Sinovac aşısından sonra Biontech aşısı olunur mu? Uzmanlar etkilerini açıkladı!

Sinovac aşısından sonra Biontech aşısı olunur mu? Yaklaşık 1 buçuk yıldır ülkemizi ve dünyayı tesiri altına alan Covid-19 salgını sebebiyle birçok kişi ziyan görmüştü. Virüse karşı aşının bulunması ve yaygınlaşmasıyla bir arada ülkemizde kısıtlamalar kaldırılıp rahatlamalar başladı. Bilhassa Çin, Almanya ve Rusya olmak üzere farklı ülkelerin aşı çalışmaları ve üretimi tüm dünyaya nefes aldırdı. Çin’in geliştirip ürettiği Sinovac aşısı ve Almanya’nın ürettiği Biontech aşısı ülkemizde en çok tercih edilen aşılardan. Pekala 2 doz Sinovac aşısı vurulan biri 1 doz Biontech aşısı vurulabilir mi? Bu sorunun yanıtını merak eden vatandaşlar için işte uzmanların açıkladığı aşıların tesirleri ve yan tesirleri…

Sıhhat Bakanı Koca, ‘2 Doz Sinovac olan, 3. Dozu Biontech Olabilir’

Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, 30 Haziran’daki Koronavirüs Bilim Konseyi toplantısının akabinde yaptığı açıklamada, iki doz aşı olmuş 50 yaş ve üzerindekiler ile sıhhat çalışanlarının 1 Temmuz’dan itibaren üçüncü dozlarını olmak üzere randevu alabileceklerini bildirmişti. Bu kapsamda, ülke genelinde Kovid-19’a karşı toplumsal bağışıklığın sağlanabilmesi için birinci ve ikinci doz aşıların yapılmasına süratle devam edilirken temmuz prestijiyle üçüncü dozların uygulanmasına da başlandı.

2 doz Sinovac olmuş vatandaşların, 3. doz aşısını Biontech yaptırabileceğini bildiren Bakan Koca’nın açıklamasından sonra aşıların birlikte kullanıldığı takdirde tesiri merak konusu oldu. Dünya genelinde tesirini göstermeye başlayan ‘Delta virüsü’ne karşı aşıların aktifliğine dikkat çeken Dr. Songül Özer ve Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, bilgilendirici açıklamalarda bulundu. İşte, Sinovac ve Biontech aşılarının tesirine dair merak edilenler…

Biontech Aşısı Olanlar 3. Dozu Olmalı Mı? 

Songül Özer, ‘Kişi şayet birinci iki aşısını Biontech olduysa şu anki bilgimize nazaran, üçüncü doz aşıya 9 ile 12 ay müddetince muhtaçlıkları yok. Yani biraz daha açık söyleyeyim: Birinci iki doz Biontech olduysa, ikinci dozdan 9 ay yahut 12 sonrasına kadar rastgele bir marka fark etmez aşılanmasına gereksinim yok diye biliyoruz şu anda. Lakin 12 ay sonra yine aşılanmaya muhtaçlıkları olacak mı? Muhtemelen olacak ve tahminen de o vakit Biontech aşısının da güncellenmiş haliyle, tahminen yeni bir aşı çıkacak onunla aşılanacağız. Lakin şu anda o denli bir bilgimiz yok. Bir yıl müddetle üçüncü doz aşıyı olmalarına gerek yok.’

Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, ‘İlk varyant olan Alfa’ya göre Delta değerli ölçüde bir dönüm noktası. BioNTech aşısı, inaktif aşıya nazaran daha yüksek aktiflik gösterdiği için 3. doz aşılamayı şu anda gerektirmiyor. Yeniden de varyantın seyrine nazaran bu durum, gelecekte tekrar kıymetlendirilebilir.’

3. Doz Biontech Olanlar Delta Varyantından Korunur Mu?

Songül Özer, ‘Tek dozla Biontech’in ortalama olarak yüzde 36 civarında, yüzde 40’lara yakın bir oranda delta varyantına karşı koruduğunu biliyoruz. Yani bu soruya ‘evet’ korunmuş oluyorlar karşılığını verebiliriz. Doğal ki tek doz Biontech’le koruyuculuk oranı çok yüksek değil lakin sıfır da değil, yani yüzde 40.’

Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, ‘Delta varyantına karşı tek doz BioNTech %33, çift doz %88 koruyor. Lakin yeni varyantın aşılara karşı direnci daha fazla. 3. doz aşı bizi koruyacak lakin aşı aktifliği, giderek daha da düşebilir. BioNTech aşısının aktifliği, Sinovac aşısına kıyasla daha fazla olduğu için Delta varyantına karşı daha tesirli olduğunu ve tedbirlere de uyulmasıyla birlikte muhafaza sağlayacağını söylemek, yanlış olmaz.’

3. Doz Sinovac ve Biontech Aşısı, 2.Dozdan Ne Kadar Sonra Yapılmalı?

Songül Özer, ‘Bu aslında yaşayarak öğrendiğimiz bir şey. Hiç bu türlü bir planımız yoktu, bu türlü bir olay da yoktu. İkinci dozdan sonra ne kadar mühletle aşılanmalılar üzere bir çalışma elimizde yok. Klinik çalışmalarda bunu ispat edemiyoruz lakin şu anda dünyada, Haziran ve Temmuz ayı itibariyle koranavirüsün delta varyantı süratle yayılmaya devam ettiği için…

Türkiye’de de delta varyantı İstanbul, Ankara üzere büyük vilayetler başta olmak üzere, Sıhhat Bakanlığı tarafından en son açıklanan sayı 236. Bu sayılar delta varyantının olduğunu bildiğimiz, hatta delta varyantının kendi içerisinde tekrar mutasyona uğrayarak delta plus varyantına dönüştüğünü ve Türkiye’de de üç şahısta delta plus varyantının da göründüğünü bildiğimiz için, ikinci aşıdan sonra Sinovac olanların Biontech ile aşılanmalarını öneriyoruz. Yani, 2. doz aşıdan en erken 1 ay sonra Sinovac yapıldıysa, en erken bir ay sonra üçüncü doz aşıyı Biontech olarak olabilirler. Delta varyantı nedeniyle tez ediyoruz.’

Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, ‘İki doz BioNTech aşısı olmuş bireylerin üçüncü doz olarak BioNTech yahut Sinovac aşısı olmasına gerek yok. Lakin Sinovac aşısı sonrasında üçüncü bir doz önerilmekte. Üçüncü doz için hem Sinovac hem de BioNTech öneriliyor ama mühlet için, son aşının üzerinden ortalama 1-2 ay geçmesi üzere bir kural mevcut.’

3. Doza Gereksinim Duyulmasının Sebebi Sinovac’ın Daha Düşük Bir Tesiri Olması Mıdır? 

Songül Özer, ‘Daha düşük tesiri olmasıdır. Zira şu anda en kıymetli varyant delta varyantı, daha ölümcül olan ve süratle yayıldığını bildiğimiz bir varyant. Sinovac aşısının delta varyantına karşı koruyup korumadığına dair elimizde klinik çalışma olmadığı için şimdilik korumadığını düşünüyoruz. O yüzden bireyleri delta varyantına karşı koruduğu bilinen Biontech ile aşılamaya çalışıyoruz.’

Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, ‘Evet, inaktif aşı olan Sinovac’ın yeni varyant üzerinde tesiri, BioNTech aşısına nazaran daha düşük. Bu nedenle, üçüncü doz olarak bu aşının yapılması önerilmekte lakin üçüncü doz olarak bir kere daha Sinovac aşısı da elbette tercih edilebilir.’

2 Doz Biontech Aşısı Olmuş 50 Yaş Üstüne 3. Doza Gerek Var Mıdır? 

Songül Özer, ‘Gerek var. Burada bir yaş sonu yok. 2 doz Sinovac olduysa her yaş kümesindeki herkes delta varyantına karşı korunmuyor, diye düşünüyoruz. Her yaş kümesindeki bireyleri 3. dozla ve 3. dozun da Biontech olması biçiminde teklifler de bulunuyoruz.’

Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, ‘BioNTech aşısının üçüncü dozu, şu anda hiçbir yaş kümesinde direkt önerilen bir yaklaşım değil. Bu durum, “Genç yaş kümesi daha dirençli, o yüzden aşıya gereksinim duyulmuyor.” olarak algılanmamalı, zira bunun sebebi, mRNA aşılarının şahsen kendisi. 50 yaş altında olup Sinovac aşısı olanların üçüncü dozu yaptırması hakikat olacaktır fakat 50 yaş altı olup da BioNTech aşısı olanların üçüncü doza şu anda gereksinimi yok.’

2 Doz Sinovac ve 1 Doz Biontech Aşısı Olmanın Yan Tesirleri Var Mı?

Songül Özer, ‘Evet, kabul edilebilir hudutlarda yan tesirleri olabilir. Yani aşının yapıldığı yerde kol ağrısı, hafif bir halsizlik, tahminen biraz baş ağrısı bunlar kabul edilebilir yan tesirlerdir. Lakin içerisinde ne Sinovac’ın ne Biontech’in canlı virüs olmadığı için, hastalığın gibisi bir tablo katiyetle aşı olan şahıslarda beklemiyoruz. Alerji ihtimali her aşıda vardır. Yani yıllardır olduğunuz kızamık aşısı, boğmaca aşısı, tetanos aşısı, verem aşısı üzere aşıların da alerji yapma tesiri var.

Zira bedene yabancı bir husus veriyorsunuz sonuçta. Bu yüzden gerek Sinovac’ın gerek Biontech’in gerekse öteki koronavirüs aşılarının hepsinin alerji yapma ihtimali elbette ki var. Aşı olduktan sonra çabucak sıhhat kurumunu terk etmeyin. “Bir yarım saat bir saat kalın müşahede altında olun, ondan sonra konutunuza gidin,” diyoruz mümkün durumlar için. Aylardır yapıyoruz bu aşıyı ölümcül yan tesirler, geri dönüşümsüz yan tesirler ben görmedim. Bugüne kadar gören arkadaşım olmadı ya da rapor edilmedi.’

Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, ‘Şu ana kadar ortaya konmuş çalışmalar ve bu formda süregelen aşılama sonucunda, kayıtlara rastgele bir yan tesir geçmiş değil. Sinovac aşısı ile şahıslarda, hâli hazırda bir bağışıklık karşılığı oluşuyor ve BioNTech aşısı ile bu cevap, yalnızca pekiştirilmiş oluyor. Rastgele bir yan tesir olmadığı üzere gerek Sıhhat Bakanlığı tarafından gerek Dünya genelindeki uygulamalar açısından bu biçimde çapraz aşılama tavsiye edilmekte.’

3. Dozda Farklı Aşının Uygulanması Aktifliği Nasıl Etiler? 

Songül Özer, ‘Hangi tıp tesir düzeneğine sahip aşılandıysa o tıp aşıdan devam etmekten yanadır. Yani inaktif aşıyla aşılanma başlandıysa inaktif aşıyla hatırlatma dozu yapılır. Biz bunu öğrendik, bunu öğütledik bugüne kadar. Ama burada durum biraz değişti. Yani Sinovac inaktif bir aşı lakin Biontech mRNA teknolojisine dayalı bir aşı. Yani farklı bir üretim teknolojisi var. Niçin o aşıdan sonra bunu öneriyoruz? Az evvel de açıkladığım üzere zira Sinovac aşısının dünyada çok az ülkede yapılmış olması nedeniyle delta varyantına karşı koruyup korumadığına dair elimizde net bir ispat yok.

O yüzden de biz 83 milyon kişiyi riske atamayız. Biontech aşısının birçok ülkede delta varyantına karşı ve delta plus varyantına karşı koruduğuna dair, hatta 2. doz yapıldıktan sonra yüzde 88’e varıyor bu müdafaa. Koruduğuna dair elimizde de bilgiler olduğu için, bu aşı da elimizde varsa farklı bir teknolojiyle üretilmiş olsa da Sinovac’tan sonra Biontch yapılması delta varyantına karşı korunması için öneriyoruz.’

Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, ‘Tek doz BioNTech aşısının aktifliği, olağan kurallarda %33 olarak belirtildi lakin Sinovac aşısı ile bağışıklık kazanan bireylerin mRNA aşısı ile üçüncü doz aşılanması, bu oranı çok daha üstlere çıkarmakta. Keza, mRNA aşısının aktiflik mühleti, yaklaşık 9 aylık bir müddet olarak belirtiliyor; yani, antikor karşılığı oluşturması açısından aktifliği, çok daha fazla.’

3.Doz Biontech’in Aktifliği Nedir?

Songül Öze, ‘Aşıyı üreten firmanın CEO’su Uğur Şahin açıkladı ve klinik çalışmalarla biz bu sonucu gördük. Şu anda alfa beta, gama, delta varyantlarına karşı koruduğunu biliyoruz. Tek dozla bu delta varyantına karşı korunmanın yüzde 35 yüzde 40 civarında olduğunu fakat ikinci doz Biontech yapıldığında bir ay sonra bu oranın yüzde 88’e çıktığını biliyoruz. O yüzden Biontech bu varyanta karşı en tesirli aşıymış üzere görünüyor.’

Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, ‘Sinovac aşısının antikor oluşturma karşılığı, BioNTech aşısına nazaran daha düşük. 3. doz olarak mRNA aşısı olunması, mevcut aktifliği daha da artırıyor. Yalnızca ülkemizde değil, birçok ülkede bu halde bir teşvik mevcut. Haziran sonunda İngiltere’de yapılan bir çalışma da üçüncü dozun farklı bir çeşitte aşı ile yapılmasının aktifliği artırdığını ortaya koydu.’