Ona Her Zaman Açız! İşte 14 Farklı Makarna ve Hikâyeleri

Makarna çeşitleri ortasında kalbimizi en çok pır pır eden spagettinin kökeni 1100’lü yıllara Sicilya’ya dayanıyor. İtalyanlar Amerika’ya göçlerinde spagettiyi de beraberlerinde götürdüler ve spagetti vakitle oradan tüm dünyaya yayıldı. Spagetti sözü “küçük teller” ya da “küçük sicimler” manasına geliyor.

Penne makarna, 1865 yılında İtalyan makarna üreticisi Giovanni Battista Capurro’nun makarna hamurunu ince tüpler hâlinde kesen bir makine icat etmesiyle keşfedildi. Capurro tıpkı yılın 11 Mart’ında makinenin patentini alınca pennenin keşfi de tarih sayfalarına net bir formda eklenmiş oldu.

Vaktinde bir rahip, tabağındaki strozzapretiyi çok süratli bir halde yerken boğulmuş. Bu olaydan ötürü bu makarna çeşidi, “rahip boğanlar” ya da “rahip boğazlayanlar” manasına gelen strozzapreti ismini almış.

Lazanya’nın kökeni Antik Yunan’a kadar uzanıyor, lakin günümüzdeki üzere tanımların olduğu söylenemez. Mesela lazanyanın temel unsurlarından domates, 16. yüzyıla dek Avrupa’ya gelmemişti. Apicius, 4. yüzyılın sonu 5. yüzyılın başına denk düşen bir tanımında, lazanyanın pişmiş domuz göbeği, kuru üzüm şarabı ve incirden elde edilen bir sosla servis edildiğini yazmış.

İtalya prensesi Savoylu Mafalda’nın hoş mi hoş saçlarından ismini alan mafaldine, prensesten evvel de tüketiliyordu. Lakin o vakitler bir ismi yoktu.

Macaroninin geçmişi birazcık karmaşık. Bu makarnanın ismi, Yunan mitolojisini anlatan kimi kaynaklara nazaran Herakles’in kızı Macaria’dan kimi kaynaklara nazaran de Hades’in kızı Makaria’dan geliyor. Farklı olan, her iki kızın da kutsanmış bir vefatla hayatının son bulması. Yunanlıların cenaze merasimlerinde arpadan yapılan ve macaria denen yiyecekleri tükettiği biliniyor. Bugün bile Rum Ortodoks cenazelerinde servis edilen yiyeceğe macaria deniyor.

Tortellini de en az macaroni kadar karmaşık bir geçmişe sahip. İtalya’daki Bologna ve Modena ortasında kalan Castelfranco Emilia isimli kasabada yaşayan bir hancı tarafından ismini aldığı rivayet edilse de bir katılığı yok. Bu yüzden hem Bologna hem de Modena makarna üstünde hak sahibi olduğunu tez ediyor. Hancıya gelince… Kapı deliğinden karısının göbeğini gören hancı, ona benzeyen bir makarna yapmaya karar veriyor. Ne aşk ama!

Spagettiye benzeyen ince ve uzun bir makarna çeşidi olan erişte Asya’ya has bir yiyecek olarak biliniyor. Batıda da ince ve uzun yapılı erişte gibisi bir makarna tipi yaratılıyor. İtalya’da yaklaşık 600 yıl kadar evvel üretildiği görülen vermicelli, her iki kültür için de ortak sayılabilir.

Formu sarmal bir yaya benzeyen cavatappi, ismini, sahnedeki gücünden ötürü “yaylar üstündeki adam” takma ismini alan İtalyan pop yıldızı Andriano Celentano’dan aldı. Bu makarna 1960’larda Barilla tarafından üretildi.

Kökeni 12. yüzyıla dek uzanan orecchiette, küçük kulaklar manasına geliyor. Çok tatlı!

Stroncatura, her ne kadar linguiniye benzese de ondan daha koyu, daha ekşi ve daha pürüzlü bir yapıya sahip. Güney İtalya’daki Calabria bölgesine has bir lezzet olan stroncatura, birinci başta makarna fabrikalarının yerinde kalan artık hamurlardan yapılıyordu ve içerinde hem tam buğday unu hem çavdar unu hem de irmiğin olduğu eşsiz bir karışım ortaya çıkmıştı. 

Sakın korkmayın! Stroncatura günümüzde çok daha steril kaidelerde üretiliyor.

İkizler manasına gelen Gemelli, iki farklı makarnanın birbirine dolanmasıyla yapılıyor.

Peynir ve biber manasına gelen tonnarelli, chitarra (gitar) ismi verilen makinelerde üretiliyor. İtalya’nın Abruzzo bölgesine mahsus bir lezzet olan tonnarelli, spagettiden biraz daha yassı ve köşeli bir yapıya sahip.

Barilla için çalışan makarna üreticisi Voiello, farklı bir tasarım arayışındaydı. 1983 yılında, İtalyan araba dizayncısı Giorgetto Giugiaro’dan yaratıcılığının hudutlarını zorlamasını istedi. Ortaya estetik manzarasıyla ilgi çeken marille çıktı, fakat hamurun eşit müddetlerde pişmemesi sorun yarattı. Kısa bir müddet sonra da bu makarnanın üretimi durduruldu.