“Son yıllarda en çok cilt gençleştirmede öne çıkan kolajen, aslında tüm beden için önemlidir’’ diyen Beslenme-Diyet ve Fitoterapi Uzmanı Buket Ertaş Sefer; bilhassa ilerleyen yaşla birlikte azalan bu proteini doğal yoldan artırmanın formüllerini verdi.
anlattı:
Uzmanlar, son yıllarda ismini sıkça duyduğumuz kolajenin sanılanın tersine yalnızca cilt sıhhatine değil, kemiklerden damarlara kadar tüm beden sıhhati için değerli bir protein olduğuna dikkat çekiyor. Kolajenin bedende var olan proteinlerin üçte birini, derideki proteinlerin dörtte üçünü oluşturduğunu belirten Beslenme-Diyet ve Fitoterapi Uzmanı Buket Ertaş Sefer, ‘’Vücutta ciltte, tırnakta, saçta, kıkırdak ve kas dokularında doğal olarak bulunan kolajen sağlıklı eklem ve elastik cildin anahtarıdır. Ayrıyeten kanın pıhtılaşmasına, meyyit cilt hücrelerinin değiştirilmesine yardımcı olmak ve yeni hücrelerin büyümesine katkı sunmak, organların korunması için katman oluşturmak üzere vazifeleri de vardır’’ dedi ve bedende bu proteini artırma yollarını şöyle açıkladı:
Buket Ertaş Sefer
TAKVİYE ALMAK GERÇEK MU?
Günümüzde kolajen destekleri epeyce geniş bir alanda aktiflik göstermektedir. Kimi uzmanlar katiyen işe yaradığını tez etse de kimi uzman aktifliğinin olmadığını savunmaktadır. Lakin bir sıhhat uzmanı takibiyle kullanmanın bir ziyan getirmeyeceği tarafında hemfikirler. O halde temel gaye genç yaşlarda protein ve aminoasit gereksinimlerinin tam karşılanması, gerekli besin ögelerinin (vitamin, mineral gibi) tam alınması olmalıdır. İleri yaşlarda ise kâfi protein tüketiminin yanı sıra uzman eşliğinde gereksinim duyulması halinde kesinlikle doktor önerisiyle ve güvenilir firmalardan temin etmek üzere destek kullanımı önerilmektedir.
ŞEKER VE ALKOLDEN UZAK DURUN
Sağlıklı ve çeşitli beslenmek, spor yapmak, uygun uyumak kolajen üretimini desteklerken; rafine şeker tüketimi, alkol kullanımı üzere etkenlerin de kolajenin yıkılmasına sebep olduğunu unutmamak gerekir.
BU BESİNLERİ TÜKETİN
KEMİK SUYU: Kemik suyunun muhakkak saatler uzunluğu uygun koşullarda kaynatılmasıyla oluşturulan bu içecek kıymetli ölçüde kolajen içerir. Ancak hayvanın sıhhati ve kemik kalitesi çok değerli. Doğal ortamda, gereksiz ilaca maruz kalmamış hayvanların kemiklerinden elde edilen suların yararı olurken, tam zıddı durumda ziyan bile görülebilir. Bu sebeple et ve kemiği kesinlikle sağlam kaynaklardan temin etmek gerekir.
BALIK: Araştırmalar balık derisinin yüksek oranda kolajen içerdiğini göstermektedir. Hatta birtakım araştırmacılar balıkta bulunan kolajenin yüksek oranda emildiğini tespit etmişlerdir. Balığın baş, pul ve derisinde yüksek oranda kolajen bulunurken, etinde daha az olduğu söylenir münasebetiyle tüketimini yaptığımız kısımların de kendi içinde yarar oranları değişir.
TAVUK: Kolajen içeriğinin yüksek olduğunu bildiğimiz tavuğun bağ dokuları çok kuvvetlidir. Varlıklı içerik de buradan gelir. Bilhassa tavuk kıkırdağının artrit hastalarının semptomlarının güzelleştirilmesinde katkısı olduğunu biliyoruz. Ancak bütün besinlerde olduğu üzere muteber kaynak, sağlıklı hayvan eti ve kemiği olması çok kıymetli. Bilhassa tüketimin çok olduğu ülkemizde maalesef üretimin hızlanması açısından yapılan hileler epey yaygın. Münasebetiyle yediğimizde sıhhat beklememizin mümkün olmadığı, bilakis ziyan gördüğümüz bu etlerden kolajen üretimine dayanak beklemek hayal olur. Mümkün olduğunca organik, uygun tarım eserlerini seçmekte yarar var.
YUMURTA: Yumurta başka hayvansal kaynaklar üzere yüksek oranda kolajen içermese de kolajen üretiminin öncüsü olan prolin üzere değerli aminoasitlerden zengindir. Diyette yer vermekte yarar vardır.
NARENCİYELER: Kolajen içermeseler de kolajen üretiminin öncüsü olan C vitamini açısından zengindirler. Portakal, greyfurt, limon üzere C vitamininden varlıklı meyveler ve sebzeler kesinlikle diyette yer almalıdır.
SARIMSAK: Özellikle kükürt içeriği sayesinde kolajenin bedende korunmasını sağlar. Yüksek ölçülerde tüketemesek bile kullanım ölçümüzü iki katına çıkararak sinerjik tesire katkı sunabiliriz.
YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER: Bazı araştırmalar klorofil içeren yiyeceklerin kolajen üretimine dayanak olduğunu göstermektedir. Hasebiyle marul, ıspanak, pazı üzere yeşil zerzevatları diyette bulundurmak değerlidir.
BAKLAGİL: Çeşitli aminoasitler içeren baklagiller kıymetli bitkisel protein kaynağıdır. Ayrıyeten bakır açısından varlıklı olmaları sayesinde kolajen üretimine takviye verir.
FARKLI TİPLERİ VAR
Vücut farklı tiplerde kolajen içerir. Bunları temelde 5 ana kümeye ayırabiliriz; Tip 1 kolajen: cilde, kemiklere ve tendonlara güç verir. Tip 2, esnek kıkırdak için eklemlere katkı sağlar. Tip 3, daha çok damar ve iç organ yapısını takviyeler. Tip 4: cilt katmanlarının yapısına katılır. Tip 5 ise daha çok kornea, cilt ve saçta aktif rol oynar.
NEDEN AZALIR?
Vücut kolajenini kendi üretir lakin ilerleyen yaşla birlikte üretim kapasitesi düşer. Yaşın yanı sıra makus beslenme, güneşe çok maruziyet, gerilim, sigara ve uykusuzluk üzere etkenler de kolajen üretiminin azalmasına sebep olabilir.
NASIL ARTIRILIR?
Özellikle kolajen üretiminin düştüğü ileri yaşlardan itibaren üretime katkı bunucak besinlerin tüketimini artırmak dayanak sağlar. Böylece daha nemli ve elastik bir cilde sahip olabiliriz. Eklem ağrıları ve artrit semptomları hafifleyebilir, ciltte yara var ise güzelleşmesi hızlanır, atardamar yapısına katılıp, kalp sıhhatini, antrenmanla birlikte kas kütlesinin artışını takviyeler. Lakin hiçbir destek ya da besinin mucize olmadığını, aslında hepsinin birer dayanak olduğunu unutmamak gerekir.
ERKEN YAŞTA TEDBİR ALIN
Öncelikli olarak kolajen üretiminin azalmaya başladığı yaşlardan itibaren bedenin kolajen üretiminde ana rollerde oynayan prolin, lizin ve glisin üzere aminoasitlerin alımına itina göstermek gerekir. Bilhassa genç yaşlarda, protein, aminoasit takviyesini besinler aracılığıyla tamamlıyor olmak sıhhat için daha çok önerilmektedir. Ünite başına düşen kolajen ölçüsü kimi besinlerde az üzere görünse de bileşenlerinde var olan başka vitamin, mineral üzere kıymetli hususlarla emilimde sinerjik tesir yarattığını biliyoruz.