Yapay Zeka Çağı ve Kütüphanelerin Geleceği

İstanbul Bilgi Üniversitesi Kütüphane ve e-Kaynaklar, 60. Kütüphane Haftası kapsamında “Yapay Zeka Çağı ve Kütüphanelerin Geleceği” başlıklı panel düzenledi.

Santralistanbul Yerleşkesi’nde gerçekleştirilen panelde, yapay zekanın yükselişi, akademi ve bilimsel çalışmalardaki kullanımı ele alındı.

BİLGİ Kütüphane ve e-Kaynaklar’dan Abdullah Turan’ın moderatörlüğünü üstlendiği panelde, BİLGİ Kütüphane ve e-Kaynaklar Yöneticisi Dr. Sami Çuhadar, “Dünya Ekonomik Forumu datalarına nazaran 2025 yılında teknolojik gelişime bağlı olarak bugün 85 milyon şahsa istihdam sağlayan meslekler ortadan kalkacak. Bunun yanında yapay zeka ile birlikte 97 milyon kişilik yeni iş oluşacak. Bilgi girişi, defter tutma üzere meslekler yok olacak. Öteki taraftan data tahlili, bilgi uzmanı, dijital pazarlama, süreç otomasyon uzmanı üzere meslekler ortaya çıkıyor.” dedi.

“Yapay zeka uygulamaları bilgi setlerine dayanıyor”

Yapay zekanın, mevcut yahut gelecekte var olacak işleri makine ve teknolojiyle yaptırma sanatı olduğuna işaret eden Çuhadar, şunları kaydetti:

“Kütüphanelerin mutfağı olan kataloglama ve sınıflamada yapay zekanın oldukça tesiri olacak. Yapay zeka uygulamaları sayesinde bu süreçler artık kısa müddette yapılabiliyor. Evvelce manuel olarak yapılan koleksiyonlar değişti, artık saniyeler içinde koleksiyonlar hazırlanabiliyor. Ayrıyeten günümüzde mecmua, kitap üzere yayınlar dijitalleşiyor ve dijital koleksiyonlara dönüşüyor ve takibi kolaylaşıyor. Data setlerine dayanan yapay zekanın akademik bilgilerden beslenip beslenmediği konusu kütüphaneleri ilgilendiriyor. Yayıncı ve kütüphaneci ortasındaki işbirliği sayesinde bir yayınevinin kitapları ortasında kısa müddette istediğiniz bir hususta yanlışsız bilgiler ışığında yanlışsız yapıta ulaşabiliyorsunuz.”

BİLGİ İrtibat Fakültesi Medya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkan Latife ise yapay zekanın 15-20 yıldır kompleks sistemlerde kullanıldığını belirterek, “Arama, kataloglama dahil bir sürü süreçte var. Yeni olan üretken yapay zeka denilen kısım. Artık yapay zeka araçlarını kullanarak görsel, metin üzere yeni şeyler üretebiliyoruz. Yapay zeka uygulamaları data setlerine dayanıyor ve makine öğrenmesi ile daima gelişiyor. Bu data setlerinin ne olduğuna nazaran çıkan sonuçlar değişebiliyor. Sonuçlar belirli bir bilgiye dayandığı için mutlak hakikat olarak algılanmamalı. Bu noktada bilgi okuryazarlığının altını çizmek gerekiyor. Kullanıcıların yanlış bilgiye ulaşma ihtimalini göz gerisi etmemesi gerekiyor.” diye konuştu.

Abdullah Turan ise “Kütüphanecilerin gelecekleri için korkacağı bir durum yok. Tam aksine iş süreçleri daha çok ağırlaşıyor ve bilhassa teknoloji konusunda yeni yeteneklere muhtaçlık var. Birçok çalışma yapılması gerekiyor. Bu kapsamda bilginin entegrasyonu, kaynak erişilebilirliği ve arama fonksiyonelliği kıymetli mevzular. Yapay zeka gündemimizde kalmaya devam edecek. Hem bizim hem de yeni teknolojilerin gelişmesinde kendimizi nerede konumlandıracağımız konusunda çok büyük katkı sağlayacak.” değerlendirmesinde bulundu.