Marmara’da 7.8’lik deprem beklentisi

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi’nden (ZBEÜ) Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, beklenen Marmara sarsıntısıyla ilgili açıklamada bulunarak Tekirdağ’a işaret etti. En gergin segmentin burası olduğunu belirten Kutoğlu, “Tekirdağ segmenti tek başına kırılırsa; 7- 7.1 büyüklüğünde sarsıntı üretebilir. Fakat 2 kesim birebir anda kırılırsa o vakit 7.4 büyüklüğünde bir sarsıntı karşımıza çıkar. 3 segmentin kırılması durumunda 7.6’lık bir zelzeleyle karşılaşabiliriz. Çok yakın bir ihtimal değil ancak Ganos Fayı da onunla kırılırsa, 4 kol birden kırılırsa; o vakit sarsıntının 7.8 büyüklüğüne kadar ulaşması mümkün.” dedi.

“MARMARA DENİZİ’NDE GÜÇ BİRİKİMİNDEN BİR SARSINTI ÇIKABİLİR”

ZBEÜ Afet Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin kurucusu, Geomatik Mühendisliği’nden Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, geliştirdikleri afet radar uydularından elde edilen Türkiye’nin yer kabuğu hareketleri haritasına nazaran, Kuzey Anadolu Fay (KAF) Sınırı’nın geçtiği noktalardaki renk farklılıklarının hareket suratı farklılığından oluştuğunu belirtti.

Prof. Dr. Kutoğlu, “Bu hareket farkı, fayların güç biriktirmesinin ana sebebi; bu da zelzeleyle sona eriyor. Haritada, İzmit’te KAF’ın denize girdiği bölge ile Tekirdağ’da karaya çıktığı bölgede, hareket suratlarının tıpkı olduğu görülüyor. Bu, Marmara Denizi’nin doğu yakasındaki hareket sistemi ile batı yakasında, Tekirdağ’daki hareket düzeneği tıpkı. Bu düzenek transfer yapıyor. Hareket, güç biriktirme olayı, Marmara Denizi içerisinde de tıpkı süratle devam ediyor. Marmara Denizi’nin içerisinde bir güç birikiminden ortaya bir sarsıntı çıkması kelam konusu” diye konuştu.

“EN TEHLİKELİ SEGMENT TEKİRDAĞ SEGMENTİ”

Geliştirdikleri yazılım ile hareket suratı farklılıklarından Marmara Denizi’ndeki gerinim bedellerini hesapladıklarını aktaran Prof. Dr. Kutoğlu, “Adalar segmenti, Avcılar segmenti, Kumburgaz segmenti, Tekirdağ segmenti ve Ganos segmentini görüyoruz. Burada gerinimi en yüksek segment, Tekirdağ segmenti. Haritaya baktığımız vakit en tehlikeli, kırılmaya en yakın segment, Tekirdağ segmenti olarak gözüküyor. Yaklaşık 50 kilometre uzunluğu olan Tekirdağ segmenti tek başına kırılırsa; 7- 7.1 büyüklüğünde zelzele üretebilir. Ancak 2 kesim tıpkı anda kırılırsa o vakit 7.4 büyüklüğünde bir zelzele karşımıza çıkar. 3 segmentin kırılması durumunda 7.6’lık bir sarsıntıyla karşılaşabiliriz. Çok yakın bir ihtimal değil lakin Ganos Fayı da onunla kırılırsa, kimse ihtimal vermiyordu ancak Maraş zelzelesinde bu türlü bir zelzele yaşadık. Marmara’da da 2-3 bin yılda 1 olacak sarsıntı yaşanırsa, 4 kol birden kırılırsa; o vakit sarsıntının 7.8 büyüklüğüne kadar ulaşması mümkün” dedi.

“ÖNÜMÜZDEKİ 1-2 YIL İÇİNDE ZELZELE BEKLEMİYORUZ”

Prof. Dr. Kutoğlu, “Haritaya baktığımızda önümüzdeki 1-2 yıl içerisinde çok yakın bir vakitte açıkçası sarsıntı beklemiyoruz. Bu süreçte kentsel dönüşüme sürat verebiliriz. Türkiye’nin karasal alanı, 769 bin kilometrekare. Hazine topraklarının toplamı 358 bin kilometrekare. 2021 yılında TÜİK’in hazırladığı rapora nazaran, ikamet edilen konutların toplam sayısı 25 milyon civarında. Bu 25 milyon konutu, yatay bir mimari ile hepsinin müstakil bir mesken olduğunu düşünsek, hepsinin 300 metrekare genişliğinde, bol keseden bir hesapla 100 metrekare bahçesi olduğunu düşünsek; bir de her birinin etrafında 5 metre yol hissesi olduğunu düşünsek; toplam 625 metrekarelik bir parsel yapar. Bunu 25 milyonla çarptığınız vakit da Türkiye’deki tüm konutları ülke geneline müstakil bina olarak yaydığımızda, 15 bin kilometrekare bir alan yapar. Türkiye’nin toplam yüzölçümünün yüzde 2’si, Hazine topraklarının ise yüzde 4’ü eder” diye konuştu.

“ANADOLU KÜLTÜRÜNÜN GELENEĞİNDE MÜSTAKİL MESKEN VAR”

Belediyelerin konut projeleri hazırlaması gerektiğini söz eden Prof. Dr. Kutoğlu, şöyle konuştu: “Bu manada da Hazine topraklarını bu biçimde alçak, yatay mimaride müstakil konutlar yapmak için bir toplumsal proje geliştirebilirler. Bunu da çok süratli yapabilirler. Ülkemizde bunun için kâfi alan var. Bu riskli konutları rahatlıkla müstakil konuta dönüştürebiliriz. İnsanın toprakla güçlü bir bağı var. İnsanı topraktan koparttığınız vakit, ruhen de birtakım problemler çıkabiliyor. Amerika’da insanların yüzde 88’i, İngiltere’de yüzde 85’i, Polonya’da yüzde 80’i, Fransa’da yüzde 69’u müstakil meskenlerde yaşıyor. Bu oran bizde yalnızca yüzde 24. Aslında bir öğretilmiş çaresizlik yaşıyoruz. Anadolu kültürünün geleneğinde de müstakil konutlarda yaşamak var. Lakin nedense bu sonradan değişmiş ve apartman kültürü oluşmuş. Bu halde ülkemiz coğrafyasını efektif kullanır, yatay mimariye geçer, Hazine yerlerinde bahçeli konutlara geçersek; zelzele konusunu ülkenin gündeminden çıkartmış oluruz.”