Konutlarını kiraya vermek isteyen mesken sahipleri sabırsızlıkla 1 Temmuz tarihini bekliyor. Çok sayıda mesken sahibinin 1 Temmuz’da beklentisi yüzde 25 hududunun kalkması.
Yüzde 25 sınırı kalkmazsa’ diye mesken sahiplerinin meskenlerini kiraya vermede çekinceli davrandıkları söyleniyor. Kimi evlerin 4 ay boyunca boş kaldığı, ne satışının yapıldığı ne de kiraya verildiği belirtiliyor.
‘Yüzde 25 sonu piyasada çok uygulanmadi’
Peki öteki hangi sebeplerden ötürü piyasada kiralık daire bulunamıyor. Yüzde 25 artırım hududunun kaldırılmasının akabinde kira fiyatlarında bir değişim olur mu? 1 Temmuz sonrası piyasada kiralık daire ilanlarında artış olur mu? Kiralarda olağanlaşmayı ne vakit görürüz?
Konuyla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr’ye açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu sözleri kullandı:
“2022 yılı Haziran ayında yapılan yasal düzenleme ile kira artışlarına yüzde 25’lik bir sınırlama getirilmişti. Yaklaşık 2 yıldır konutlarla hudutlu olmak kaydıyla kirada yüzde 25’lik üst limiti görüyoruz.
Piyasada bu sonun çok uygulanmadığını görüyoruz. Gerek Adalet Bakanı gerekse Hazine ve Maliye Bakanımızın yaptığı açıklamalarda yüzde 25 artırım hududunun kaldırılacağına ait birtakım değerlendirmeler yer almıştı.
‘Kiracilarin yüzde 86’si, yüzde 25’in üzerinde artırım yapti’
Yakın vakitte bir araştırma şirketinin yaptığı anket yayınlandı. Buna nazaran kiracıların yaklaşık yüzde 86’sının yüzde 25’ten fazla bir oranda kiralara artırım yaptığına ait değerlendirmeler medyaya yansıdı.
‘Satma nedeniyle boş tutuyorlar’
Bu açıdan baktığımızda kimi taşınmaz sahiplerinin daha çok taşınmazlarını satma nedeniyle konutlarını boş tuttuğunu görüyoruz. Yani yalnızca kiraya verme nedeniyle yahut kira sınırlaması nedeniyle bunların boş tutulduğunu söylemek mümkün değil.
‘Yatirimcilar konut almak istemiyor’
Yatırımcılar yüzde 25 artırım sınırlaması nedeniyle konut almak istemiyor. Mal sahibi-kiracı uyuşmazlıklarının artması, mevduat faizlerinin artması, kira gelirlerinin kâfi görülmemesi üzere nedenler kelam konusu.
‘Konutlar artırım sonu nedeniyle boş değil’
Sadece yüzde 25 hududuna takılmamak için temmuz ayını bekliyorlar söylemi hakikat değil. Bu kira düzenlemesi halihazırda uzatılmadı, şimdiden kiraya verse önümüzdeki yıl artışlar TÜFE’ye nazaran gerçekleşecek. Şu an için boş tutulmasının kira artışı ile direkt bir bağının olduğunu söylemek mümkün değil.
‘İlanlarin yüzde 60’i boş konut’
İlan sitelerinde satılık verilen ilanlarda konutların yüzde 60’a yakınının boş konut ilanlarından oluştuğu, yüzde 20’sinin kiracılı, yüzde 20’sinde ise mesken sahibinin oturduğu konutlardan oluştuğunu söyleyebiliriz.
‘Piyasadaki ilanlardan 4’te 1’i istanbul’da’
Bu ilanlardan 4’te 1’i İstanbul’da veriliyor. İstanbul’da yüzde 53’e yakın ilan boş konutlardan oluşurken yüzde 26’sı kiracılı, yüzde 10’u da mülk sahibi tarafından kullanılan meskenler olarak kıymetlendirilebilir.
‘Mal sahiplerinin meskenini boş tutmasinin manası yok’
Mal sahibinin haziran başında dairesini kiraya verdiğini düşünelim. Yüzde 25 kira sınırlamasının devam etmeyeceğini varsaydığımızda konutunu boş tutmasının manası yok. Boş tutması durumunda konutlar için ödenen aidatlar kıymetli bir masraf kalemidir. Birtakım mal sahiplerinin konut yatırımından çıkma nedeniyle dairelerini satmaları, kiracılar çıktıysa da boş bir halde satmaya meyilli olduklarını söyleyebiliriz.