Bayraktar Telegraph’a konuştu: Türkiye’den dünya markası teknoloji şirketi çıkacağını düşünemezlerdi

İngiliz sağının gazetesi The Telegraph, Selçuk Bayraktar’ın sözlerini alıntılayarak “‘Kebap? Evet. Uçak? Hayır’: Türkiye’nin Ukrayna’nın savaş çabalarını destekleyen insansız hava araçları yapacağını kim düşünürdü?” başlıklı bir habere yer verdi.

The Telegraph’ın Rusya muhabiri Nataliya Vasilyeva, Türk savunma teknolojisi şirketi Baykar’ın geliştirdiği silahlı insansız hava araçlarından (SİHA) Bayraktar TB2’nin İstanbul’da üretildiği fabrikayı ziyaret ederek Selçuk Bayraktar’la görüştü.

Haberde, ‘İstanbul’un bir banliyösündeki fabrikada motorlu tekneden daha büyük olmayan kül rengi SİHA’nın etrafında yüzlerce mühendisin telaşla koşuşturduğu, işçilerin aracın göbeğine parçalar taktığı, etrafta yan yana dizili kanatların SİHA’ya takılmayı beklediği’ bir manzara çizildi.

‘Fabrikada sıkı güvenlik önlemlerinin uygulandığı, casusluğu önlemek amacıyla konulan kurallar çerçevesinde çalışanlardan telefonlarının kapıda teslim alındığını’ aktaran haberde, The Telegraph’ın foto muhabirinin 12 metre kanat açıklığına sahip, 4 lazer güdümlü bomba taşıyabilen TB2’yi ‘yalnızca ayrıntıları açık etmeyen belli bir açıdan çekmesine izin verildiği’ belirtildi.

Tüm bunların sorumluluğunun Baykar Teknoloji’yi 10 yıldan kısa sürede küresel fenomen haline getiren 42 yaşındaki Selçuk Bayraktar’da olduğu belirtildi.

Yetenekli bir mühendislik öğrencisi olan, ABD’deki Pensilvanya Üniversitesi ve MIT’de İHA alanında yüksek lisans yapan, babasının 1984’de kurduğu Baykar’ın 2007’de teknolojiden sorumlu başkanı olan, 2016’da Sümeyye Erdoğan ile evlenerek AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın damadı olan Selçuk Bayraktar, The Telegraph ekibiyle fabrika yerleşkesindeki gölgeli bir çardakta oturup Türk çayı içerken şunları söyledi:

“O zamanlar böyle dünya markası olacak bir teknoloji şirketinin Türkiye’den çıkacağını kimse düşünmemişti. Kebap? Evet. Ama uçak? Hayır.”

2010’ların başında ABD Kongresi’nin Türkiye’ye İHA satışını bloke etmesiyle Erdoğan’ın Türkiye’nin yabancı üretim silahlara bağımlılığından giderek daha fazla endişe duymasının Bayraktar’ın hırslarını gerçekleştirmesine zemin hazırladığı, 2014’e gelindiğinde Baykar’ın TB2’lerinin Türk ordusu için görevler yürüttüğünü, ilk büyük sınavı Türkiye’nin Suriye ve Irak’ta PKK’ye yönelik sınır ötesi saldırılarında verdiğini sıralayan haberde şöyle denildi:

“Bayraktar o kadar müdahildi ki, Türkiye’nin sınır bölgesinde sahada yaşayıp ‘terörizme karşı mücadele’ dediği şeye sürekli yazılım ve donanım güncellemeleriyle yardımcı oldu. (İnsan hakları grupları ise saldırıları sivilleri yerinden ettiği için eleştirdi.)”

2016’da ‘Türkiye’nin en tanınan makine mühendisinin Erdoğan’ın en küçük kızı Sümeyye ile Katar Emiri, Lübnan Başbakanı ve diğer devlet adamlarının aralarında bulunduğu 6 bin davetlinin katıldığı gösterişli bir düğünle evlendiği’ dile getirilen haberde şu ifadelere yer verildi:

“Bayraktar’ın fabrikası, Türkiye’nin laik değerlerini aşındırdığı ve dış politikasını giderek saldırganlaştırdığı gerekçesiyle eleştirilen kayınpederinin karakterini (ethos) yansıtıyor. Fabrikanın resepsiyonu, Erdoğan’ın Doğu Akdeniz’in bazı bölgelerine hak iddia eden denizcilik stratejisi hakkında bir ciltten, namazların nasıl kılınacağına dair bir rehbere kadar, Erdoğan’ın onaylayacağı kitaplarla dolu.”

“İHA üretimimiz kâr amaçlı değil, Türkiye için ileri teknoloji havacılığı geliştirerek milletimizi bağımsız ve güçlü kılmak için” diyen Bayraktar için bunun ‘merhum babası, CEO erkek kardeşi ve 70 yaşında hala şirkette çalışan ve hatta tesiste yaşayan annesiyle paylaştığı bir görev olduğu’ belirtilen haberde, “Kayınpederi hakkında soru sorulduğunda yorum yapmadı” denildi.

Bayraktar’ın patlama görüntüleri yayımlayan bir ekrana işaret ederek “Bak, burası Azerbaycan” dediği aktarılan haberde, “TB2, Azerbaycan’ın 2020’de Ermeni güçlerini yenilgiye uğratmasında anahtar rol oynadı ve ayrılıkçı bölge Dağlık Karabağ üzerinden uzun süredir devam eden çatışmaların alevlenmesine son verdi” hatırlatması yapıldı.

‘Bayraktar TB2 sayesinde Ukrayna’nın Rusya’ya karşı en belirleyici zaferlerinden bazılarını kazandığını’ iddia eden haberde şu bilgi verildi: “Ukrayna Savunma Bakanı Oleksiy Reznikov, geçen ay yaptığı açıklamada, Ukrayna ordusunun savaşın başlamasından beri yaklaşık 50 TB2 aldığını ve yakın gelecekte ‘birkaç düzine daha’ teslim edilmesini beklediğini söyledi. Yılda 200 adet üretilen TB2’nin yaklaşık 4’te 1’inin gelecek yıl Ukrayna’ya gitmesi bekleniyor.”

‘Bayraktar’ın medyanın 1 milyon ile 7 milyon dolar arasında aktardığı TB2’lerin piyasa fiyatını açıklamadığı, ancak Ukrayna’nın İHA’ları ikame ederken birlikte satılan yer kontrol sistemlerini yenilemesi gerekmeyeceğinden farklı bir fiyat ödeyeceğini dile getirdiği’ kaydedildi.

The Telegraph’ın uzman görüşü aldığı Londra’daki King’s College’ın Savaş Çalışmaları bölümünden Rob Lee, ‘Rusya’nın operasyonu koordineli hava korumasından yoksun olduğundan, Bayraktarların Ukrayna’da başından beri hayrete şayan başarı elde ettiğini’ öne sürerek “Ama Ruslar birlikte hareket etmeye başlayınca, kara savaşındaki rolü daha küçüldü, fakat Karadeniz’deki rolü daha büyüdü” dedi.

Lee, ‘savaşın bu aşamasında Ukrayna’nın ABD yapımı HIMARS gibi uzun menzilli ve çoklu roketatar sistemlerine daha çok ihtiyaç duyduğunu, ancak Ukraynalıların tezgahüstü satılabilen nadir bir silah parçası olduğundan Bayraktar almak için bağış toplamaya devam ettiğini’ söyledi.

Şirketinin artan popülaritesinin farkında olan Bayraktar’ın, The Telegraph ekibine, TB2 için para toplama kampanyasına katkıda bulunmak amacıyla Ukrayna’nın kuzeybatısında kiraz satan bir çocuğun videosunu gösterdiği belirtildi.

Yaş ortalaması 29 olan 2500 kişinin çalıştığı fabrikada çok katlı yeni bir bina inşa edildiği aktarılan haberde, “Ancak büyüme hep sorunsuz gitmedi. Bayraktar TB2’lerin Suriye ve Dağlık Karabağ’da etkinliğini göstermesinden kısa bir süre sonra, bu çatışmalarda Türkiye’nin karşı tarafını tutan hükümetler, Kanada yapımı kamera sistemleri dahil önemli parçaların ihracatını yasakladı. Bayraktar, bugün elektronik optikten yazılıma kadar TB2 bileşenlerinin ezici çoğunluğunun şirket içinde tasarlandığı ve üretildiğini söyledi” denildi.

Çatışmalar bittiğinde Ukrayna’da ortak girişim planladığı ve operasyonun 4 ayında Rus ordusu hakkında ne öğrendiğine dair ketum davrandığı belirtilen Bayraktar, Baykar’ın savaş alanındaki en son güncellemeleri dikkate alarak sistemlerini sürekli olarak yenilediğini söyleyerek şöyle konuştu:

“Rusya son derece gelişmiş sistemlere, hava savunma ve elektronik harp sistemlerine sahip…. TB2’lerin bu savunma sistemlerini imha ederek yaptığı ezber bozucudur.”