Koronavirüse Karşı Genetik Yatkınlık Testi Yapılıyor

Koronavirüs hastalığı herkeste farklı seyrediyor. Birtakım şahıslar ağır bakımda yatarken kimileri ise hiçbir belirti olmadan hastalığı ayakta atlatabiliyor. Bilim insanları, bunun nedeninin ‘interferon proteinlerini’ sentezleyen ve ‘interferon 1 beta’ ismi verilen bir genle de bağlantılı olduğunu ortaya koydu. Hastalığı ağır geçirme riskini öğrenmenin mümkün olduğunu belirten Genetik Hastalıklar Uzmanı Prof. Dr. Tahsin Yakut ‘genetik yatkınlık testi’ hakkında kıymetli bilgiler verdi.

Koronavirüs tedavisini ağır bakımda geçirenler de var, hastalığı hiçbir belirti göstermeden ayakta atlatanlar da. Bilim insanları bunun altında yatan nedenin ‘genetik yapı’ ile de bağlantılı olduğunu ortaya koydu. Türkiye’nin de ortalarında olduğu bilimsel çalışma kümeleri, koronavirüsün bedende nasıl seyredeceği tarafında değerli bilgiler elde etti. 

Hastalığı ağır geçirme riskinin interferon proteinin noksanlığı ile bağlantılı olduğunu anlatan Bahçeşehir Üniversite Hastanesi Medical Park Göztepe Genetik Hastalıklar Teşhis Merkezi’nden Prof. Dr. Tahsin Yakut, “Bu gende olağanın dışında bir değişiklik varsa bunun şiddetine nazaran koronavirüs kliniğinin daha önemli seyredeceği öngörülebiliyor” dedi.

Koronavirüs ve tesirleri üzerine dünyada birçok çalışma yapıldığını söz eden Prof. Dr. Yakut, “İleri yaş ve ek hastalıklar koronavirüsün ciddiyeti açısından her ne kadar değer taşısa da, hastalığın beşerler ortasında farklı klinik tesir yarattığını görüyoruz. Koronavirüsün şahıslar ortası farklı tesirler göstermesinin nedeninin genetik faktörler olabileceği konusunda çalışmalar var. Koronavirüsle uğraşta bireye katkıda bulunan interferon proteinleri dediğimiz proteinler bulunuyor. Bunlar bilhassa interferon beta ve interferon alfa genlerinin ürettiği proteinler. İnterferon genlerinin sentezlediği proteinler bedenin koronavirüse karşı gayretinde rol alan proteinler. Bu proteinleri üreten genlerde bir sorun olduğu vakit da şahısların bu hastalığı daha ağır geçirmesi mümkün. Bu genler bedenimizde var ve gende değişiklik olup olmaması değerli. Zira olumsuz manada değişiklik (mutasyon) olduğunda bunların ürettiği proteinlerde de değişiklikler olmaktadır. Olağanın dışında bir değişiklik varsa, bunun şiddetine nazaran koronavirüsün daha önemli seyredeceği öngörülebiliyor” diye konuştu.

Yapılan randomize denetimli çalışmaların oldukça az olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Yakut, “Ancak şimdiye kadar yapılan birkaç çalışmaya nazaran interferon, klinik cevaba ulaşma müddetini değiştirmese de, bunu ulusal protokole ekleyerek 14. günde taburculuk oranını kıymetli ölçüde artırmış ve mortaliteyi (ölüm etkisi) azaltmıştır”

Bireyden alınan kan ile genetik durumun saptandığını anlatan Prof. Dr. Yakut, “Elde edilen DNA üzerinden bu genin araştırması yapılıyor. Bu test Türkiye’de bizim kendi laboratuvarlarımızda yapılıyor. Bizlerin tahlilleri sonucunda ise raporlandırılıyor. Yaklaşık 5 -7 günde sonuç çıkıyor.  Tüm genin dizisi yapılarak değişiklik olup olmadığı saptanarak bir öngörüde bulunuluyor. Lakin bu gende değişim olması bireylerin virüsü illa çok ağır atlatacağı ya da bu gende değişiklik olmaması koronavirüsü çok rahat atlatacağını yüzde 100 garantilemez” tabirlerini kullandı.

Genetik testin maksadının rastgele bir tedavi önermek olmadığının altını çizen Prof. Dr. Tahsin Yakut, “Hedefimiz şahısların kendisini koronavirüsten korumak ismine daha hassas olmasını sağlamak. İşi ya da ömür şartları riskliyse test bu mevzuda hayat biçimini daha kollayıcı hale getirmek açısından tekliflerde bulunuyor” dedi.