Koronavirüs Salgını Nihayet Bitiyor mu?

Yaklaşık 2 yıldır hayatımızda olan pandemi sonunda bitiyor mu?  University College London’ın Genetik Enstitüsü Müdürü Francois Balloux bu sorunun yanıtı olarak “Neredeyse” diyor.

Prof. Balloux, bu kış Avrupa’da kimi dalgalanmalar öngörürken, yüksek aşı oranlarına sahip ülkelerde virüsün pandemi evresinin ilkbaharda sona ereceğinden “oldukça emin” olduğunu söylüyor ve “Tünelin ucundaki ışığı görüyoruz” iddiasında bulunuyor.

Pekala bu, aşı yahut enfeksiyonla üretilen antikorlar sayesinde artık birçok insanın Covid’e karşı korunmaya sahip olduğu ve artık virüsün bulacağı kimseyi bulamadığı “sürü bağışıklığına” yaklaştığımız manasına mı geliyor?

BBC Türkçe’nin haberine nazaran Teksas Üniversitesi Covid-19 Modelleme Konsorsiyumu Yöneticisi Lauren Ancel Meyers’a nazaran “hayır”. BBC İskoçya kanalındaki The Nine programına konuşan Meyers, bulaşıcılık suratı yüksek Delta varyantının burada kıymetli rol oynadığını düşünüyor.

Ayrıyeten virüsün şimdi aşılanmamış dünya nüfusunun yüzde 85’ine ve aşılansa da birtakım bireylere tekrar de bulaşabilme potansiyeli olduğunu belirten Meyers, bu sebeple sürü bağışıklığına ulaşmanın şimdilik “muhtemelen imkansız” olduğunu söylüyor.

Münasebetiyle mevcut aşılar, virüsün daha evvelki tipleri ile sürü bağışıklığına ulaşmamızı sağlamış olsa da; o denli görünüyor ki Delta çok daha bulaşıcı. Prof. Meyers, “Dünya çapında, Covid’in büsbütün ortadan kalkmasına yetecek boyutta bir bağışıklığa sahip olmamız pek muhtemel görünmüyor” diyor.

Prof. Balloux da virüsün dolanımdaki mevsimsel 200 kadar teneffüs yolu virüsüne katılarak “endemik” hale geleceğini kabul ediyor, fakat bu etapta daha hafif bir soğuk algınlığı mı yoksa önemli bir grip mi olacağını söylemenin de güç olduğunu belirtiyor

Bu son nokta, ABD’nin Wisconsin eyaletindeki bilim insanlarının Delta varyantı ile enfekte olan aşılı bireylerin virüsü diğerlerine geçirebileceğine dair bulgularını aktardığı bir makale tarafından da destekleniyor. (Ancak çalışma hakemli bir çalışma değil ve bu yüzden de biraz dikkatle ele alınmalı.)

Prof. Meyers, bu senaryodaki tehlikenin, mevcut aşıları sırf bulaşma açısından değil, birebir vakitte önemli hastalık ve vefata neden olma yeteneği açısından da geride bırakan diğer bir varyantın ortaya çıkması olduğunu savunuyor.

“Virüs kendi ülkemizde ya da dünyanın öbür bölgelerinde ceplerimizde dolaştığı sürece, bugün kullandığımız aşıları alt edebilecek varyantların ortaya çıkma riskiyle karşı karşıya kalacağız” diye uyaran Prof. Meyers şunları söylüyor:

“Bu virüsün son derece değişken olduğunu ve daha süratli yayılmasını, potansiyel olarak daha ölümcül olmasını, bağışıklık sistemimize yabancı görünmesini sağlayacak biçimlerde değişebileceğini biliyoruz. Bunlar çok muhtemel senaryolar.”

Prof. Balloux ise o kadar telaşlı değil. Virüsün evriminde “yavaş bir kayma”nın daha mümkün olduğunu düşünüyor ve şu anda “süper virüs” yaratan ani bir mutasyon olmayacağından “oldukça emin”.