Karadeniz’deki değişim uzaydan görünüyor: ‘Deniz suyu sıcaklıklarının giderek arttığını görüyoruz’

Küresel iklim değişikliğinin etkileriyle deniz suyu sıcaklığı 50 yıllık ortalamaları aşan Karadeniz’de son günlerde renk değişikliği yaşanıyor. Mavi renginin yerini turkuaza bıraktığı Karadeniz’de büyük bölüme yayılan renk değişikliği, uydu fotoğraflarına da yansıdı.

Uydu görüntülerinde Türkiye’nin yanı sıra Bulgaristan, Gürcistan, Romanya, Rusya Federasyonu ve Ukrayna kıyılarının da turkuaza büründüğü görülüyor.

Su Ürünleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Ağırbaş, Karadeniz’in renginin turkuaza dönmesinde endişe edilecek durum olmadığını belirtip, “Karadeniz mevsimsel döngülerini yaşayan bir deniz. Son 10 gündür gördüğümüz turkuaz görsel renk aslında Karadeniz’de mevcut olan bir ‘Emiliana huxleyi’ isimli fitoplankton türü olup Haptophyta şubesine ait olan bir kokolitofor türüdür. Özellikle deniz suyu yüzey sıcaklıklarının yükselmesi ve denizel ortama giren besin tuzu miktarının artması, yüksek bolluk miktarlarına ulaşmasına neden olabiliyor. Biz bu durumu fitoplankton bloomu olarak adlandırmaktayız. Aşırı artışla beraber kalsiyum karbonatlı yapısı sayesinde deniz suyunun renginin turkuaza dönmesine neden olmaktadır. Bazen on binlerce kilometre alana yayılabiliyor ve bu özelliğinden dolayı uydudan bile gözlemlenebiliyor” diye konuştu.

Su Ürünleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Ağırbaş, Karadeniz’in renginin turkuaza dönmesinde endişe edilecek durum olmadığını belirtip, “Karadeniz mevsimsel döngülerini yaşayan bir deniz. Son 10 gündür gördüğümüz turkuaz görsel renk aslında Karadeniz’de mevcut olan bir ‘Emiliana huxleyi’ isimli fitoplankton türü olup Haptophyta şubesine ait olan bir kokolitofor türüdür. Özellikle deniz suyu yüzey sıcaklıklarının yükselmesi ve denizel ortama giren besin tuzu miktarının artması, yüksek bolluk miktarlarına ulaşmasına neden olabiliyor. Biz bu durumu fitoplankton bloomu olarak adlandırmaktayız. Aşırı artışla beraber kalsiyum karbonatlı yapısı sayesinde deniz suyunun renginin turkuaza dönmesine neden olmaktadır. Bazen on binlerce kilometre alana yayılabiliyor ve bu özelliğinden dolayı uydudan bile gözlemlenebiliyor” diye konuştu.

Sıcaklıkların yükselmesiyle ‘Emilana huxleyi’ türünün de artış gösterdiğini tespit ettiklerini söyleyen Doç. Dr. Ağırbaş, “Aşırı artışla beraber kokolit dediğimiz yapılarından dolayı beyaz renk veya turkuaza çalan bir renk ortaya çıkıyor. Görsel bir şölen sunuyor. Aslında endişe edilecek bir durum yok.

Doç. Dr. Ağırbaş ayrıca “Sadece mevsimsel dinamiklerle alakalı. Son 1 haftalık deniz suyu sıcaklıklarını incelediğimizde Sinop’tan Hopa’ya kadar sıcaklıkların giderek arttığını görüyoruz. 18-19 santigrat derecelerden Hopa’ya doğru 22-23 santigrat derecelerine kadar deniz suyu yüzey sıcaklığında artışlar tespit edildi” dedi.

Birkaç gün içinde bu durumun sona ereceğini belirten Doç. Dr. Ağırbaş, “Mevcut durum ekolojik koşullara bağlı olarak ve ortamdaki besin tuzunun tüketilmesiyle yavaş yavaş etkisini kaybedecek. Organik maddenin artmış olması Karadeniz’i daha verimli kılmakta ve bu da balıkçılık için ileriye dönük sevindirici bir haber olabilir. Endişe edecek bir durum yok. Bu görsel şölenin tadını çıkartmak lazım. Bu anlamda genel olarak denizlerimizi ne kadar korursak, sağlıklı denizler bırakırsak verimli denizleri her zaman göreceğiz” dedi.