Yüz binlerce dolarlık hibe aldılar! İşte Amerikan vakfından destek alan medya kuruluşları

Türkiye’de kritik kuruluşların ABD merkezli vakıf olan Chrest Foundation’dan yüz binlerce dolarlık hibe aldığı ortaya çıktı. Bu kuruluşların başında gazeteci Ruşen Çakır’ın kurduğu Medyascope isimli haber sitesinin olması dikkat çekti.

Vakfın kendi internet sitesinden açıkladığı listede Türkiye’den birçok kuruluş var. On binlerce dolarlık dayanak alan kurumlar ortasında Anadolu Kültür Derneği, Hrant Dink Vakfı, Filmmor Bayan Kooperatifi, 140Journos, Mezopotamya Vakfı, IKSV, Serbestiyet, Hafıza Merkezi, Sivil Sayfalar, Sabancı Üniversitesi, Bağımsız Gazetecilik Platformu P24, Yerde Adalet Derneği, Mor Çatı Bayan Derneği, İktisat ve Dış Siyasetler Merkezi (EDAM) ile TESEV, Türkiye Aile Sıhhati ve Planlaması Vakfı (TAPV), Yurttaşlık Derneği ve Diyarbakır Siyasal ve Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü (DİSA) bulunuyor.

Bu kuruluşlardan alınan “destek” ölçüleri şöyle:

• Medyascope: $476,720
   
• Serbestiyet: $ 49,995
   
• 140Journos: $60,000
   
• P24: $124,015

Takviye alan kuruluşlar ortasında en dikkat çekeni ise hala yayın hayatını faal bir formda sürdüren gazeteci Ruşen Çakır’ın kurucusu olduğu Medyascope oldu. Yayın hayatına 2015 yılında başlayan kurum, derneğin açıkladığı kayıtlara nazaran Chrest Foundation’dan bir yıl sonra dayanak almaya başlıyor.

Medyascope’un 2016’dan 2020 yılına kadar aldığı toplam dayanak 476 bin 720 dolar olurken, bu sayının yeni kur ile 4 milyon lirayı aştığı anlaşıldı.

Dernek tarafından tanımlanan “Desteğin” gayesi ise partizan olmayan ana akım medya çalışmaları olarak belirtildi.

NEDİR BU CHREST FOUNDATİON

Medyascope başta olmak üzere Türkiye’deki kuruluş ve derneklere binlerce dolarlık “hibe” takviyesi veren kelam konusu dernek, Amerika Birleşik Devletleri Irving, Texas’da kurulmuş bir vakıf olmasıyla tanınıyor.

Chrest Vakfı, 1999 yılında gazeteci ve muharrir Jeff Jensen ve Lou Anne King Jensen tarafından Teksas, Amerika’da kuruldu. Bağışçılık geleneği olan ailelerden gelen Jeff ve Lou Anne Jensen; ABD’de dezavantajlı çocuklar, diyabet araştırmaları ve toplumsal teşebbüsler üzere alanlara yönelik mali takviyelerine 2001 yılında milletlerarası bir boyut katarak Türkiye’deki STK’lara mali ve teknik dayanak vermeye başladı.

Türkiye ile ailece yaptıkları bir seyahat ve Mısır’da katıldığı bir memleketler arası toplantı sonucunda tanışan Chrest Vakfı kurucusu ve lideri Lou Anne King Jensen, vakfın mali takviyelerini Türkiye’ye yönlendirme kararını şöyle açıklamaktadır:

“Vakfımızın kaynakları sonlu olduğundan, var olan kaynakları birden çok ülkeye dağıtmak yerine tek ülke üzerinde ağırlaşmanın daha tesirli sonuçlar yaratacağını düşündük. Takviyelerimizi tek bir ülkeye yönlendirerek ülkenin dinamiklerini daha düzgün anlayabileceğimize, o ülkede yaşayanlarla daha yakın alakalar kuracağımıza ve toplum tarafından belirlenen toplumsal gayelere ulaşılmasına daha fazla katkı sağlayacağımıza inanıyoruz.”

Yapılan açıklamaya nazaran Chrest Vakfı İdare Şurası, hibe almaya hak kazanan projeleri, proje bölgelerini yakından tanıyan Türk danışmanlarının dayanağı ile belirliyor. Hibe alan kuruluşların çalışmaları ve projelerin tesiri ise faaliyet raporları ve finansal raporlarla takip ediliyor. İzleme ve kıymetlendirme için kullanılan bir öbür formül ise, vakıf yetkililerinin yaptığı saha ziyaretleri olarak belirtiliyor.

Vakıf tüm bu süreçlerin akabinde hibe takviyesine karar veriyor.