600 yıllık tarihi Ulu Cami’nin restorasyonu devam ediyor

6 Şubat 2023’te meydana gelen sarsıntıların merkez üssü Kahramanmaraş’ta bir taraftan ağır hasarlı binalar yıkılıp yerlerine yeni binalar yapılırken, öbür yandan hasar alan tarihi yapılar da restore ediliyor.

Kentte onarım çalışmalarının yürütüldüğü tarihi yapıtlardan biri de Kahramanmaraş’ın simgelerinden olan Maraş Ulu Cami. 15’inci yüzyılda inşa edilen ve zelzelede ağır hasar alan tarihi mescidinin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen restorasyonu sürüyor.

Restorasyon çalışmaları kapsamında, sarsıntıda bir kısmı yıkılan minarenin geri kalan kısmının taşları uzmanlar tarafından titizlikle sökülüp numaralandırıldı.

‘LAZER TARAMAYLA KILCAL ÇATLAKLARA KADAR TESPİTLERİ YAPILDI’

Restorasyon çalışmalarının aralıksız devam ettiği mescitte incelemelerde bulunan Gaziantep Vakıflar Bölge Müdürü Adem Bozkurt, depremin çabucak akabinde vakit kaybetmeden 11 vilayetteki tarihi yapılarda hasar tespitini yaptıklarını belirtti.

Türkiye’deki kıymetli üniversitelerden gelen akademisyenlerden bilim heyetleri oluşturduklarını ve heyetin hasarların neden kaynaklandığını araştırmak için çalışmalar yaptığını söyleyen Bozkurt, tarihi Ulu Cami’nin de restore edildiğini vurgulayarak, “Ulu Cami 15’inci yüzyılda Dulkadiroğlu Beyliği devrinde yapılmış bir yapıtımız. Buranın süratli bir halde ihalesi yapıldı.

İvedilikle çok süratli bir halde tehlike arz eden minarelerimizin korunabileceklerini koruyup korunamayacaklarına titizlikle tek tek taşlarını sökmekle imalatlarımıza başladık. Daha sonrasında lazer tarama dediğimiz aslında bu yapılardaki oluşan her türlü hasarın en ince kılcal çatlaklara kadar tespitleri yapıldı.

Zemin sondajları yapıldı; hem yüzeyde, hem tavanda, hem tabanda jeoradar dediğimiz ve vücut duvarlarındaki boşlukların tespiti yapıldı. Daha sonra bunlarla ilgili çok önemli bir statik projelendirme çalışması gerçekleştirildi” diye konuştu.

Yapılan çalışmalarda tarihi yapıların onarım dışında güçlendirilmesi gerektiğinin de ortaya çıktığını söz eden Adem Bozkurt, “Bununla ilgili bütün her türlü hesaplamalar yapıldıktan sonra şu anda bu camimizi rölövesi, restitüsyon projesi, statik güçlendirme projesi müdafaa heyetlerinden geçirilerek artık onarım çalışması evresine geçilmeye başlandı.

Bir de biz bu basamaklarda ivedilikle yapılarımızın tekrardan artçılardan oluşacak hasarlarını engellemek emeliyle, yapılarımızı acilen, askılama metotlarıyla askıladık ve yapının ayakta durmasını sağladık. Bu süreçten sonraki kısımda da Allah nasip ederse hem 300-400 tahminen 500 kalemlik bir imalatla bu caminin tamirlerini yapacağız, onarımlarını yapacağız.

Çünkü onarım çok farklı bir uygulama hem taş personelliği hem ahşap personelliği hem konservasyon dediğimiz çok özgün yapıtlarımızın korunması bu cins imalatların titizlikle tek tek yapılması gerekiyor. Hasebiyle da bu çalışmalar itinayla yürütülüyor” dedi.

2025’İN SONUNA YETİŞTİRİLECEK

Restorasyon çalışmasının çok teknik bir süreç olduğunu ve bu tekniklerden birinin de enjeksiyon tekniği olduğunu söyleyen Gaziantep Vakıflar Bölge Müdürü Adem Bozkurt, “Enjeksiyon dediğimiz imalat yapının karakteristik özelliğine rastgele bir ziyan getirmeksizin hidrolik kireçten yani aslında yapıların yepyeni üretim biçiminde kullanılan gereçlerle yapılan özel bir enjeksiyon.

Boşlukların doldurulması, mevcut dolgu materyallerinin de birbirine  kilitlenmesini sağlıyor. Bunun için de çok titiz bir çalışma gerçekleştiriyoruz. Allah nasip ederse camimizi 2025 yılı sonunda çalışmaları tamamlayarak yine ibadete açmayı planlıyoruz” sözlerini kullandı.