Ayasofya Camii, bu kez 88 yıl sonra ilk teravih için kapılarını açacak

Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi, 24 Temmuz 2020 tarihinde 86 yıl ortadan sonra tekrar ibadethaneye çevrildi.

Mescide çevrilmesi ülke genelinde büyük bir sevinçle kutlanan Ayasofya Camii’nde bu Ramazan da heyecanla bekleniyor.

Geçtiğimiz yıl koronavirüs önlemleri gerekçesiyle teravih namazlarının eda edilememesi, Ayasofya Camii’nde de uygulanmıştı.

88 YIL SONRA BİRİNCİ TERAVİH

Fakat bu yıl Ayasofya Camii’nde de teravih namazı kılınabilecek. Ayasofya Camii, 88 yılın akabinde birinci kere teravih namazı için kapılarını açacak.

Türkiye’deki mescitler, 1 Nisan’da teravih namazları için kapılarını aralayacak. Cuma, cumartesi ve pazar günleri ise Ayasofya’nın da dahil olduğu birtakım mescitlerde teravih namazı enderun tarzıyla kılınacak.

RAMAZAN BOYUNCA VAAZ VERİLECEK

Ramazan ayı kapsamında mescitte düzenlenecek aktifliklerin yanında müftülüklerce vaazlar da verilecek.

Cuma günleri sabah ezanından evvel temcid, başka günlerde ise sala okunacak

AŞR-I ŞERİF OKUNACAK

Ramazan’da sabah namazından evvel imam hatip Bünyamin Topçuoğlu ve müezzin Şükrü Asıleren, cuma namazından evvel ve öğlen namazından sonra imam hatip Ferruh Muştuer ve müezzin İbrahim Çoban mukabele; ikindi namazından sonra ise caminin müezzinlerinden Rıdvan Akbaş ve Mehmet Haydi Duran aşrı şerif okuyacak.

93 MESCİTTE HATİMLE TERAVİH NAMAZI, 209 MESCİTTE İTİKAF

İstanbul’da Ramazan boyunca 158 cami 7/24 ibadete açık bırakılacak. Ramazan teması seçilen “Ramazan ve Doğruluk” üzerine bir dizi program düzenlenecek.

Kentteki 21 ilçenin 291 mescidinde Sakal-ı Şerif ziyaret edilebilecek, 93 mescitte hatimle teravih namazı kılınacak.

Kent genelindeki 63 mescitte tefsirli mukabele programı uygulanacak. Cüz okunduktan sonra özet tefsiri yapılacak.

2 YIL ORTADAN SONRA İTİKAFA GİRİLEBİLECEK

Salgın devrinde müsaade verilmeyen itikaf ibadeti, bu ramazan İstanbul’da 209 mescitte yapılabilecek. İtikaf mühletince bireyler koronavirüs önlemleri kapsamında paklık ve cami adabıyla ilgili gerekli hassasiyetlere dikkat etmeleri konusunda bilgilendirilecek ve bir mescitte 5 bireye kadar itikafa girilmesine müsaade edilecek.

Ramazan etkinliklerinin düzenleneceği mescitleri internet sitesinde paylaşan İstanbul Müftülüğü, böylelikle her mescitte farklı bir ramazan idraki ve algısının oluşmasını amaçlıyor.

OSMANLI GELENEĞİ 34 MESCİTTE UYGULANACAK

Osmanlı devrinde uygulanan ezan, kamet, Kur’an-ı Kerim, ilahiler, kasideler ve duaların okunduğu ramazan ayının kadim saray geleneği “enderun yöntemi teravih”, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin yanı sıra 34 mescitte uygulanacak.

Buna nazaran; Bağcılar’da Çiftlik Demircan Mescidi’nde, Bahçelievler’de Yenibosna Merkez Mescidi’nde, Beylikdüzü’nde Fatih Sultan Mehmet Mescidi, Hz. Ebubekir Mescidi, Mevlana Mescidi ve Gürpınar Merkez Mescidi’nde, Eyüpsultan’da Eyüp Sultan Mescidi’nde, Fatih’te Fatih Mescidi ile Sultan Ahmet Mescidi’nde, Kartal’da Erenler Mescidi’nde, Küçükçekmece’de Yavuz Selim Mescidi ve Mehmet Akif Mescidi’nde, Maltepe’de Çınar Mescidi’nde, Sancaktepe’de Ebubekir Sıddık Mescidi, Fatma Fitnat Hanım Mescidi ve Hacı Hakkı Çolak Mescidi’nde, Sarıyer’de Hamid-i Önce Mescidi’nde, Şişli’de Mecidiyeköy Merkez Mescidi, Şişli Mescidi, Çiftecevizler Mescidi, Muradiye Mescidi, Filiz Mescidi ve Teşvikiye Mescidi’nde, Üsküdar’da Kirazlıtepe Büyük Cami, Kuba Mescidi, Hacı Nuri Topbaş Mescidi, Yavuz Selim Mescidi, Güzeltepe Birlik Mescidi, Valide-i Atik Mescidi, İmam-ı Azam Mescidi ve Valide-i Cedid Mescidi’nde, Zeytinburnu’nda ise Seyitnizam Mescidi, Ulu Cami ve Tepebağ Dutluk Mescidi’nde ramazanın belli günlerinde enderun yöntemi teravih namazı eda edilecek.

“ENDERUN TERAVİH NEDİR VE NASIL KILINIR”

1831 yılının ramazan ayında, musikişinas padişahlardan Sultan 2. Mahmud’un da bulunduğu, müezzinliğini Türk musikisinin dahi ismi Hamamizade İsmail Dede Efendi’nin yaptığı, saray baş imamı Zeynel Abidin Efendi’nin kıldırdığı teravih, enderun yönteminin birinci örneğiydi.

Enderun yöntemi teravihin özelliği, namazın her 4 rekatının, Türk musikisinin farklı makamlarında kılınması ve bu makamlardaki ilahilerle de süslenmesi.

İmamın takip edeceği makamlardan her 4 rekatta bir ramazanın ruhuna uygun, namazın huşu ve coşkusunu artırmak için dinlenme manasına gelen tervihalarda ise eğitimli ve hoş sesli müezzinler topluluğunca ilahilerin okunması adetine “Cumhur Müezzinliği” ismi veriliyor. Saray dışında en çok Eyüpsultan Mescidi’nde kılınıyor olması sebebiyle de bestekarların “Eyyübi” lakabını taşıdığı belirtiliyor.

Osmanlı’nın esaslı geleneklerinden enderun teravihte, öncelikle müezzinin getirdiği kamet ile yatsı namazının “hicaz” yahut “uşşak” makamında kılınacağı belirleniyor. Namaz kılınırken baş müezzinin makamlar ortasındaki geçişi salavat çekerek yaptığı enderun teravihte, imam baş müezzinin makamından 4 rekat kıldırıyor, tekrar tıpkı makamdan ilahi okunuyor. Tekrar baş müezzin öbür makamdan salavat getirerek, imamın o makamdan namazı kıldırmasını sağlıyor.

Makamları klasik Türk musikisinin en değerli ismi olan Itri’ye dayanan enderun yolu teravihte en çok “hicaz”, “segah”, “isfahan”, “uşşak” ve “acemaşiran” makamları kullanılırken, vitir namazı “segah” makamında kılınıyor.