Gözler bu ziyarette… Şimşek FATF’nin Singapur’daki toplantısına gidecek

Kara paranın aklanmasına yönelik çaba eden Mali Aksiyon Vazife Gücü’nün (FATF) bu ay sonunda yapacağı toplantıda, Türkiye’yi 2021’de aldığı gri listeden çıkarması bekleniyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan teyit ettiğimiz bilgiye nazaran, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, FATF’nin 28 Haziran’daki Genel Şura toplantısına katılmak için Singapur’a gidecek. Misyona geldikten bir ay sonra ‘Türkiye’yi gri listeden çıkartmaya kararlıyız’ iletisi veren Şimşek’in bu ay sonundaki toplantıya katılacak olması, Türkiye’nin gri listeden çıkacağına yönelik beklentileri artırdı.

SİNYALLERİ VERİLDİ

Türkiye, gri listeden çıkmak için hareket planı yürütmüştü. Meclis’te kabul edilen kripto varlıklara yönelik kanun da bu hazırlıklardan bir tanesiydi.

FATF ise, 21-23 Şubat’ta Paris’te gerçekleştirilen Genel Kurul’unda ‘Türkiye’nin, kara para aklama ve terörizmin finansmanı konusunda belirlenen kriterleri büyük ölçüde karşıladığı sonucuna vardığını’ bildirmişti. O periyot bu karara yönelik açıklamalarda bulunan Şimşek, “FATF ülkemizin, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile çaba sisteminin daha da güçlendirilmesi için oluşturulan Hareket Planı’nın tüm unsurlarını tamamladığı kararına vardı. Böylelikle, ülkemizin gri listeden çıkışı sürecinde son basamağa gelindi. Prosedür uyarınca FATF takımı tarafından Türkiye’ye yapılacak ziyaret ardından hazırlanacak kıymetlendirme raporu haziran ayındaki Genel Heyet toplantısında ele alınacak ve bu toplantıda ülkemize yönelik gri liste kararının kaldırılması bekleniyor” demişti.

FATF tarafından, Türkiye’nin gri listeden çıkmak için yürüttüğü çalışmaların yerinde teyidi için yapılması beklenen ziyaret ise geçen ayın birinci haftasında gerçekleşti. Bu ziyarette değerli ilerleme kaydedildiği belirtilirken, bu ilerlemenin ‘Türkiye’nin gri listeden çıkabileceği manasına geldiğini’ söz edildi.

Mehmet Şimşek

‘SERMAYE GİRİŞİNİ HIZLANDIRIR’

Peki, gri liste nedir ve neden değerli; Türkiye neden gri listeye girmişti ve gri listeden çıkılması iktisada nasıl bir katkı sağlayacak?

Bu soruların cevaplarını husus unsur şöyle derledik:

GRİ LİSTE NEDİR? FATF, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) bünyesinde 1989’da kurulan ve kara paranın aklanmasıyla gayrete ait tavsiye ve kuralları belirleyen bir kurum. Gri liste de kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla çabadaki stratejik eksiklikleri olan ülkeleri kamuya açık bir halde açıklandığı bir liste.

TÜRKİYE NEDEN LİSTEDE? FATF, kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını engellemede başarılı olamadığı için Ekim 2021’de Türkiye’yi gri listeye almıştı. Bir ülkenin gri listeye alınması demek, o ülkenin FATF tarafından özel izlemeye alınması demek.

LİSTEDE ÖBÜR KİMLER VAR? Şu anda Türkiye’nin yanı sıra listede Bulgaristan, Hırvatistan, Burkina Faso, Suriye, Yemen, Tanzanya, Güney Afrika, Güney Sudan, Vietnam, Mozambik, Namibya, Nijerya, Filipinler, Senegal, Haiti, Jamaika, Kenya, Mali, Ürdün ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti de bulunuyor.

BİR DE ‘KARA LİSTE’ VAR: Yüksek riskli olarak tanımlanan ve kara listeye alınan üç ülke bulunuyor: Bunlar İran, Kuzey Kore ve Myanmar.

GRİ LİSTEYE ALININCA NE OLUYOR? Gri listeye alınan ülkeler, dış yatırım çekme sürecinde milletlerarası otoriteler, kredi kuruluşları ve yatırımcılar nezdinde prestij kaybına uğruyor. IMF’nin bir rapora nazaran, gri listede olan ülkelerdeki sermaye girişlerinde büyük bir azalma meydana geliyor. Türkiye’de de bilhassa 2023’te yabancı sermaye çıkışı, yabancı sermaye girişinden daha fazla olmuştu.

GRİ LİSTEDEN ÇIKINCA NE OLACAK? İktisat idaresinin ve ’nın uyguladığı siyasetlere duyulan inancın artması, son devirde CDS’in düşmesi, kredi notunun yükseltilmesi ya da Türkiye’ye yönelik artan olumlu raporlamalarda kendini gösteriyor. Bu kapsamda ülkeye para girişi de artmaya başladı. Borsadaki yabancı hissesi yüzde 40’a yaklaştı, önemli halde portföy yatırımı geliyor. Bunların üzerine gri listeden çıkılmasının, yabancı yatırımcıların Türkiye’ye ilgisini artırması ve yabancı sermaye girişlerini hızlandırması bekleniyor.