Yılın üçüncü cemresi toprağa düştü: Cemre nedir?

Baharın geldiğine dair en önemli işaretlerden olan cemre düşmesi, havaların ısınmasıyla bağdaştırılıyor. Özellikle Anadolu’nun önemli inanışlarından olan cemre, İlkbahar’ın başlangıcını ifade ediyor. Arapça kökenli cemrenin, yedi gün arayla havaya, suya ve toprağa düştüğü iddia ediliyor. Yılın üçüncü cemresi ise 5-6 Mart tarihlerinde toprağa düşüyor. Peki cemre düşmesi nedir? Cemre hangi tarihlerde düşer?

CEMRE DÜŞMESİ NEDİR?

İlkbahar’ın gelişi ile bağdaştırılan ve Arapça kökenli bir kelime olan “cemre”‘nin sözlük anlamı kor yani ateş olarak tanımlanıyor. Mina Vadisi’nde Arafat’tan gelecek taşlarla oluşan yığınlara da “cemre” adı veriliyor. Halk arasında ise sıcaklığın artması olarak biliniyor. Cemrenin ilkbahar başlamadan hemen önce 7 gün arayla havaya, suya ve toprağa sırasıyla düştüğüne inanılır. Bu düşen cemreler sayesinde hava, su ve toprak ısınır.

Cemrenin her düşüşünde havalar ısınmaya başlar ve insanlar bu ısınan havayı hisseder. Her bir cemrenin düşüşü ile havalar ısınmaya başlar. Cemreler arasındaki sıcaklıklarda düşüş görülür. Bu da cemrenin havanın aşağıdan değil, yukarıya doğru ısındığını gösterir.

Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde İmre (İmere veya Emire) adı verilen cinin neden olduğuna inanılır. İlkbaharda görünüp titrek ışıklar saçarak göğe yükselir. Sonra buzların üzerine düşerek onları eritir. Oradan da yere girer. Bundan sonra ısınmış topraktan buhar yükselir.

Cemre düşmesiyle birlikte Hıdırellez ve nevruz kutlamaları da başlar. Cemre düşmesi Türk kültüründe de önemli bir yere sahiptir. Osmanlı zamanında da Divan şairleri cemre zamanlarında önemli kişilere övgü şiirleri yazarlardı ve bu şiirlere ‘cemreviye’ denilirdi.

CEMRE HANGİ TARİHLERDE, NEREYE DÜŞER?

Yılın ilk cemresi 20 Şubat’ta havaya ve yedişer gün arayla da toprağa ve suya düşer.

İlk cemre 19-20 Şubat’ta havaya, ikinci cemre 26-27 Şubat’ta suya ve üçüncü cemre 5-6 Mart’ta toprağa düşer. Cemreler birer hafta arayla düşerek ilkbaharın gelmesine neden olur.