban (6’ncı sınıf öğrencisi): Biz projeye başlamadan evvel yapılacak ünite ve araç gereçleri bir liste halinde hazırlamıştık. Herkes istediği ve ilgi duyduğu alanları tasarlamaya başladı. Ben biyoloji laboratuvarını ve yatak odalarını tasarladım.

MOON CAMP CHALLENGE NEDİR?
Moon Camp Challenge (Ay Kampı Mücadelesi) öğrencileri Ay’ı keşfetmeye ve gelecekteki astronotların karşılaşabileceği kimi karmaşıklıkları çözmeye davet ediyor. Yarışta her takımın vazifesi, Tinkercad kullanarak bir ay kampını 3D olarak tasarlamak. Kadrolar Ay’a iniş, Ay Üssü, Ay gezgini, Roket, Ay Yörünge Uzay İstasyonu başlıklarından istediğini tasarlayabiliyor. Müracaat gönderen tüm kadrolar bir iştirak sertifikası alacak ve projeleri Moon Camp çevrimiçi platformunda paylaşılacak. Yarış kayıtları 25 Mart 2021’e kadar devam edecek. Müsabaka 19 yaşa kadar öğrencilere açık olsa da 6 ila 14 yaş öğrenciler için tavsiye ediliyor. Ayrıyeten projeyi gönderen iştirakçiler projelerinin Ay’da paylaşılacağını kabul etmiş oluyorlar. Kazanan gruba bir 3D yazıcı ikram ediliyor.

ÇİN BİRİNCİLİĞİ KAPTIRMADI
Birincisi 2018-2019 eğitim periyodunda düzenlenen yarış European Space Agency (Avrupa Uzay Ajansı) üye devletler ve üye olmayan devler olarak iki başka kategoride bedellendiriliyor. Birinci yıl ESA üyesi devletlerden İtalya, geçtiğimiz yılsa Çek Cumhuriyeti birinci olurken ESA üyesi olmayan ülkelerden Çin her iki yarışta da tepeyi kaptırmadı.