Mürekkep balıklarının kendini kontrol etmek konusunda evrimleştiği tespit edildi

BBC

Yapılan bir araştırma sonucunda; insanlar, şempanzeler, papağanlar ve kargalar gibi mürekkep balıklarının da kendi kendini kontrol etmek için evrimleştiği sonucuna ulaşıldı.

Mürekkep balıklarının daha iyi bir ödül için hazlarını erteleme özelliğinin olduğu sonucuna varılan araştırma salı günü Proceedings of the Royal Society B dergisinde yayımlandı.

Araştırmanın başyazarı Alexandra Schnell tarafından kaleme alınan yazıda mürekkep balıklarına Marshmallow deneyinin uyarlanmış bir versiyonu uygulandığı belirtildi.

Marshmallow deneyi, Stanford’lu psikolog Walter Mischel tarafından yapılmış bir hazzı erteleme testi. Testte çocuklara bir ödül sunulur ve eğer bu ödülü o anda almazsa aynı ödülden bir tane daha verileceği söylenir.

ULAŞAMADIĞI HAZNEYE HİÇ GİTMEDİ BİLE

Yapılan deneyde mürekkep balıklarına farklı şekillerde farklı görsel işaretleri olan hazneler sunuldu.

İlk işaret, haznenin içine yiyecek konduğu anda belirecek ve mürekkep balığının yönelmesiyle haznenin ağzı açılacaktı. Böylelikle mürekkep balığı yiyeceği hemen yiyebilecekti.

İkinci işaret de yiyecek kondığu anda belirecekti ama ilkinden farklı olarak hazne ağzının açılmasında bir süre gecikme olacaktı.

Bir diğer işaret ise mürekkep balığının ödülü yemesini engelleyen fazladan plastik bir engelin olduğu hazneye konuldu.

Hazneler sunulup yiyecekleri gördüğünde mürekkep balığı tüm haznelere de saldırdı. Ancak zamanla her haznenin kendine has kuralları olduğunu anladı.

En sonunda ise mürekkep balığı “ulaşılamaz” hazneye yaklaşma zahmetine bile girmedi çünkü yiyeceğe asla erişemeyeceğini öğrendi.

50-130 SANİYE ARASINDA BEKLEYEBİLDİ

Bu testin ardından bu kez test ilk iki hazneyle yapıldı. Yiyeceğin hemen alındığı hazneye mürekkep balığının ikincil yiyeceği; ertelemenin olduğu hazneye ise birincil yiyeceği kondu.

Mürekkep balığı daha çok tercih edeceği yiyecek için 50 saniyeden 130 saniyeye kadar duyduğu hazzı geciktirip beklemeyi başardı.

Bu başarının şempanzeler, kargalar ve papağanlar gibi büyük beyinli omurgalılarla karşılaştırılabileceğini söyleyen Schnell, deneyle mürekkep balıklarının esnek bir şekilde özdenetim uygulayıp uygulamadıklarını görmek istediklerini belirtti.

Bazı primatların ve kuşların bu tür ileri düzey özdenetimleri alet kullanma becerileri ya da sosyal ilişkileri sebebiyle gösterebildiklerini ifade eden Schnell bu gerekçelerin mürekkep balığı için geçerli olmadığını söyledi: “Onlar sosyal değiller ve alet kullanmıyor.”

Bunun yerine, mürekkep balıkları verimliliğini üst düzeye çıkarmak için özdenetim konusunda evrimleşmiş olabilir.

Schnell bu konu için şunları söyledi:

“Uzun sürelerini av olmamak için kamufle olarak geçirirler. Neredeyse hareketsiz kalırlar. Böylece avcıların onları bulmasını önleyebilirler. Yiyecek aradıklarında bu kamuflaj bozulur ve avcılarına maruz kalırlar.

“Öz denetimlerinin bunun bir sonucu olarak evrimleşmiş olabileceğini düşünüyoruz. Böylelikle daha iyi kaliteyi seçmek için bekleyerek yiyecek aramayı optimize edebilirler.”