Güney Afrika’nın son beyaz Cumhurbaşkanı öldü

Güney Afrika’da ırkçı Apartheid rejiminin sona erdirilmesinde rol oynayan, ülkenin son beyaz cumhurbaşkanı Frederik Willem de Klerk, 85 yaşında hayatını kaybetti. De Klerk uzun müddettir kansere karşı uğraş veriyordu.

De Klerk, iktidarın siyahların denetimindeki bir hükümete barışçı devranı için müzakereler yürütmüş ve 1993 yılında Nelson Mandela ile birlikte Nobel Barış Mükafatına layık görülmüştü. 1994 yılında birinci sefer siyahların da katılabildiği seçimlerde Mandela’nın Afrika Ulusal Kongresi iktidara gelmişti.

De Klerk, 2 Şubat 1990’da Afrika Ulusal Kongresine ve öteki liberal hareketlere yönelik yasağı kaldırdığını açıkladığı konuşmasıyla tarihe geçmiş, tıpkı konuşmada 27 yıldır mahpusta bulunan Mandela’nın tahliye edileceğini bildirmişti.

Mandela ve De Klerk 1993’te Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmüştü.

Lakin De Klerk’in demokrasiye geçişteki rolü, Apartheid’dan 20 yıl sonra da tartışılmaya devam ediyor. Pek çok siyah, De Klerk’i 1994’teki seçimlere uzanan siyasi kriz yıllarında şiddet olaylarını önlemekte yetersiz kalmakla eleştirirken uzun yıllar ülkede hâkim güç olan sağcı beyazlar onu “beyaz ırkın üstünlüğü davasına ihanet etmekle” suçluyor.

Uzun yıllardır siyasette aktif olmamasına karşın De Klerk vakit zaman ülkede tartışmalara yol açmayı sürdürdü. De Klerk, son olarak geçen yıl çıktığı bir televizyon programında Apartheid’ın insanlığa karşı işlenmiş bir kabahat olduğunu düşünmediğini belirterek reaksiyonları üzerine çekmişti. Birleşmiş Milletler, resmi olarak 1948’de başlayan ve 1994’e kadar devam eden ırk ayrımına dayalı Apartheid rejmini insanlığa karşı işlenmiş cürüm olarak kabul ediyor.

rtr / BK,ET

© Deutsche Welle Türkçe