Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açtığı günden bu yana ABD ve İngiltere tarafından yağan yaptırımlarda AB hep mesafeli kaldı. Bunun en önemli nedenleri doğalgaz ve petrol! Çünkü AB Rusya’ya alternatif bir ülke bulamıyor. AB, Rus petrolünden vazgeçebilir mi?
Avrupa Birliği, Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasıyla başlayan yaptırımlarda kırmızı çizgisi olan petrol ambargosu konusunu bu hafta görüşecek. Verilerle AB, Rus petrolünden vazgeçebilir mi? Hayır!
ABD ve İngiltere 8 Mart tarihinde açıkladıkları yaptırımlarda Rus petrolüne karşı ambargo kararı almıştı ama Almanya ve Hollanda öncülüğünde bakıldığında Avrupa tarafındaysa ambargo çok zayıf bir ihtimal olarak görülüyor.
Bugün ABD Başkanı Joe Biden, AB’nin ve Belçika’nın başkenti Brüksel’e giderek bu konuyu görüşecek ve NATO, G7 ve AB’nin zirvelerinde bu konu ilk gündem maddesi olacak.
Ruslar en çok petrolü AB’ye satıyor. Diken’in aktardığına göre, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerinde görüldüğü üzere Rusya yüzde 8 oranında payıyla dünyanın en büyük petrol ihracatçısı konumunda bulunuyor.
Geçen yıl günde ortalama 7,5 milyon varil petrol ihraç eden Rusya, AB’ye günde 2,2 milyon varili ham petrol ve 1,2 milyon varili de petrol ürünleri olmak üzere yaklaşık 3,4 milyon varil petrol sattı. Bu rakam Rusya’nın toplam petrol ve petrol ürünleri ihracatının yaklaşık yarısı olurken, AB’nin toplam petrol ithalatının dörtte birini oluşturdu.
Rusya geçen yıl petrol ihracatından 110 milyar dolar kazandı. Petrol ve doğalgazdan gelen para Rusya bütçesinin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Moskova işgalin başladığı 24 Şubat tarihinden bugüne kadar yaklaşık 1 ayda Avrupa’ya 7 milyar dolardan fazla petrol ihraç etti.
AB ülkeleri, Rus petrolünün 2,7 milyon varilini deniz yoluyla alırken, 700 bin varili de boru hatlarıyla ulaşıyor.
İhracatın büyük bölümünün deniz yolu olması petrolde doğalgaza göre daha avantajlı. Böylelikle Avrupa’nın kağıt üzerinde farklı satıcı tercihleri yaptırımlarda boşluğu doldurabilir. Ancak uzmanlar ithal edilen miktarın büyüklüğü nedeniyle bunun yakın zamanda mümkün olmadığını belirtiyor.
Bir yandan itibar kaybı bir yandan da Ruslara alternatif yok! Avrupa için, Rusya’ya yaptırım uygulanmayıp henüz resmi bir ambargo kararı alınmamış olsa da Rus petrolünü tercih ediyor olmaları itibar kaybına yol açarken, Rus petrolüne ikame bir yol ise bulunamıyor.
Alternatifsiz kalan Avrupalı alıcılar ticareti artık el altından yürütmenin yollarını arıyor. Ruslara karşı mesafeli durmak için uluslararası aracılar devreye giriyor.