Araştırma: ‘İsteğe Bağlı Kürtaj Yapmıyoruz’ Diyen Devlet Hastaneleri Dört Yılda Dört Kat Arttı

Independent Türkçe’den Gökçen Tuncer’in haberine nazaran, kadın evli ise eşinin, 18 yaşının altında ise ebeveynin isteğini koşul koşan yasa, gebeliğin 10 haftadan fazla olduğu ve bayanın hayatını tehdit ettiği yahut edeceği ya da doğacak çocuk ile onu takip edecek jenerasyonlar için ağır mağduriyet yaratacağı hallerde de kürtaja müsaade veriyor. Bu cins gebelik sonlandırmaları için vakit sınırlaması yok. 

Bir hata sonucu meydana gelen gebelikler için Türk Ceza Hukuku 20 haftaya kadar kürtaj müsaadesi veriyor. 

Raporda yer alan ve çok fazla insanın bilgi sahibi olmadığı öbür bir mevzu ise devlet hastanelerindeki yapılan kürtajın devlet sıhhat sigortası tarafından karşılandığı.

518 hastanenin külliyen bağlantıya geçmeye çalışan Kadir Has Üniversitesi’nin ulaşabildiği hastane sayısı ise 295.

Raporda imzası bulunan araştırmacılardan Deniz Altuntaş, ulaşılamayan hastanelerin bir kenara bırakılmadığını, farklı gün ve saatlerde tekrar tekrar arandığını söylüyor.  Altuntaş, “223 hastaneye ulaşabilseydik sonuçlar nasıl değişirdi konusunda bir şey söylemek mümkün değil lakin 518 hastanenin 223’üne hiç ulaşamamış olmamız da problematik bir durum” diyor.

Üniversite takımının ulaştığı hastanelerden, isteğe bağlı kürtaj hizmeti sağlamayan yahut net bir bilgi vermeyenlerin münasebetleri şu formda sıralanıyor: 

• 63 hastane, kendilerini arayanları öbür bir kuruma yönlendirmek istedi. Bu hastanelerin 33’ünün yönlendirdiği yer ise özel hastanelerdi. 

• Ulaşılan hastanelerin en fazla sunduğu ikinci münasebet, kürtaj hizmetinin yasak ya da yasal olmadığını söyleyenlerdi. 

• 55 hastanenin sunduğu bu gerekçeyi “Yasal olmasına karşın kürtajı kriminalize etmektedir” diyerek açıklayan Kadir Has Üniversitesi, 11 hastanenin net olarak “kürtaj devlet hastanelerinde yasak” dediğini belirtiyor. 36 hastane ise “yasak” sözünü kullanmasa da devlet hastanelerinde yapılmadığını söyledi. 

• “Yapılmaması tabibin tercihi” diyen hastane sayısı ise 28.

Kadir Has Üniversitesi Proje ve Aktiflik Koordinatörü Deniz Altuntaş, “Neden kürtaj yapılmıyor?” sorusunu 2020 araştırmasında eklediklerini hatırlatarak şunları söyledi:

Araştırmanın çarpıcı noktalarından biri 2016 ve 2020 ile yıllarının raporları karşılaştırıldığında ortaya çıkan sonuç. 

Buna nazaran “Sadece tıbbi mecburilik varsa yapılıyor” diyenlerin oranı 2016’da yüzde 78 iken 2020’de yüzde 14 oldu. 

Dört yıl evvel yüzde 12’lik hisseye sahip “İsteğe bağlı kürtaj yapmıyoruz” diyenlerin oranı 2020’de yüzde 54’e kadar çıktı. 

Hiçbir koşul sunmadan isteğe bağlı kürtaj hizmeti verenler ise 2016’da da daha yüksekti (yüzde 8). 

Araştırma yapılan iki yılda da birebir yasa hususunun yürürlükte olduğunu hatırlatan Deniz Altuntaş, “Yasada rastgele bir değişiklik olmamasına karşın araştırma sonuçlarında bu kadar önemli bir artış ve azalış görüyoruz” dedi.

Ayrıyeten araştırma vilayet bazında incelendiğinde 56 vilayette isteğe bağlı kürtaj hizmeti verilmediği görülüyor. Bu vilayetler ortasında İstanbul ve İzmir de var.