Türkiye TL’deki paha kaybından ötürü 2021 yılında uzun bir ortadan sonra dünyanın en büyük 20 iktisadı listesinden çıkmış ve GSYH büyüklüğü ölçütüne nazaran 21. sıraya gerilemişti. Fakat kimi gelişmiş ülkelerden de ileri seviyedeki dijitalleşme düzeyi Türkiye’nin hala en büyük 20 dijital iktisattan biri olmasını sağlıyor.
Dijitalde Türkiye birinci 20 iktisat içerisinde Financial Times gazetesi ve araştırma kuruluşu Omdia işbirliği ile hazırlanan FT Omdia Dijital Ekonomiler Endeksi’nde 19. sırada. 2024’te bile bu sıranın korunacağı öngörülüyor.
Türkiye’nin birinci 20’ye giremediği tek kategori hangisi?
Sabit ve taşınabilir temaslar, akıllı aygıtlar, dijital ödemeler, streaming hizmetleri, YouTube ve Facebook kullanıcı sayıları, üzere alt endekslerde Türkiye sıralarda daha da öne geçiyor. Kurumsal yazılım ve bulut harcamaları ise Türkiye’nin birinci 20’ye giremediği tek kategori.
Türkiye, ülkelerin 5 ana kategorideki dijital iktisat sıralamaları vurgulanan Dünya’da Hilal Sarı’nın aktardığına nazaran, FT-Omdia Dijital Ekonomiler Endeksi’nde 2021 yılı itibariyle cümbüşte 16. aygıtlar & IoT’de 14. ödemelerde 13. bağlantısallıkta 13. ve kurumsal yazılımda 27. sırada.
Dijital ekonomilerinin büyüklüğü açısından endekste en yüksek skoru alan öbür ülkeler ise sırasıyla şöyle: Hindistan, Japonya, Almanya, İngiltere, Rusya, Fransa, Brezilya, Endonezya, Güney Kore, Kanada, Meksika, İtalya, Avustralya, İspanya, Filipinler, Hollanda, Türkiye, İsviçre.
39 ülkede 5 kategoride 16 farklı ölçüt karşılaştırılıyor FT’nin endeksi oluştururken birlikte çalıştığı Omdia telekomünikasyon, yazılım ve IT hizmetlerindeki değişikliklerin ticari tesirlerine ait katma kıymetli tavsiyeler sağlayan bir araştırma kuruluşu.
FT-Omdia Dijital Ekonomiler Endeksi, 39 ülkede önümüzdeki yıllarda en süratli büyüme kaydetmesi öngörülen beş ana segmentte (bağlantısallık, akıllı aygıtlar, cümbüş, ödemeler ve kurumsal yazılım & bulut bilişim) 16 farklı dijital iktisat ölçütünün değerlendirildiği rapor dünyanın en büyük dijital ekonomilerinin ölçeği ve büyümesine ait değerli içgörüler sağlıyor.
Bağlantısallık Sabit ve taşınabilir genişbant ilişkileri üzerinden dijital hizmetlere bağlanabilme ve bağlantı kurabilme yetkinliği
Aygıtlar Dijital hizmetleri tüketen akıllı aygıtlara erişim – akıllı telefon, notebook, tablet, hücresel IoT (nesnelerin interneti) ekipmanları
Cümbüş Görüntü ve müzik streaming hizmetlerinin de ortalarında olduğu dijital cümbüş hizmetleri, Facebook ve Youtube
Ödemeler Dijital ödeme yetkinliği, kart sahibi sayısı, kullanımdaki kart sayısı
Kurumsal yazılım & bulut bilişim Bilişim ve irtibat teknolojileri harcamaları, bulut harcamaları, kullanımın yaygınlığı
Dijitalde büyümenin şampiyonu gelişen ekonomiler Dijital iktisatların büyüme suratını da inceleyen rapor, gelişmekte olan ülkelerde dijital iktisatların çok daha süratli büyüdüğünü ortaya koyuyor. 2020-2024 yılları ortasında en yüksek süratte büyümesi öngörülen 5 dijital iktisat Hindistan, Endonezya, Peru, Filipinler ve Meksika. Süratli büyüyen tüm dijital iktisatların ortak özelliği orta sınıfın hissesinin büyümesi, gelir artışının dijital platformlara erişimi artırması ve gerekli teknoloji altyapılarının olması.
Hindistan’da yıllık ortalama yüzde 8,8’lik bir büyüme kaydedilmesi, ülkenin cümbüş teknolojilerindeki büyümesinin ise ortalama yüzde 15’i bulması bekleniyor.
Endonezya’da memleketler arası hizmetler, taşınabilir iletileşme ve taşınabilir oyun büyümeyi hızlandırırken, Filipinler internet penetrasyonunu en süratli yükseltenlerden biri olacak. Meksika’da ise müzik abonelikleri, Facebook ve YouTube kullanımı üzere alanlarda güçlü büyüme bekleniyor. Raporda kimi gelişmekte olan ülkelerde dijital altyapının gelişmiş ülkelerdekine denk yahut daha da üzerinde olduğuna dikkat çekiliyor.
“Türkiye büyümede 9. sıradan 11’e gerileyecek” Çin’in Kolombiya’dan sonra 7. geldiği 2021 dijital iktisat büyüme suratı sıralamasında Türkiye yüzde 10’a yakın büyüme ile 9. sırada. 2021’de dijital Türkiye iktisadında yüzde 10’u bulan yıllık büyümenin 2022’de yüzde 8’in biraz üstüne gerilemesi, 2024 itibariyle ise yüzde 6 bandına düşmesi öngörülüyor. Bu da Türkiye’nin dijital iktisadı büyüme sıralamasını 9’dan 11. basamağa geriletiyor.
2022’de Çin altyapı yatırımlarıyla ABD’yi koltuğundan ediyor Dünyanın en büyük iki iktisadının açık orta yüksek skorlar aldığı dijital iktisat endeksinde 2021 yılında ABD 1. sırada. 2022 yılında ABD’yi geçmesi öngörülen Çin ise 2021’de dünyanın en büyük ikinci dijital iktisadı oldu. Çin’in ABD’nin önüne geçmesindeki en büyük etken rapora nazaran son beş yılda – başta 5G ilişkisi ve fi ber kablolama olmak üzere – altyapı yatırımlarını istikrarlı biçimde sürdürmesi. Son 12 ay içinde Çin’in 257 milyon 5G temas, 48,85 milyon fi ber irtibat eklediği belirtiliyor. Omdia analistleri ABD’de ise tıpkı devirde 5G irtibatların 58 milyon arttığı, fi ber ilişkilerin ise yalnızca 2,19 milyon arttığını aktarıyor. Rapora nazaran Çin’deki IoT temas sayısı 2020’deki 1,1 milyar seviyesinden 2024 itibariyle 1,7 milyara ulaşacak. Karşılaştırma yapılabilmesi için raporda Almanya’nın dataları örnek gösteriliyor: Almanya’da 2020 yılında 36 milyon IoT kontağı vardı. 2024’de ulaşması beklenen seviye ise yalnızca 45 milyon.