DOLAR
34,0973
EURO
38,0933
ALTIN
2.874,79
BIST
9.900,25
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Hafif Yağmurlu
25°C
İstanbul
25°C
Hafif Yağmurlu
Pazar Hafif Yağmurlu
24°C
Pazartesi Az Bulutlu
26°C
Salı Az Bulutlu
27°C
Çarşamba Az Bulutlu
28°C

‘İsrail’de bir değil binlerce Netanyahu var’

İsrail Ordusu, Gazze’nin Refah bölgesine kara saldırısı başlattı. Mısır ile olan hudut kapısının Gazze tarafını ele geçirdiğini duyurdu. Meğer HAMAS, arabulucular tarafından sunulan ateşkes teklifini kabul etmişti. İsrail-Gazze savaşı nereye gidiyor? Tarihçi-Yazar Çiğdem Bayraktar Ör ile konuştum…

‘İsrail’de bir değil binlerce Netanyahu var’
08/05/2024 06:06
0
A+
A-

Hamas, Katar ve Mısır’a Gazze Şeridi’nde ateşkes mutabakatına ait tekliflerini onayladığını bildirdi. İsrail Savaş Kabinesi ise Refah’ta hücumlara devam kararı aldı. Hala neden atakları sürdürüyor?

İsrail’in son hedefi “vaat edilen” topraklar mitine atıfla büyüyerek Orta Doğu’nun baskın ve üstün ülkesi olabilmektir. Bunun için de günümüzde Büyük Orta Doğu Projesi olarak isimlendirilen, kökeninde politik Siyonizm misyonunu taşıyan bir ideali kurgular. Bu ülküde Filistin’de yalnızca Museviler ya da Yahudi idaresi altında yaşamayı içselleştirmiş bireyler bulunabilir. Hiçbir vakit “seçilmişlerden (!)” olma bahtı bulunmayan birinin tam ve eşit bir İsrail yurttaşlığı elde etmesi kâğıt üstünde olsa bile gerçekte olanaksızdır. Örneğin; İsrail Anayasası’na bağlı Arap bir yurttaş Yahudi kökenli bir İsrailli ile birebir en son haklara sahip görülmez. O nedenle inşası süren İsrail’in bu motivasyonla etnik bir arınma yolunu seçmesi şaşırtan değildir. Bu savaş son Filistinli toprağından sürülene dek devam ettirilecektir. Bugün bir ateşkesle sonlandırılsa bile yarın yine ve kesinlikle başlayacaktır. 

Refah, Gazze Şeridi’ndeki taarruzlardan kaçan yaklaşık 1.5 milyon kişinin sığındığı bir kent. Gazze’nin Refah kapısı İsrail tanklarıyla kapatıldı. İsrail’in maksadı ne?

Refah kapısı, Gazze’nin üç hudut kapısından biri. Burada İsrail’in ne yapmaya çalıştığı açık: Filistinlileri topluca imha etmek! Ancak Mısır’ın ne yapmadığı da çabucak bunun yanında düzgün okunmalı. Memleketler arası toplum buna artık “Dur!” demeli derken Mısır’da İsrail’i protesto eden siviller mitinglerde gözaltına alındı.

İsrail ordusu Refah’a karadan taarruz da başlattı. Aslında bu kaygıyla bölgenin doğusunda zarurî göç başlamıştı. Biz önümüzdeki günlerde neler yaşandığını göreceğiz?

İsrail kendi topraklarına döndüğü tezini şiddetle savunuyor. En son ne vakit oradalardı? M.S. 130’larda. Yani İsrail’in kurulduğu güne kadar orada Yahudi varlığı ülke kurma fikrinin yeşertecek ölçüde değildi. Artık ise tıpkı şeyi evvelce ezici bir demografik ve nüfuz üstünlüğü olan Araplara yapmaya çalışıyorlar. Onları katledecek ya da en düzgün olasılıkla kendi meskenlerinden sürecekler. 

ABD, İsrail’i yalnız bırakamaz

Heniyye yaptığı açıklamada, “Netanyahu saldırganlığı sürdürmek ve çatışmayı genişletmek için kalıcı münasebetler icat etmek istiyor” dedi. Haklı mı?

Haklı lakin eksik bir yorum. Bu bir anlık/dönemlik bir savaş değil. İsrail’de bir tek Netanyahu yok. Bu sapkın ideolojiyi ve gayeleri benimseyen binlerce Netanyahu’nun olduğunu düşünmek romantizm değil, realizmdir. Yani savaş zati büyük cepheli, çok boyutlu, uzun vadeli bir savaş. İsrail’in münasebetleri hiçbir vakit süreksiz değildi, icat edenler de bugünün İsrail kabinesi değil. Hamas’ın 7 Ekim’deki ataklarıyla İsrail’e umduğu en uygun gerekçeyi sağladığını da unutmamak gerek.

Reuters’e konuşan Filistin lideri “Bu terörde, işgalin yanı sıra Amerikan idaresi de sorumluluk taşıyor” tabirlerini kullandı. Bir yandan da ABD’de üniversitelerde önemli aksiyonlar yapılıyor. Seçime giderken ABD’nin görmezden geleceği bir durum değil. Buna karşın İsrail’e takviyesini sürdürür mü?

ABD idaresi son günlerde İsrail’i güya sempati duyduğu başka bir ülke üzere gösteriyor. Ve İsrail’i kararlarında özgür bırakıyormuş üzere hal takınıyor. Halbuki “özgür bırakmak” için öncelikle o şeyin sahibi olmak gerekir.

Kara harekatı konusunda Beyaz Saray’dan gelen açıklama “Desteklemiyoruz” halinde. ABD’nin desteklemediği bir operasyonda İsrail ne yapabilir?

Daha nisan ayında Biden, İsrail’e askeri yardımın da yer aldığı 26 milyar dolarlık bir yardım paketini imzaladı. İsrail’in “Orta Doğu’daki ABD” olduğunu hatırda tutmalı. İsrail karşısında tertipli bir ordu yok, gerillalar ve siviller var. İsrail sarsılan ve aç-susuz bırakılan insanlara bomba yağdırıyor. İsrail’in yanında, gerisinde ise ABD dayanaklı dayanılmaz bir mühimmat birikimi var. Siyasi DNA’sında İsrail olan ve bunu Yahudi olmadığı halde “Ben Siyonistim” diyerek ortaya koyan Biden’ın İsrail’den sonra en çok Yahudi nüfusunun yaşadığı ABD’de kritik düzeylere yükselen antisemitizme karşın İsrail’i yalnız bırakması olanaksız. Biden’ın, Holokost Anıt Müzesi ziyaretinde dahi  Nazilerin yaptığı soykırımdan bu yana Museviler için en ölümcül gün olarak 7 Ekim Hamas hücumlarına işaret etmesi çok manalıdır.

BM Genel Sekreteri Guterres, “Refah’a kara saldırısı kabul edilemez” dedi. Kabul edilemez açıklaması bir yaptırıma dönüşebilir mi?

Guterres son derece hümanist bir karakter. Lakin, BM’nin ne derece etkisiz olduğu savaş mühletince kanıtlandı. Yaptırımın gelmeyeceği İsrail ve Filistin’e barış daveti yaparken İsrail’e tam takviyesini açıklayan G7 ülkelerinin tutumundan okunabilir.

11ipekcigdemorjpg 21/09/2024

Çiğdem Bayraktar Ör

TÜRKİYE, HAMAS’I PROTOKOLDE AĞIRLAMAMALI

Türkiye ne yapar, ne yapmalı?

İnsanların orantısız güçlerce zalimce katledildiği bu savaşta Türkiye elbette tavizsizce bebeklerden, çocuklardan, saf sivillerden yana savaş tersi bir hal almalı. Lakin bunu yaparken emsal aksiyonları tekraren gerçekleştirmiş Hamas’ı da protokolde ağırlamamalı. İsrail’in bölge ülkelerinden biri olduğunu hiç unutmadan “Sana ülke diyenin yüzüne tüküreyim”, diyen Necip Fazıl’ın ütopik mısralarıyla işlerin yürümeyeceğini düzgün kavramalı. Ve en değerlisi laik bir Türk devleti olduğumuzun şuurunu taşıyarak olan biteni kıymetlendirmeli. Türkiye’nin daha faal arabuluculuğu oynaması fakat kendini Hamas zihniyetiyle özdeşleştirmezse gerçek ve mümkün olabilir. Bu ortada şayet iktidar, yaşanan katliamları münasebet göstererek esasen İsrail’in tahliye etmek istediği Filistinlileri ülkemize çağıracak olursa yalnızca ve yalnızca Büyük Orta Doğu Projesi’ne ve “Büyük İsrail” hayaline dayanak vermiş olacaktır. AKP iktidarı bunu içi boş ümmetçilik söylemi ve “sözde hayırseverlik” vurgusuyla gerçekleştirmeye yakındır. Bununla birlikte; hasıraltı edilecek bir öbür motivasyonu daha olacaktır.

Nedir o?

Dibe vuran ekonomik şartları ülkeye sokacağı her mülteci üzerinden çıkar elde ederek güzelleştirebilmek. Böylelikle “milli irade” diye diye hem BOP’a hizmet edebilir, hem de siyasi alanda yine güçlenebilir. Ne de olsa iktidarda kalmak için her yolun mübah olduğuna inançları tamdır. Bu olasılığa Celal Bayar’ın bugünkü iktidara benzeyen lisanıyla ve yaklaşımıyla örnek verelim: (29 Kasım 1958) “Kıskançlar, dış yardımı istemeyenler, ulusal kalkınmayı istemeyenlerdir. Ulusal kalkınmaya mani olmak isteyenler ulusal irade karşısında karınca üzere ezilecekler.

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.