Monolit nedir? Dünyada başka hangi ülkelerde Monolit var?

Şanlıurfa’da, Göbeklitepe yakınlarındaki tarlada 5 gün önce toprağa saplanmış halde bulunan Monolit, uzun süre en çok konuşulan konulardan biri oldu. Üzerinde Göktürk alfabesiyle “Gökyüzüne bak, Ay‘ı gör” yazan gizemli Monolit, daha sonra ise yeniden güzemli bir şekilde kayboldu.

Son olarak Milli Uzay Programı’nda konuşan AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, ”Mili Uzay Programını dünyaya açıklıyorum ve diyorum ki, gökyüzüne bak Ay‘ı gör” diyerek o bloğun uzay programı için oraya konulduğunu işaret etti ve gizemli metal bloğun sırrı çözülmüş oldu.

Peki Monolit nedir? Dünyada başka hangi ülkelerde Monololit var?

MONOLİT NEDİR?

Monolit, bütün olarak taş veya kayadan meydana gelen, görünüşte dağ benzeri bir jeolojik veya teknolojik, büyük boyutlu bir kitledir. Sıklıkla çok sert ve katı metamorfik kayadan olan bu kitleleri, genellikle erozyon açığa çıkarır.

İsmi Latince ’Monolithus’ sözcüğünden gelir. Bu sözcüğün kökeni ise Yunanca ‘Monolithos’ sözcüğünden gelir. İngilizce ve Türkçeye ise Fransızca ‘Monolithe’ sözcüğünden geçmiştir.

JEOLOJİK MONOLİTLER

Bugün yeryüzünde bulunan en büyük 3 monolit:

• Mount Augustus (Augustus Dağı), Avustralya
• La Peña de Bernal, Meksika

• Stone Mountain (Taş Dağı), Atlanta, Georgia, ABD

DÜNYADAKİ DİĞER MONOLİTLERDEN BAZILARI

Kuzey Amerika

-Bottleneck Peak and Moon, Utah, ABD

-Devils Tower National Monument, Wyoming, ABD

-El Capitan, Kaliforniya, ABD

-Enchanted Rock, Teksas, ABD

-Haystack Rock, Britanya Kolumbiyası, Kanada

AVRUPA

-Frau Holle Stone, Almanya

-Humber Stone, İngiltere

-King Arthur’s Stone, İngiltere

-Logan Stone, İngiltere

-Odin Stone, Orkney, Birleşik Krallık – 1814 yılında yok edildi.

-Cebelitarık Kayası (Rock of Gibraltar)

AFRİKA

-Ben Amera, Moritanya

-Brandberg Mountain, Namibya

ASYA

-Savandurga, Hindistan

Avustralya

-Mount Coolum, Queensland

-Mount Wudinna, Güney Avustralya

Güney Amerika

-Paine Kuleleri, Şili

Antarktika

-Scullin monoliti

YAPAY MONOLİTLER

Bütünüyle taştan meydana gelen abidelere tarihte sıklıkla rastlanır. Bunlar diğer özelliklerine göre farklı isimlerle anılır. Bunun dışında insan eliyle, farklı amaçlar için yapılmış monolitler bulunur. Bazı insan eliyle yapılmış monolitler ve tipleri şu şekilde sıralanabilir:

-Theoderik Mozolesi, Ravenna

-Aztek takvimi “Güneş Taşı”

-Run taşları

-Steller

-Dikilitaşlar

-Ogham Taşı (Ogham Stone), İrlanda

-Adem ve Havva Taşları (Adam and Eve Stones), İngiltere

-Merlin Taşı (Merlin Stone), İngiltere

DÜNYA’NIN EN BÜYÜK MOLORİT’İ ULURU DEĞİL

Yıllar boyunca Uluru/Ayers Kayası’nın dünyanın en büyük monoliti olduğu yazılmış ve söylenmişse de; bu iki türlü de gerçeği yansıtmamaktadır. Çünkü Uluru bir Monolit değildir ve bir Monolit olsa bile Mount Augustus ondan yaklaşık 2,5 kat daha büyüktür.