Son dakika: Emeklilik esnetilecek! İşte 18 yaş altına BES detayları…

TÜİK’in açıkladığı son bilgilere nazaran toplam nüfusun 22.7 milyonu 18 yaş altı gençlerden oluşuyor. Buna nazaran, tasarı yasalaştığında, 22.7 milyon gencin BES’e girmesine imkan tanınmış olacak.

Hürriyet’ten Noyan Doğan’ın yazısı:

Beklenti ise birinci etapta 5-6 milyon gencin sisteme gireceği tarafında. Yeni düzenleme ile hem ebeveynler, çocukları ismine açtıracakları BES mukavelesi ile tekrar çocukları ismine birikim yapabilecekler hem BES’in kapsamı genişleyecek hem de yurt içi tasarruflar artacak.

Meclis’e gönderilen yasa tasarısı 18 yaş altının sisteme girmesinin önündeki mahzuru kaldıracak, gençlerin sisteme nasıl girecekleri, veraset intikal durumlarının nasıl olacağı üzere ayrıntılar ise sonradan çıkacak yönetmelikler ile belirlenecek. Lakin edindiğim bilgiler ışığında 18 yaş altının BES’e nasıl gireceğine sorularla açıklık getireyim.

1) BES’teki yeni düzenleme kimleri kapsıyor?

Yeni düzenleme ile birlikte 18 yaş altı tüm gençler Ferdî Emeklilik Sistemi’ne giriş yapabilecek.

2) Bugüne kadar gençler sisteme giremiyor muydu?

BES, yasa gereği, 18 yaş üstü bölümü kapsıyor. Bugün de ebeveynler çocukları ismine ya da dedeler torunları ismine BES kontratı yaptırabiliyor lakin kendi isimlerine yaptırıyor; lehdar olarak da 18 yaş altındaki çocuklarını gösteriyorlar. Yani BES kontratının kesinlikle 18 yaş üstü kişi ismine olması gerekiyor.

4) Yeni doğmuş çocuk için de BES yapılabilecek mi?

Ebeveynler yeni doğan çocukları ismine Kişisel Emeklilik Sistemi için kontrat yaptırabilecek.

5) Gençler de devlet katkısından yararlanabilecek mi?

BES’te uygulanan yüzde 25 devlet katkısından sisteme girecek gençler de yararlanacak. Böylelikle, genç, her ay sisteme 100 lira yatırırsa, devlet de 25 lira koyacak.

6) 18 yaş altının rastgele bir geliri yok, sisteme nasıl katkı hissesi ödeyecek?

Katkı hisselerini ebeveynler ödeyecek fakat kontrat genç ismine olacak. BES’i olan genç, çalışmaya başladığında kontrat zamanına gerek kalmadan ödemelerine kendi devam edebilecek.

7) Ebeveylerlerin kendi ismine kontrat yapması ile 18 yaş altı çocukları ismine yapması ortasında ne fark var?

Mevcut durumda kişinin birden fazla BES mukavelesi varsa ve bu mukavelelerden biri ya da ikisini çocukları için yaptırmışsa, yüzde 25’lik devlet katkısından belli limitler dahilinde yararlanabiliyor. Şöyle ki, BES’te devlet katkısını üst hududu brüt taban fiyatın yıllık fiyatının yüzde 25’i ile sonlu. Yeni düzenleme ile 18 yaş altına başka kontrat yapılacağından yüzde 25’lik devlet katkısındaki limite takılmadan, katkının tamamından yararlanılabilecek.

8) Emeklilik için 56 yaş mı beklenecek?

18 yaş altının BES’e giriş kuralları kanun tasarısı yasalaştıktan sonra çıkacak yönetmeliklerle netleşecek. Lakin gençlere kısmi çekiş hakkı tanınacak. Mevcut durumda BES’te kısmi çekiş hakkı bulunmuyor. Bu hususta yeni düzenleme yapılacak.

Böylelikle, 18 yaş altı gençler, eğitim, konut, evlilik üzere gereksinim ve ihtiyaçlar için BES’teki birikimlerinin bir kısmını çekebilecekler. Ayrıyeten gençlere yönelik yapılacak yeni düzenlemeler ile 56 yaşında emeklilikte esnetilecek.

9) 18 yaş altı devlet katkısını ne vakit hak edecek?

Sistemde 10 yıl kalındığında devlet katkısının yüzde 60’ı hak ediliyor. Sistemden emekli olunduğunda da devlet katkısının tamamı alınıyor. Kanun çıktıktan sonra da 18 yaş altı için devlet katkısının hak edilmesi konusunda düzenleme yapılacak.

10) 18 yaş altı BES’e ne kadar katkı hissesi ödeyecek?

Gençler ayda 50, 100 liralarla sisteme girebilirler. Uzun müddet sistemde kalınacağı için çok daha küçük sayılarla yüksek tasarruflar yapmak mümkün. Örneğin, BES’e, 30 yaşında giren bir kişi aylık en az 250-300 lira yatırması gerekirken, 10 yaşında giren bir genç aylık 100 lira yatırabilir.