Mamara’daki müsilaja uzmanlardan çözüm

Marmara Denizi’nde yaklaşık 4 aydır tesirli olan deniz salyası olarak da isimlendirilen müsilaj tedirginliğe neden oldu. Türk bilim insanları da müsilaja tahlil bulmak için çalışmaya başladı.

Haber7.com olarak Bursa Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mete Yılmaz ve Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer ile Marmara Denizi’ndeki müsilajın biyolojik tahlil yollarının üzerine bir röportaj gerçekleştirdik.  

İşte uzmanların müsilajın çözümü hakkında ki açıklamaları: 

MÜSİLAJ TARIMDA KULLANILABİLECEK 

Bursa Teknik Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mete Yılmaz mevzuya ait, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın başlattığı bir Marmara hareket planı var. Biz de Bursa Teknik Üniversitesi olarak buna elimizden gelen katkıyı yapmaya hazırız. Zira burada öncelikli olan bahis Marmara Denizindeki kirlilik, o kirlilik baskısıyla oluşan aşırı alg üremesi ve sonucunda gördüğümüz müsilaj problemi. Müsilaj ekosistem için çok sorunlu ve ziyanlı bir durum. Deniz canlılarının vefatına sebep oluyor. Dolayısıyla öncelikle kirlilik bakısının Marmara’da azaltılması lazım.  

Müsilaj dediğimiz şey büsbütün organik bir yapı. Mikro organizmalar ve mikro algler tarafından oluşturulan ve suya salgılanan unsurların birleşerek su yüzeyinde oluşturdukları bir yapı. Organik kısımlardan oluşuyor.  Bunun içinde proteinler var, şeker yapısından hususlar var, yağlar var, öteki organik atıklar var. Münasebetiyle canlı bir yapı değil lakin ölmüş canlıların yahut salgıladıkları hususların oluşturdukları bir yapı. Bu türlü olunca da bunun kıymetlendirilmesi mümkün. Biz de Bursa Teknik Üniversitesi Biyomühendislik Fakültesi olarak birinci yaptığımız şey bu hususun yapısını karakterize etmek oldu. İçeriğinde neler var? Ziyanlı bir şeyler var mı? Bunların toksikolojik analizlerini yaptık. İnsan hücrelerine ziyan veriyor mu anlamaya çalıştık. Diğer taraftan alger toksinler ile ilgili bir problem var mı onu anlamaya çalıştık. Şu an için bizim gözlemlediğimiz bunların tarımda kullanılabileceği tarafında. Zira alglerin salgıladığı şekerimsi unsurlar toprağa verildiği vakit toprağın su tutma özelliğini arttırıyor. Tıpkı vakitte bunların virüslere, bakterilere karşı önleyici tesiri var. Dolayısıyla Marmara’daki müsilaj içerinde de bu polisakkarit maddesi olduğu için burada bir potansiyel gördük. Yaptığımız süreçte öncelikle deniz tuzunu uzaklaştırdık. Şimdi arazi çalışmalarına başlayacağız. Bunlar uygulandığı vakit sahiden bizim iddia ettiğimiz randımanı görebilecek miyiz ona bakacağız.  

Öbür taraftan alternatif kıymetlendirme usullerini de anlamaya çalışıyoruz. Tekrar bu bir organik unsur olduğu için bunu bioplastiğe dönüştürebilir miyiz yani plastikleştirebilir miyiz kısmını araştırıyoruz. Ya da bioyakıt ham unsuru olarak kullanılabilir mi? Bursa Teknik Üniversitesi olarak araştırıyoruz” açıklamasında bulundu. 

MÜSİLAJI DENİZ ORTAMINDA PARÇALAYABİLİRİZ 

Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer ise, “Müsilajı biyolojik olarak çözmek doğal ki mümkündür. Bursa Üniversitesinin yaptığı çağrıyı önemsiyorum. Müsilaj dediğimiz husus bir organik unsurdur. Denizin derinliklerinden ve yüzeyinden toplayabilir, içerisinde bulunan kirleticiler arındırılabilir ise kullanımına yönelik bir yol açılmış olur.  

Bizim çalışmalarımız daha çok deniz ortamında müsilajı reaktif oksijen tipleri ile parçalayarak dönüştürmek üzerine. Birebir vakitte da deniz ortamındaki çözünmüş oksijen ölçüsünü, konsantrasyonunu arttırabiliyoruz. Biliyorsunuz Marmara Denizi kapalı bir deniz olması nedeniyle bütün canlılık 25-30 metrelik derinliklerde toplanmış durumda. 25-30 metreden sonra da çözülmüş oksijen seviyesi epeyce düşüyor. Müsilajın sebep olduğu en büyük sorun de Marmara Denizi’nde çözülmüş oksijeni azaltması ve kazanım yollarının engellenmesi. Bizim müsilajlı deniz suyuna reaktif oksijeni difüze ettiğimiz uygulamamızdan sonra çözünmüş oksijenin arttığını gördük.  

Müsilajın bertaraf edilmesini başardıktan sonra Marmara Denizi’ne kıyılardan itibaren nasıl difüze edeceğimizi formüle etmek sıkıntı olmasa gerek. Devasa Marmara Denizi’ni düşündüğümüz vakit üretmemiz gereken reaktif oksijen ölçüsünün ne olacağı, üretim maliyetinin sürdürülebilir olup olmayacağı ve ürettiğimiz reaktif oksijeni de Marmara Denizi boyunca nasıl enjekte edeceğimiz konusu olacaktır. Uygulamada yüksek sonuçlara ulaşabileceğimizi düşünüyoruz” tabirlerini kullandı.