Suud vizyon 2030’a Türkiye çıkarması

GLOBAL çapta yatırımcıların iştahını kabartacak projeler bir elin parmakları kadar az sayıda. Cüreti olan Afrika’ya gidiyor ancak devlerin gözü öteki işlerde. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bir Selman’ın 25 Nisan 2016’da birinci defa duyurduğu Suud Vizyon 2030 projesi, bu nedenle küresel devlerin başında kepçeyle bekledikleri bereketli bir kazan olarak görülüyor. Prens Selman bakanlarına projeyi hızlandırma buyruğu vermiş durumda. Küresel taahhüt ve inşaat pazarında ikinci sırada olan Türkiye ise trilyon dolarlık bu pastada kendini şanslı görüyor. 2023 sonunda Suudi Arabistan Ulusal Özelleştirme ve Kamu Özel Sektör İş Birliği (KÖİ) Merkezi NCP’nin Müşavere Kurulu’na bir Türk uzmanın davet edilmesi de Türkiye’nin savını haklı çıkardı. Müracaat şurasındaki yedi temsilciden biri olan Kamu Özel Kesim İşbirliği (KÖİ) Merkezi Lideri Dr. Eyüp Vural Aydın, yılbaşından bu yana Türk şirketleri ile Suudi yetkilileri bir ortaya getirmek için etkinlikler düzenliyor. Bugünlerde ise mayıs sonunda NEOM projesine yapılacak Türk çıkarması için hazırlanıyor.

Eyüp Vural Aydın

80 ŞİRKETE ÇAĞRI YAPILDI

NCP Danışma Kurulu Üyesi Dr. Eyüp Vural Aydın, ay sonunda yapılacak NEOM çıkarmasının ayrıntılarını Hürriyet’e anlattı. Aydın,”Danışma Kurulu olarak nisan sonunda toplantı yaptık. Birtakım bahisler daha netlik kazandı. Benim bir misyonum var. Türk şirketlerini birinci etapta 500 milyar dolarlık yatırım içeren bu projeye daha fazla dahil etmek istiyorum. Bu nedenle Mart 2024’te İstanbul’da PPP Week düzenlemiştik. 52 ülkeden iştirakçi gelmişti. Bu sırada Suudi Arabistan’dan gelen yetkililerle Yapı Merkezi, Limak, Makyol, Tekfen, İçtaş, Kalyon ve Pak Yatırım üzere şirketleri bir ortaya getirmiştik. Birer saatlik görüşmeler yaptılar. Artık de ay sonunda 10 Türk şirketi ile Arabistan’a gideceğiz. Burada içlerinden kimileri kesin muahedeler imzalayabilir” diye konuştu. Aydın, 10 şirketlik çıkarma için 80 firmaya davet yaptıklarını, kontenjanın yarısına yakınının birinci gün dolduğunu da belirtti. Aydın, meşhur NEOM projesinin şantiyesine bir seyahat de düzenleyeceklerini vurgulayarak, “Bu 10 şirket projeden büyük iş alırsa, esasen onlarca şirketi de projeye dahil etmiş olurlar. Zira işler çok büyük. Taşeronsuz kimse altından kalkamaz” diye konuştu.

ABD VE AVRUPALI DEVLERLE DE BULUŞMA

Eyüp Vural Aydın’ın programında, Türk şirketlerini bölgede değerli ihaleler almış büyük ABD’li, Kanadalı, Avrupalı şirketlerin zirve idareleriyle de buluşturmak var. 500 milyar dolarlık pastanın “şirket egosu”na yer bırakmayacak kadar büyük olduğunu vurgulayan Aydın, “Şunu Türk şirketlerine altını çizerek söylüyorum, biz kesinlikle direkt hükümetten ihale almalıyız diye bakmayalım, büyük işler almış firmaların taşeronu olmak da kıymetli. Üstelik risksiz. ABD’li firmalardan da iş alalım. Onların da bu alanı âlâ bilen Türk firmalarına taşeron olarak muhtaçlığı var” dedi.

Aydın, hesabı şöyle özetledi: “Türkiye yurtdışında yılda ortalama 20 milyar dolarlık iş yapıyor. Suudi Arabistan’daki projeler-den önümüzdeki 10 yılda yıllık ortalama 10 milyar dolarlık iş yalnızca bu projeden gelebilir. Örneğin Limak iki iş aldı, biri 1.5 milyar dolarlık. Hepsi bu türlü olmak zorunda değil. İşin yüzde 70’i taşeron mutabakatlarla elde edilebilir. Yüzde 30’u büyük ihaleler olur.”

VİZYON 2030’A AHENK ZORUNLULUĞU

Eyüp Vural Aydın, Suudi Arabistan’daki yeni bir kararı da anlattı: “Geçen hafta yeni bir karar alındı. Ülkede açıklanmış 500 büyük proje var. Prens Selman dedi ki, projelerin tamamı Vizyon 2030’a uyumlu olmalı, aksi halde onaylanmayacak. Ve bu kritere uyumlu 147 proje onaylandı. Bu projeler kamu özel dal işbirliği (PPP) tarafında 2024’te 13 milyar , 2025’te de 25 milyar dolarlık yatırım gerektiriyor. 2025’e kadar 50 bin yeni istihdam yaratılacak. 2030’a kadar projelerin 80 milyar dolarlık PPP katkısı olacak.”