Emekli Tümamiral Cihat Yaycı, kendisi üzere emekli olan 104 amiralin sahip çıktığı Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ye ilgili “Boğazlar üzerindeki …
’Boğazlar üzerindeki egemenliğimiz Montrö ile bağlıdır’ kelamını bizim hasımlarımız dahi lisana getirmemiştir. Bu muahede çok değerlidir. Fakat bunları dillendirirken çok dikkatli olmak gerekir. Montrö bizim yumuşak karnımız, manama gelecek tabirler imzacı, bağıt devletlerden bir adedinin (biri de Yunanistan) bize bunu tehdit olarak kullanmasının yolunu açabilir. Marmara Denizi ve Boğazlar bizim toprağımızdır. Montrö kalkarsa İç Su Rejimi uygulanır. O vakit tüm kurallar Türkiye tarafından konulur. Öbür devletlerin bunu bilmesi gerekir.”
Emekli amiraller ne demişti?
“Son vakitlerde gerek Kanal İstanbul, gerekse Milletlerarası Antlaşmaların iptali yetkisi kapsamında Montrö Mukavelesi’nin tartışmaya açılması kaygı ile karşılanmaktadır. Türk Boğazları, dünyanın en değerli suyollarından biri olup, tarih boyunca çok uluslu antlaşmalara nazaran yönetilmiştir. Bu antlaşmaların sonuncusu ve Türkiye’nin haklarını en düzgün biçimde koruyan Montrö; yalnızca Türk Boğazlarından geçişi düzenleyen bir mukavele değil, Türkiye’ye İstanbul, Çanakkale, Marmara Denizi ve Boğazlardaki tam egemenlik haklarını geri kazandıran, Lozan Barış Antlaşmasını tamamlayan büyük bir diplomasi zaferidir. Montrö, Karadeniz’e kıyıdaş ülkelerin güvenliğinin temel dokümanı olup Karadeniz’i barış denizi yapan kontrattır. Montrö, Türkiye’nin rastgele bir savaşta, savaşan taraflardan birinin yanında istemeden savaşa girmesini önleyen bir kontrattır.”
“Montrö feshedilirse öbür ülkeler ziyan eder” Cihat Yaycı
Yaycı’nın, bildirinin yayınlanması öncesinde bir televizyon kanalında Kanal İstanbul ve Montrö Mukavelesi konusunda yaptığı açıklama da dikkat çekmişti. Yaycı’nın kelam konusu açıklaması şöyle:
“Kanal İstanbul, deniz hukuku açısından Montrö mukavelesini etkilemez. Türkiye 1936’nın Türkiye’si değil artık. Türkiye orta ölçekli güçlü bir devlet. İstanbul Boğazı memleketler arası bir boğaz değil. Marmara denizi iç su rejimine tabi Türk gölüdür. Montrö feshedilmeye kalkılırsa öbür ülkeler ziyan eder. Siz bir şeye benim yumuşak karnım şurası derseniz herkes buraya saldırır. Bizim yumuşak karnımız yok. Montrö bizim yumuşak karnımız değil. Bizi bununla kimse tehdit etmesin. Türkiye eski Türkiye değil. Çok güçlü devlet. Safsata var öykü şu: Diyor ki ‘ABD batılılar Karadeniz’e girmek istiyorlar’. Karadeniz’de Montrö mukavelesine nazaran bulundurabileceği kuvvet ve gün sayısının fakat yüzde 12’si yüzde 13’ü kullanılıyor şu an. Esasen daha fazlasını kullanırlar, ancak kullanan yok.”