Dünyanın gözü üçlü zirvede

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bugün BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Ukrayna’nın Lviv kentinde Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile bir ortaya gelecek. 22 Temmuz tarihli tahıl koridoru muahedesi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 5 Ağustos’ta Soçi’de Rusya başkanı Vladimir Putin ile görüşmesi sonrası Lviv’de gerçekleşecek üçlü tepe büyük ilgi çekiyor. Polonya sonuna yakın Lviv kentinde yapılacak görüşmede ‘tahıl anlaşması’nın Rusya ile Ukrayna ortasında süren savaşı sonlandırmak için de model olarak ele alınması bekleniyor.

SAVAŞI BİTİRME UMUDU

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ukrayna’ya günübirlik ziyaretinin siyasi yüklü ve savaşı sonlandırma maksadı taşıdığı Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı duyurusunda da söz edildi. Ziyaret öncesi yapılan açıklamada “Sayın Cumhurbaşkanımızın Ukraynalı mevkidaşıyla yapacakları görüşmelerde stratejik paydaşlık seviyesindeki Türkiye-Ukrayna ilgileri tüm açılarıyla pahalandırılacak. Ziyaret sırasında ayrıyeten Ukrayna Devlet Lideri Sayın Volodimir Zelenski ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Sayın Antonio Guterres’in iştirakiyle üçlü bir görüşme gerçekleştirilmesi öngörülüyor. Kelam konusu görüşmede Ukrayna tahılının dünya pazarlarına ihracı emeliyle teşkil edilen sistemin Ukrayna-Rusya savaşının diplomatik yollarla sona erdirilebilmesine yönelik olarak atılabilecek adımlar da ele alınacaktır” dendi.

PUTİN İLE GÖRÜŞME SONRASI

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya-Ukrayna savaşı patlak verdiği 24 Şubat tarihinden bu yana Türkiye’nin iki komşu ülke ortasında arabulucu olmaya hazır olduğunu tekraren lisana getirmişti. Lviv’deki üçlü tepenin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 5 Ağustos’ta Rusya’nın Soçi kentinde Vladimir Putin ile yüz yüze gerçekleştirdiği temas sonrasında yapılıyor olması da başka bir mana taşıyor.

ANA BAŞLIKLAR NELER

BM Genel Sekreteri Sözcüsü Stephane Dujarric de açıklama yaparak tepede ana başlıkların Ukrayna’daki savaşın sona erdirilmesi, Zaparojye nükleer santralının güvenlik durumu ve tahıl mutabakatının işleyişi olduğunu belirtti. Rusya ile Ukrayna ortasında mart ayında İstanbul’da heyetler ortasında yürütülen müzakerelerin kopmasından sonra alanda yalnızca silahlar konuşmaya devam etti. Taraflar ortasında hiçbir temasın yapılmadığı dört ay zarfında Rus kuvvetleri Donbas’taki ayrılıkçı Lugansk bölgesini büyük ölçüde ele geçirdi. Herson ve Zaparojiya bölgelerinde Rusya’ya bağlanmak için referandum hazırlıkları başlatıldı.

RUSYA’YA BASKI ARTIYOR

Bu ortada Rusya’yı endişelendiren gelişmeler de yaşandı. Rus işgali altındaki Kırım yarımadası Ukrayna ordusunun amacı haline geldi. Zaparojiya’da bulunan nükleer santral da ateş altında kalarak önemli global facia sinyalleri vermeye başladı. Savaş uzadıkça Rusya’ya kesilen ekonomik fatura da giderek ağırlaşıyor.

PUTİN, ZELENSKİ İLE GÖRÜŞMEYE ‘EVET’ DER Mİ

Savaşın sona ermesi için Ukrayna önderi Zelenski dört kere Rusya Lideri Putin’e ikili tepe önerdi. Kiev’den yapılan bu teklif her seferinde Moskova tarafından “Liderlerin ele alacağı somut husus yok” karşılığıyla geri çevrildi.

Ancak Lviv’deki üçlü tepe öncesinde Rusya’nın bu sert halini yumuşatmaya başladığı gözleniyor. Rus kaynaklardan aldığımız duyumlara nazaran 5 Ağustos Soçi tepesinde Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Ukrayna önderi Volodimir Zelenski ile görüşebileceği imasında bulundu. Ukrayna ile müzakerelerde Rusya’nın birinci tutumu “Önce heyetler yol haritasını belirlesin. Önderler sonra tepe düzenlesin” formundaydı. Artık ise savaşı durdurmak için Rus tarafı “Önce başkanlar görüşerek yol haritası belirleyebilir. Akabinde heyetler bu yol haritasını hayata geçirmek için çalışmalar başlatabilir” biçimini almış.

Ukrayna’da sonuncu barış sağlanmasa dahi en azından kalıcı ateşkese gidilebilmesi Lviv doruğunda Zelenski’nin BM Genel Sekreteri Guterres huzurunda Cumhurbaşkanı Erdoğan’a vereceği bildirilere bağlı olacak.