Milletlerarası Raporlar Yolsuzluğa Dikkat Çekiyor: 200 Defa Kanun Değişiyor! Kredi Notundan, Schengen’e Şeffaflık

47 ülkenin ihracatta yolsuzluğa karşı uyguladığı yaptırımları inceleyen raporda, endeksin 2009 yılından bu yana en düşük düzeyinde olduğunu açıkladı

Raporda birçok ülkede yolsuzluklar nedeniyle kamu fonlarının maddelere karşıt formda öteki alanlara yönlendirildiği ve çokuluslu dev şirket yapılarının hükümetlerin karar almalarında tesirli olduğu belirtildi. 

2022’de yalnızca İsviçre ve ABD’nin artan ihracat hisselerine oranla, hadiseleri soruşturduğu ve sonucunda yaptırım uyguladığı açıklanırken, iki ülkenin global ihracatta hissesinin yüzde 11,8 olduğu biliniyor.

İhracatta yüzde 32 hissesi olan 25 ülkede de rüşvet veren şirketler ‘orta yahut sınırlı’ yaptırımlarla karşılandı. 

BBC’nin aktardığına göre, global ihracatta hissesi yüzde 1 olan Türkiye’deyse yolsuzluğa karşı yaptırımlar ‘az uygulayan ya da hiç uygulamayan’ ülkelerin ortasında yer aldı.

2020 yılından bu yana raporda değişiklik göstermeyen Türkiye’de davaların hiçbirinde yaptırım uygulanmazken, yurt dışında rüşvet veren şirketlere karşı sadece bir soruşturma başlatıldı.

2020’de yayımlanan Yolsuzluğa Karşı Devletler Kümesi (GRECO) Raporu’nda Türkiye, milletvekilleri, yargıçlar ve savcılar için tavsiyelerin yerine getirmesinde en başarısız ülke olarak görülmüştü. .

Karar’da Taha Akyol da bu hususta, yazısında, gecikmenin nedenin sordu. 2010-2014 periyodunda hazırlanan yolsuzluk paketini hatırlatan Akyol, düzenlemelerin her periyot başarılı olduğunu fakat yürürlüğe girmediğini belirterek şu tespiti yaptı:

Zaman vakit yazdığım ‘iki AK Parti’ tablosu yeniden karşımıza çıkıyor:

• Yolsuzlukla gayret unsurlarını programına yazan, birinci on yılda uygulayan,
• sonra “yolsuzluk algısı”nı tırmandıran bir tablo.

Avrupa Kurulu Yolsuzluğa Karşı Devletler Kümesi isimli kurumun kısaltılmış adı GRECO. 2018 raporunda, Türkiye’nin yolsuzlukla gayrette “22 başlıktan yalnızca iki adedini yerine getirirken”, 2022’de de HSK’nın yapısının “bağımsız ve özerk yargıya ait Avrupa standartlarıyla çeliştiğini” belirterek 2023 yılı 31 Mart’ına kadar bu bahiste rapor verilmesi isteniyor. 

AB ülkelerine vizesiz seyahat için Türkiye yapması gereken 72 yasa ya da düzenlemeden 6 başlığı yerine getirmezken, biri yolsuzlukla gayret oluyor.

Kısa müddetli Hazine ve Maliye Bakanlığı döneminde Lütfi Elvan, yine bu kanundan bahsederken, Elvan ve Ağbal vazifelerine veda etti. 

21 Ekim 2021’de Türkiye FAFT tarafından “gri liste”ye alınırken, Milletlerarası Yolsuzluk Algı İndeksi’nde 2011 yılında 54. sırada olan Türkiye bugün 96. sırada bulunuyor.

Küresel Refah İndeksi’nde de 2011 yılında 66. sırada olan Türkiye, 2021’de 93. sıraya geriledi 

Yolsuzluğun önlenmesi, şeffaflık ve hukuk ile kurallar ve kurumlar demek olurken, ideolojik olsun ya da olmasın çağdaş hukukta yolsuzluk olarak tanımlanır.