Bayılmanın(senkop) beynin kan akımının değerli ölçüde azalmasıyla oluşan süreksiz bir şuur kaybıdır. Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Abdullah Özkardeş …
Bayılmanın(senkop) beynin kan akımının değerli ölçüde azalmasıyla oluşan süreksiz bir şuur kaybıdır.
Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Abdullah Özkardeş, şuur kaybının o an için hafıza kaybına da yol açabileceğini lisana getirirken, tıpta senkop olarak isimlendirilen bayılma hakkında ikazlarda bulundu.
Bayılma öncesinde genelde bulantı, terleme, esneme, bazen görme ve duyma bozukluğu üzere ön belirtilerin olduğunu lisana getiren Doç. Dr. Abdullah Özkardeş, atak sonrasında ise hastanın akaryakıtın soluk, terli ve kalp suratının yavaş olabildiğini tabir etti.
Bayılmada kasların tonusu (gerginliği) da kaybolduğu için çoklukla düşmenin gerçekleştiğini söyleyen Doç. Dr. Özkardeş, hastaların bazen tam olarak bayılmasalar da bayılacak üzere olduklarını hissettiklerini; bu üzere durumlara da tıp lisanında presenkop denildiğini belirtti.
TANSİYON DÜŞÜKLÜĞÜNE DİKKAT EDİLMELİ
Senkopun bir belirti olduğunu, öteki bir hastalığın tesiriyle oluştuğunu ve bunun gerisinde birçok nedeninin yatabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Özkardeş, senkopa yol açan ana sebepleri şöyle sıraladı:
“Kalp hastalıkları, sinirsel kökenli vazovagal senkop diye isimlendirilen olaylar, birtakım akciğer hastalıkları, beyin damarları ile ilgili birtakım sorunlar, kan şekerinin düşük olması, tansiyon düşüklüğü, kan kaybı yahut kansızlık, kalp hastalıklarıyla olan senkoplar.”
“KALBE BAĞLI BİRÇOK HASTALIK NEDENİYLE BAYILMA GELİŞEBİLİR”
Senkopa yol açan hastalıkların içerisinde hayati değeri olan hastalıkların olduğunu belirten Doç. Dr. Özkardeş, “Bu hastalıklar tüm senkopların yüzde 20’sini oluştururlar. En çok kalp ritmiyle ilgili sorunlardan kaynaklansa da kalbe bağlı birçok hastalık nedeniyle bayılma gelişebilir.
“RİTİM BOZUKLUĞU NEDENİYLE, KALPTEN BEYEFENDİSİNE GİDEN KAN ÖLÇÜSÜ DEĞİŞEBİLİR”
Ritim bozukluğu nedeniyle, kalpten beyefendisine giden kan ölçüsü değişebilir, süreksiz olarak kesilebilir ve buna bağlı olarak hasta bayılabilir. Çok süratli yahut yavaş aritmiler hafif baş dönmesinden baygınlığa kadar şuur değişikliği yapabilir. Ön belirti olmadan ani şuur kaybı olur ve ritim düzelince kişi çabucak olağana döner. Aritmilerle birlikte kalp bloğu olması, kıymetli boyutta nabız azalması, kalp kapaklarının hastalıkları, kalp içinde tümör olması, kalp kasının kansız kalması ve kalp krizi kalbe bağlı senkopun nedenleri ortasında sayılabilir.” sözlerini kullandı.
“SIKI KRAVAT TAKILDIĞINDA, BAŞIN ANİ ÇEVRİLMESİYLE ŞUUR KAYBI OLABİLİR”
Senkop hadiselerinin birçoklarının kalbe bağlı olmayan nedenlerle görüldüğünü söyleyen Doç. Dr. Özkardeş, “Nabız ve tansiyonda ani ve süratli düşme nedeniyle gelişir. Çoğunlukla sıcak ortamda, ağır bir yemek sonrasında olabilir. Bulantı, terleme, esneme, bazen görme ve duyma bozukluğu üzere ön belirtiler olur. Atak sonrasında hasta soluk, terli olabilir ve kalp suratı yavaştır. Uzunluğundaki beyefendisine giden büyük damarların yanındaki algılayıcı hücrelerin hassaslığının artmasıyla nabız yavaşlayıp baygınlık gelişebilir. Tıraş sırasında, sıkı kravat takıldığında, başın ani çevrilmesiyle şuur kaybı olabilir.” formunda konuştu.
İNATÇI ÖKSÜRÜK NÖBETLERİ SENKOP SEBEBİ
Bilinen bir hastalığı olmayan birçok bireyde ani ve süratli konum değişikliğine bağlı olarak süreksiz baş dönmesi olabileceğini de kelamlarına ekleyen Doç. Dr. Özkardeş, “Bu durum yaşlılarda daha fazla görülür. Postural hipotansiyon, yatar yahut oturur durumdan ani kalkışlarda kan basıncının düşmesiyle olur; bayılma yahut baş dönmesi ile sonuçlanabilir. Bu durum sıklıkla bedendeki hudutların işlev bozuklukları, çok sıvı kaybı ve kullanılan ilaçların yan tesir göstermesi durumlarında ortaya çıkar. Bazen akciğer hastalığına bağlı inatçı öksürük nöbetleri de senkopa yol açabilir.” diye konuştu.
KALP HASTALIĞINA BAĞLI SENKOPLAR GÖZ ARKASI EDİLMEMELİ
Bayılma anında hastanın uygun müdahaleyle kendine getirilmesinin ehemmiyetine dikkat çeken Doç. Dr. Özkardeş, senkop tedavisi ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Kan basıncı ve nabız olağana döndüğünde, ekseriyetle hasta da kendine gelir. Bayılmanın nedeni araştırılmalıdır. Ayrıntılı tetkik ve incelemelerin yapılması gerekebilir. Senkopta tedavi, sebebi ortadan kaldırmaktır. Ritimde bir sorun varsa düzeltilmeli, kapak hastalığı varsa gerekirse ameliyat edilmelidir. Kalp hastalığına bağlı senkoplar tehlikelidir ve vakit geçirilmeden müdahale edilmelidir. Vazovagal senkopta ise tetikleyen sebeplerin mümkün olduğunca denetim altına alınması gerekir. Birtakım antrenman programları ve ilaç tedavileri yapılabilir.”
EPİLEPSİ HASTALIĞI BAYILMAYI TETİKLEYEBİLİR
Epilepsinin kıymetli bir bayılma nedeni olduğunun altını çizen Doç. Dr. Özkardeş, “Epilepsi, bir beyin hastalığıdır. Beyindeki olağandışı elektriksel faaliyet sonucunda görülür. Birçok çeşidi olsa da hepsi nöbetler halinde seyreder. Şuur kaybının olduğu büyük nöbetlerde kol ve bacaklarda kasılmalar görülür. Nöbetlerin ne vakit ve nerede geleceğini bilebilmek mümkün değildir. Tedavi edilmesi gereken bir hastalık kümesidir. Senkoptan ayırt edilmesi gereken başka bir bayılma tipi psikojenik nöbetlerdir. Kimi his ve psişik durumlarda, ekseriyetle oburlarının yanında olur. Ağlayarak kendine gelme olabilir.” diyerek kelamlarını noktaladı.