“Help Turkey” kampanyasını inceleyen Profesör Marc Owen Jones: Atılan tweet’lerin büyük bir kısmı sahte hesaplardan

Türkiye 28 Temmuz’da başlayan ve pek çok bölgede meydana gelen yangınlarla çabasını aralıksız sürdürürken, toplumsal medyada başlatılan “Help Turkey” kampanyası da büyük yankı uyandırdı. Yaklaşık 2.7 milyon tweet’in atıldığı “Türkiye’ye Yardım Edin” kampanyasına ünlü isimler de dahil olmak üzere çok sayıda kullanıcıdan dayanak gelirken kampanyaya karşı çıkanların sayısı da azımsanmayacak boyutlardaydı.

“PEK ÇOK TWEET FAKE HESAPLARDAN ATILMIŞ”

“Help Turkey” kampanyasıyla ilgili son periyotta yaptığı araştırmayla gündeme gelen ve atılan tweet’lerin değerli bir kısmını inceleyen Katar Hamad Bin Khalifa Üniversitesi’nden Profesör Marc Owen Jones, pek çok tweet’in fake hesaplarından atıldığını, kimi tweet’lerin silindiğini ve bunun farklı bir dijital kampanya eseri olabileceğini düşündüğünü bir zincir halinde kendi toplumsal medya hesabında paylaştı. Yaptığı paylaşımla büyük ilgi çeken Marc Owen Jones, “Help Turkey” kampanyasına yönelik sorularımıza karşılık verdi.

İşte Profesör Marc Owen’ın Haberler.com’dan Özge Öztürk’ün yönelttiği sorulara verdiği karşılıklar;

Katar’dan bize katıldığınız için teşekkürler. #HelpTurkey etiketiyle ilgili yaptığınız araştırmada esas neler buldunuz?

“Araştırmalarıma nazaran #HelpTurkey etiketinde bu etiketi kullanan gerçek bireylerle birlikte kuşkulu görünen hesaplarla bir manipülasyon da vardı. Bu hesaplar açıkça etiketi popülerleştirmeye çalışıyordu. Ki bu da neden 2.7 milyon tweet atıldığını ortaya koyuyor.

Bu 2.7 milyon tweetin değerli bir kısmının bot yahut uydurma hesaplardan atıldığını tespit ettiniz. Kampanyanın birinci hangi hesaptan başlatıldığını tespit edebildiniz mi?

Kampanyanın nereden geldiğiyle ilgili çok net olamayız. Hatta Instagram’dan mı Facebook mu yoksa Twitter’dan mı başlatıldığından bile emin değiliz. Bildiğimiz şu ki kampanyaya Twitter’da pek çok gerçek kişi katıldı, ünlüler de dahil. Alışılmış bu da kampanyanın trend olmasını sağladı. Bu şekil kampanyalarda manipülasyonun ne vakit geleceğini bilememek değişik bir sıkıntıdır. Bir manipülasyonla başlasa da gerçek şahıslar katılınca organik ve doğal hale gelir. Bazen de dış ögeler yahut kimi beşerler var olan bir etikete katılır. Bu da yasaldır ve belli bir iletisi güçlendirir. Bu soruların karşılığını bilmek zorunda değiliz. Zira bu etikette gördüğümüz sıkıntılardan biri ve bu sorun kuşkulu bildirilerin sıklıkla tweetlerini silmesi, hesap ismini değiştirmesi. Bu iz sürmeyi zorlaştırıyor. Ayrıyeten makul bir kampanyayı kimin, nerede, ne vakit başlattığı bilgileriyle yanlışsız resmi görmek için bilgi toplamayı da zorlaştırıyor.

Pekala bu üslup kampanyalar olduğunda beşerler ne yapmalı? Zira pek çok gerçek kişinin ve fenomenin de bu etikete yazdığını söylediniz. Bir kampanyanın gerçek mi manipülasyon mu olduğunu hangi ipuçlarıyla anlayabiliriz?

Bu sorunun karşılığını vermek güç. Zira manipülasyonun neleri kapsayacağı ve bu istikametteki bilgiler çok geniş bir spektrum oluşturuyor. Bu yüzden toplumsal medya şirketleri “etki kampanyası” tarifini kullanır. Zira bir tesir kampanyası manipülatif olmak zorunda değildir. Bir tesir kampanyası, birilerinin fikrini değiştirmeyi maksatlar. Bu da yasal bir husus için gerçekleştirilebilir. Ben spam çeşidi aktivitelere dikkat ederdim. Bu kampanyada insanların tweetleri kopyalayıp yapıştırdığını gördük. Bunu İngilizce yahut İtalyanca, Almanca ve Japonca lisanlarında de yaptılar. Birebir iletileri kopyalayıp yapıştırmak bildirinin mümkün olduğunca büyük bir kitleyi hedeflediğini gösteriyor. Özü prestijiyle bunda yanlış bir şey olduğunu söylemiyorum. Lakin bu bir spam çeşidi faaliyet olduğu için Twitter siyasetlerini ihlal ediyor. Ayrıyeten Twitter’daki etkileşimlerin doğruluğunu azaltıyor.

“KAYNAĞIN KİM OLDUĞU BİLİNMİYORSA KOPYALA YAPIŞTIR YAPILMAMALI”

Bir olayla karşılaştığınızda bilhassa de bahis politikse tartışmak ve karşılıklı konuşmak, bildirileri tekrar etmekten daha yararlıdır. İnsanların internette bilgiye erişirken yapacağı en güzel şey bilhassa de kaynağını ve orjinini bilmiyorlarsa birinci başta o hesabın gerisinde kimin olduğunu bilmiyorlarsa kopyala yapıştır yahut retweet yapmamalarıdır. Bildiri nedir problem nedir? Bu usul trendlerdeki sorunlardan biri bu. Bölgede gördüğümüz sorun de bu. Bu trendlerin ardında kim var? Bu kampanyalar organik mi yoksa dijital pazarlama şirketleri tarafından mı başlatılıyor? Meselelerden biri bu şekil kampanyaların gerisinde kimin olduğunu bilmememiz. Kampanyalara dayanak olurken bir şirket ya da kurum tarafından para ödenmiş bir kampanyaya takviye veriyor olabilirsiniz. Yani bunu aklımızda tutmalıyız. Her vakit TT olmuş etiketlere kuşkuyla yaklaşın. Bu ebediyen güzel bir kuraldır.”