Merkezi yönetim bütçesi 2023 yılında 1 trilyon 375 milyar TL açık verdi

2022 yılı Aralık ayında 122 milyar 211 milyon TL açık veren merkezi idare bütçesinin 2023 yılı Aralık ayında verdiği açık 842 milyar 532 milyon TL oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı bilgilere nazaran, bütçe masrafları 1 trilyon 392,5 milyar TL, bütçe gelirleri 549,9 milyar TL olarak gerçekleşti.

BÜTÇE AÇIĞI 842,5 MİLYAR TL OLDU

Hazine ve Maliye Bakanlığı Aralık ayı merkezi idare bütçe gerçekleşmelerini açıkladı. Buna nazaran, 2023 yılı Aralık ayında merkezi idare bütçe sarfiyatları 1 trilyon 392,5 milyar TL, bütçe gelirleri 549,9 milyar TL ve bütçe açığı 842,5 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıyeten, faiz dışı bütçe masrafları 1 trilyon 350,1 milyar TL ve faiz dışı açık ise 800,2 milyar TL olarak gerçekleşti. 2022 yılı Aralık ayında 122 milyar 211 milyon TL açık veren merkezi idare bütçesinin 2023 yılı Aralık ayında verdiği açık 842 milyar 532 milyon TL oldu. 2022 yılı Aralık ayında 103 milyar 966 milyon TL faiz dışı açık verilmiş iken 2023 yılı Aralık ayında 800 milyar 199 milyon TL faiz dışı açık verildi.

BÜTÇE SARFİYATLARI YÜZDE 271,2 ORANINDA ARTTI

Merkezi idare bütçe sarfiyatları Aralık ayı prestijiyle 1 trilyon 392 milyar 477 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz harcamaları 42 milyar 332 milyon TL, faiz hariç harcamalar ise 1 trilyon 350 milyar 144 milyon TL olarak gerçekleşti. 2023 yılında merkezi idare bütçe sarfiyatları için öngörülen 5 trilyon 589 milyar 85 milyon TL ödenekten Aralık ayında 1 trilyon 392 milyar 477 milyon TL masraf gerçekleştirildi. Geçen yılın birebir ayında ise 375 milyar 143 milyon TL harcama yapılmıştır. Aralık ayı bütçe sarfiyatları geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 271,2 oranında arttı. Sarfiyatların bütçe ödeneklerine nazaran gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 13,2 iken 2023 yılında yüzde 24,9 oldu. Faiz hariç bütçe masrafları geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 278,3 oranında artarak 1 trilyon 350 milyar 144 milyon TL olarak gerçekleşti. Faiz hariç sarfiyatların bütçe ödeneklerine nazaran gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 14,3 iken 2023 yılında yüzde 27,3 oldu.

BÜTÇE GELİRLERİNİN GERÇEKLEŞME ORANI YÜZDE 11,2

Merkezi idare bütçe gelirleri Aralık ayı prestijiyle 549 milyar 945 milyon TL olarak gerçekleşti. Vergi gelirleri 440 milyar 911 milyon TL, genel bütçe vergi dışı gelirleri ise 92 milyar 12 milyon TL oldu. 2022 yılı Aralık ayında bütçe gelirleri 252 milyar 931 milyon TL iken 2023 yılının birebir ayında yüzde 117,4 oranında artarak 549 milyar 945 milyon TL olarak gerçekleşti. Bütçe varsayımına nazaran bütçe gelirlerinin Aralık ayı gerçekleşme oranı 2022 yılında yüzde 9,9 iken 2023 yılında yüzde 11,2 oldu. 2023 yılı Aralık ayı vergi gelirleri tahsilatı geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 108,3 oranında artarak 440 milyar 911 milyon TL oldu. Vergi gelirlerinin bütçe iddiasına nazaran gerçekleşme oranı ise 2022 yılında yüzde 9,7 iken 2023 yılında yüzde 10,3 oldu.

FAİZ DIŞI BÜTÇE SARFİYATLARI 5 TRİLYON 910,8 MİLYAR TL

2023 yılı Ocak-Aralık devrinde merkezi idare bütçe sarfiyatları 6 trilyon 585,5 milyar TL, bütçe gelirleri 5 trilyon 210,5 milyar TL ve bütçe açığı 1 trilyon 375 milyar TL olarak gerçekleşti. Ayrıyeten, faiz dışı bütçe masrafları 5 trilyon 910,8 milyar TL ve faiz dışı açık ise 700,4 milyar TL olarak gerçekleşti. Merkezi idare bütçesi 2022 yılı Ocak-Aralık periyodunda 142 milyar 660 milyon TL açık vermiş iken 2023 yılı Ocak-Aralık devrinde 1 trilyon 374 milyar 968 milyon TL açık vermiştir. 2022 yılı Ocak-Aralık devrinde 168 milyar 243 milyon TL faiz dışı fazla verilmiş iken 2023 yılı Ocak-Aralık periyodunda 700 milyar 353 milyon TL faiz dışı açık verildi.

BAKAN ŞİMŞEK’TEN AÇIKLAMA

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2023’te zelzele harcamaları hariç tutulduğunda bütçe açığının ulusal gelire oranının yüzde 1,7 ile Maastricht kriterinin de altında olduğuna işaret ederek, “Bütçe sonuçları, program amaçlarının gerçekleştirilmesine ve mali disiplinin yine tesisine yönelik kararlılığımızı göstermektedir.” dedi. Şimşek’e 2023 yılı merkezi idare bütçe gerçekleşme sonuçlarına ait değerlendirmede bulundu. Bütçe açığının OVP beklentilerinin yaklaşık 258 milyar lira altında, 1 trilyon 375 milyar lira olarak gerçekleştiğine işaret eden Şimşek, “Bütçe açığının ulusal gelire oranı ise yüzde 6,4 olan OVP öngörülerinin 1 puan altında yüzde 5,4 düzeyinde gerçekleşti. Sarsıntı harcamaları hariç tutulduğunda ise bu oran yüzde 1,7 düzeyinde.” diye konuştu. Şimşek, bütçe açığındaki bu olumlu görünümde, öngörülenden daha yüksek gelir tahsilatının tesirli olduğunu bildirirken, “Gelir performansındaki bu artışta ise yurt genelinde gerçekleştirilen tesirli vergi kontrolleri, kayıt dışı iktisatla güçlü çaba ve tahsilatı hızlandırma çalışmaları belirleyici olmuştur.” tabirini kullandı.

950 MİLYAR TL’LİK ZELZELE HARCAMASI

Yürütülen çalışmalara ait de bilgi veren Şimşek, borçlularla birebir irtibata geçildiğini ve borçlarını ödemeleri için gerekli bilgilendirmelerin yapıldığını anlattı. Şimşek, tek seferde ödeme yapamayacak durumda olan borçlulara taksitlendirme yoluyla yardımcı olunduğunu belirtirken, “Ödeme eğiliminde olmayan borçlular hakkında ise gerekli icra süreçleri yapılmıştır. Sarfiyat tarafına bakıldığında, zelzeleye yönelik muhtaçlıklar için daha fazla kaynak aktarılmasına karşın OVP ile uyumlu bir görünüm sergilenmiştir. Sarsıntı hariç harcamalarda ise mali disiplin gayesiyle uyumlu, öncelikli gereksinimlerin karşılandığı ve önümüzdeki yıllara rastgele bir ek yük oluşturmayan bir anlayış benimsendi.” değerlendirmesini yaptı. Bakan Şimşek, sarsıntıya yönelik muhtaçlıklar için 762 milyar liralık harcama öngörülmüşken yıl sonu harcama fiyatının 950 milyar lira düzeyine ulaştığını aktararak, şunları kaydetti; “Deprem harcamalarının ulusal gelire oranı ise yüzde 3,7’dir. Süreksiz nitelikte olan bu harcamaları hariç tuttuğumuzda ise bütçe açığının ulusal gelire oranı yüzde 1,7 ile Maastricht kriterinin de altındadır. Bütçe sonuçları da program maksatlarının gerçekleştirilmesine ve mali disiplinin yine tesisine yönelik kararlılığımızı göstermektedir.”