SODİMER: Sorular yapay zekâyla dağıtılmalı

ÖNDER YILMAZ Ankara – ÖSYM’ye inancın tekrar sağlanması için merkezin yapısı ve işleyişinde önemli değişiklikler yapılması gerektiği savunulan raporda, belirli kriterler doğrultusunda el değmeden soru hazırlayan yazılımların devreye sokulması önerildi.

Üç kriter var

SODİMER Lideri Prof. Dr. Levent Eraslan ve Dr. Tuğba Yulet Yılmaz tarafından hazırlanan raporda, iptal edilen imtihana ait tarihi sürece değinilirken, “Öncelikle, bir ölçme aracında bulunması gereken üç özellik vardır: Güvenirlik, geçerlik ve kullanışlılık” vurgusu yapılarak 2022 KPSS’nin, bir imtihanın en kıymetli özelliklerinden olan güvenirliğini ve geçerliğini kaybettiği kaydedildi.

Raporda, yaşanan olayın ÖSYM’ye reaksiyon doğmasına, toplumun kuruma duyduğu inancın sarsılmasına neden olduğu kaydedildi. İtimadın tekrar sağlanması için merkezin yapısında, sisteminde ve işleyişinde önemli değişikliklerin yapılması, liyakat temelli yeni atamaların olması gerektiği belirtilen raporda, ÖSYM’nin güvenlik sistemlerini gözden geçirmesi gerekliliğine işaret edilerek, şu tekliflerde bulunuldu:

“Sınav güvenliği kurallarının tartışmasız uygulanması gerekmekte. Beşerden bağımsız olarak muhakkak kriterler doğrultusunda el değmeden soru hazırlayan yazılımların devreye sokulması, soru havuzundan otomatik olarak soru çekme sistemlerin hayata geçirilmesi, bilgi işleyebilme, yorum, planlama ve denetim aktivitelerini gerçekleştirip karar verebilme kapasitesi olan yapay zekâlar yoluyla soruların dağıtılması, imtihan süreçlerinin otomasyonu, e-imza ile çalışılması, kriptolu bilgi transferlerinin sağlanması gerekmektedir.”

Mülakat da tartışmalara sebep oluyor

Raporda, 2016 yılında sürece dâhil edilen ve KPSS’nin son basamağı olan mülakatın da tartışmaları beraberinde getirdiğine vurgu yapılarak, “KPSS’de yüksek puan almasına karşın elenen mülakat mağdurları neden elendiklerine dair karşılıklar aramaktalar. Mülakatların kimler tarafından yapıldığı ve hangi maksada hizmet ettiği çeşitli tartışmaları beraberinde getirirken, kelamlı imtihanların sübjektif olması da mülakatların kaldırılması tarafında adımların atılmasını ve yeni bir sistemin kurulmasını gerekmektedir. Ülke genelinde yapılan imtihanların ve kurumların tekrar inanç inşa edebilmesi için imtihan sistemlerinin büsbütün dönüşüm geçirmesi, yalnızca imtihanlara endeksli yapının değiştirilmesi, gençlerin çok taraflı bilgi ve marifetlerinin de ölçüt olarak kıymetlendirilmesi gerekmektedir” denildi.