Yargıtay’dan sahte içkiden ölüme emsal karar

Yargıtay Ceza Genel Konseyi’nin, son üç günde 24 kişinin hayatını kaybettiği geçersiz içkiden ölümlerle ilgili verdiği emsal bir kararı ortaya çıktı. 2014 yılında Kırklareli’nde ürettiği el imali düzmece içkiyi satarak bir kişinin vefatına neden olan market sahibine verilen 16 yıl 8 aylık mahpus cezasını onayan Yargıtay, sanığın kabahatinin “olası kastla insan öldürme” olduğunu kaydetti. Yargıtay, sanığın uydurma rakının insan sıhhati için tehlikeli olup ölümlere yol açabileceğini öngörebilecek bilgiye ve deneyime sahip olduğunu tabir etti.

Kaçakçılıkla Uğraş Kanunu’na nazaran kaçak alkol üreten ve satanlara 3 yıldan 6 yıla kadar mahpus cezası veriliyor. Şayet bu kabahat, örgütlü bir halde işlenmişse verilecek ceza iki katına kadar çıkarılabiliyor. Örgütlü kaçakçılık yapanlar 12 yıla kadar mahpusla yargılanıyor. Bu cezalara rağmen son yıllarda geçersiz içki hadiselerinde yaşanan artışların önüne geçilemiyor. Geçen yıl da yaklaşık 100 kişi metil alkol zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybetti. Ve Yargıtay’ın 9 Eylül 2021 tarihli bu kararı, bundan sonra kaçak içki üreten ve satanların mümkün kastla öldürme hatasından 25 yıla kadar mahpus istemiyle yargılanacağı manasına geliyor.

Kırklareli’nde el üretimi uydurma içkiden zehirlenen bir kişi, Lüleburgaz Devlet Hastanesi’ne kaldırılmıştı. İki gün görme kaybı yaşadığını belirten hastanın bu süreçte karın ağrısı yaşamış ve nefes almakta zorlanmıştı. Ağır bakıma alınan ve böbrek yetmezliği meydana gelen hasta, hayatını kaybetmişti. Bunun üzerine geçersiz içki sattığı belirlenen marketin bodrum katındaki depoya polisler baskın yaparak bir ölçü el imali şarap ve rakı ele geçirmişti. Savcılık, düzmece içkiyi yaparak sattığı tespit edilen market sahibi hakkında mümkün kastla vefata neden olma kabahatinden 25 yıla kadar mahpus istemiyle dava açmıştı. Sanık savunmasında suçlamaları reddederek kimseye düzmece içki satmadığını öne sürmüştü.

Başsavcılık itiraz etti

Kırklareli Ağır Ceza Mahkemesi, 2016 yılında sanığı muhtemel kastla adam öldürme cürmünden 16 yıl 8 ay mahpus cezasına çarptırdı. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi de bu cezayı onadı. Lakin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, kanun faydasına bozma talebiyle bu karara itiraz etti. Sanığın daha az ceza öngören şuurlu taksirle vefata neden olma kabahatinden cezalandırılmasını isteyen Başsavcılık, maktulün vefatına neden olan içkiyi sanığın sattığı konusunda tereddüt bulunmadığını belirtti. Buna karşılık sanığın zehirli içkiyi yaptığına dair her türlü kuşkudan uzak, kesin ve inandırıcı ispatların tespit edilemediğini öne süren Başsavcılık, kelam konusu içkinin sanığa kimliği tespit edilmeyen üçüncü bir kişi tarafından getirildiğinin ve sanığın bu içkinin üretiminde metil alkol kullanıldığını bilmediğini öne sürdü.

Yargıtay son kararı verdi

İtirazı Yargıtay’ın en üst karar organı olan Yargıtay Ceza Genel Heyeti görüştü. Şura itirazı reddetti ve sanığın cezasını onadı. Yargıtay, dava konusu uyuşmazlığın; sanığın hareketlerinin mümkün kasıtla öldürme cürmünü mu yoksa şuurlu taksirle vefata neden olma cürmünü mu oluşturduğunun belirlenmesine ait olduğunu kaydetti. Kararda, bakkal dükkânının bodrum katında uydurma içki üretimi yaptığı anlaşılan sanığın, pet şişe içerisinde verdiği rakının uydurma ve kaçak olduğunu bildiği belirtilerek şu kıymetlendirme yapıldı:

“Sanığın geçersiz rakının insan sıhhati için tehlikeli olup ölümlere yol açabileceğini öngörebilecek bilgiye ve deneyime sahip olduğu, sanığın bu halde rakı sattığı kişi ya da şahısların sıhhatlerinin bozulabileceğini yahut ölebileceğini öngörmesine karşın sonucu kabullenerek hareketini gerçekleştirdiğinin anlaşılması karşısında, hareketinin muhtemel kasıtla öldürme kabahatini oluşturduğu ve sanığın kabullendiği beklenen sonuca nazaran cezalandırılması gerektiği kabul edilmelidir.”

Muhtemel kastın, kişinin sonucu öngörmesine rağmen aksiyonu gerçekleştirmesi olduğunu belirten Yargıtay, bu bahiste kırmızı ışıkta geçen şoför ve düğünde alkollüyken havaya ateş açan kişiyi örnek gösterdi.

Türkiye Monopol Bayileri Platformu Lideri Özgür Aybaş alkoldeki yüksek vergiye dikkat çekiyor

“Ölümlerin sebebi vergiler ve zamlardır”

DW Türkçe’ye konuşan Türkiye Monopol Bayileri Platformu Lideri Özgür Aybaş, ölümlerin nedeninin alkollü eserlerden alınan yüksek vergiler olduğunu savunuyor. Aybaş, “Bu kaçağın ve ölümlerin önüne geçmek için alkol fiyatlarının makul fiyatlara getirilmesi gerekiyor. Bunu vatandaşa yüksek satmak, nitekim de gerçek bir siyaset değildir. Ölümlerin sebebi yüksek vergiler ve zamlardır” dedi. Saat 22:00’den sonra alkol satış yasağının da insanları internet üzerinden kaçak alkole yönlendirdiğini belirten Özgür Aybaş, bayiler olarak kendilerinin dahi artık kaçak içkileri ayırt edemediklerini kaydetti.

TTB ekonomik krize işaret etti

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Halk Sıhhati Kolu Lideri Uzman Tabip Nasır Nesanır, metil alkol zehirlenmelerinin toplumsal bir sorun olduğunu kaydetti. Türkiye’nin Avrupa’da alkollü içkinin en değerli olduğu ülkeler sıralamasında üçüncü sırada olduğuna işaret eden Nesanır, ekonomik kriz, işsizlik, Covid 19 salgını, alkol fiyatlarından alınan yüksek vergiler, etil alkolün konutta üretimi ve marketlerde satışının yasaklanması üzere aktiflerin geçersiz içkiye yönlendirdiğini kaydetti. Nasır Nesanır, şunları kaydetti:

“İşsizlik, geçim zahmeti yaşanması, ekonomik kriz devirlerinde alkol tüketimi artıyor. Artık biz bir ekonomik krizin içerisindeyiz. Bu hasebiyle alkol tüketimini arttıran bir süreç. Bu durumda beşerler olağan alkoldeki vergi oranları çok yüksek olunca merdiven altı alkol temin etme yollarına giriyorlar.”

TTB Halk Sıhhati Kolu Lideri Dr Nesanır kaçak içkiye karşı uyardı

Zehirlenme belirtileri nasıl anlaşılır?

Metin alkolün alındığı birinci bir saatte kanda tepe noktasına ulaştığını ve hafif sarhoşluk dışında bir belirtisi olmadığını lisana getiren Nesanır, fakat bundan sonraki sürecin kritik olduğunu vurguladı, şu ikazlarda bulundu:

“İşin asıl tehdidi metil alkolün bedende yakılmasıyla bedende açığa çıkan formik asittir. Bu yüzden zehirlenme belirtileri 12 ile 24 saat sonra ortaya çıkmaya başlar. Bundan sonra bulantı, kusma, karın ağrısı, görme bozuklukları, tansiyon düşüklüğü, böbrek yetmezliği, şuurun büsbütün kaybedilmesi, koma üzere mevtle sonuçlanan tablolarla karşılaşılabiliyor. O yüzden yurttaşlarımızın katiyen alkol tüketmemesi, en ufak belirtide derhal sıhhat kuruluşuna gitmesi gerekiyor. Bu bahiste hiç vakit kaybetmemeli, süratli hareket edilmelidir.”

Nasır Nesanır, vakit kaybedilmesi halinde mevt, körlük, böbrek yetmezliği, beyinde hasar üzere kalıcı sıkıntılara yol açtığını kaydetti.

Alican Uludağ

© Deutsche Welle Türkçe