Diyarbakır’ın Çınar ile Mardin’in Mazıdağı ilçeleri ortasındaki yerde çıkan ve 15 kişinin vefatı binin üzerinde hayvanın telef olması, binlerce dekar ekili arazinin de küle dönmesiyle sonuçlanan felaketle ilgili alınan eksper raporunda yangının elektrik direklerinden kaynaklandığı bilgisi yer aldı.
Diyarbakır’ın Çınar ile Mardin’in Mazıdağı ilçeleri ortasında kalan bölgede 20 Haziran günü saat 22.15’te 6 köyü etkileyen ve 15 kişinin hayatını kaybettiği yangın felaketiyle ilgili soruşturma çok istikametli sürdürülüyor.
Alınan ön uzman raporuna nazaran, yangının bölgeden geçen güç nakil çizgilerinin geçtiği elektrik direklerinden kaynaklandığı bildirildi.
Yangına neden olan direklerin; döküm yahut paslanmaya karşı galvanizli direkler olması gerekirken kavak ağaçlarından çıkarılan tahta tomruk direklerin hala kullanılıyor olması ise dikkat çekti.
Elektrik nakil sınırlarının yangının çıktığı bölgeye 1987 yılında kurulumunun yapıldığı ve bu tarihten sonra direklerin rutin ve periyodik bakım ve tamiratlarının yapılmadığı için yaz ve kış aylarında sık sık uzun vadeli elektrik kesintileri, düşük ve yüksek voltaja bağlı problemler yaşandığı bildirildi.
Bilirkişi raporuna nazaran, 15 kişinin vefatına neden olan yangının da tekrar elektrik direklerindeki tellerin çok sıcak havada genleşme ve sürtünmeye bağlı kontak yaptığı, birbirine sürtünerek çıkan kıvılcım ateşlerin ekili topraklara düşmesiyle yangının bir anda bütün bölgeyi kaplayarak denetimden çıktığı tabir edildi.
5 KİŞİLİK ELEKTRİK MÜHENDİSİ UZMAN TAYİN EDİLDİ
Olağan dışı durumlar karşısında oluşabilecek ziyanlara dair gerekli tedbirlerin alınmayarak felakete adeta davetiye çıkarıldığı bildirildi.
Raporu eksik ve yetersiz bulan Cumhuriyet başsavcılığı, daha kapsamlı ve ayrıntılı bir rapor daha hazırlanması için 5 kişilik elektrik mühendislerinden oluşan eksper heyeti tayin edilmesini kararlaştırdı.
Elektrik Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi de yangın bölgesinde anız olmadığını ve sınırların geçtiği güzergâhlarda yangına karşı tedbir alınmadığını açıkladı.
Detaylı rapor alındıktan sonra olayı gören ve yangına müdahalede bulunan görgü şahidi köylüler ile olayda yaralı kurtulan mağdur ve müştekilerin de tabirleri alındıktan sonra soruşturmaya istikamet verilerek gerçek failler tespit edilecek.
Yangının çıktığı birinci günden itibaren açıklama üstüne açıklama yapan ve yangının elektrik kaynaklı olduğunu gazetecilere açıklayan köylüler hakkında cürüm duyurusunda bulunan Dicle Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (DEDAŞ), daha savcılık soruşturması tamamlanmadan ve yangının kesin nedeni ortaya çıkarılmadan yangının anızdan kaynaklı olduğunu ve kendilerine ilişkin o bölgeden geçen elektrik çizgisinin bile olmadığını argüman etmişti.
Bir gün içinde 3 kere açıklama yapan DEDAŞ, mağdur köylüleri provokatörlükle ve kaçak elektrik kullanmakla suçlarken, adil ve tesirli bir soruşturma yapılmasına da gölge düşürecek açıklamalar yaparak kamuoyunu yanlış bilgilendirdi.
KÖYLÜLERİ PROVOKATÖRLÜKLE SUÇLADILAR
DEDAŞ şu açıklamayı yapmıştı:
-Şirketimizi maksat alan kimi çevrelerin yeni bir provokasyonu ile karşı karşıyayız. Anız yakımı sonrası başlayan ve gruplarımızın birinci tespitlerine nazaran yangının elektrik sınırlarından kaynaklanmadığı belirlendi.
-Buna karşın elektrik sınırı dahi bulunmayan bir yerde yangının dağıtım çizgisine ilişkin tellerde çıktığı tezini ortaya atarak halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayan İ.E isimli şahıs hakkında savcılığa hata duyurusunda bulunuldu.
-Kaçak kullanım oranının yüzde 90’ları bulduğu bölgede yaşanan her olumsuz durum karşısında Dicle Elektrik’i suçlayan odaklar, anız yakımı sonrası çıkan ve can kaybıyla sonuçlanan yangın sonrası provokatif ve gerçek dışı yeni bir iddiayı gündeme sokmaya çalışıyor.
DEDAŞ’ın hata duyurusunda bulunduğu İbrahim Eren ise kelamlarının gerisinde olduğunu ve savının eksper ön inceleme raporuyla da doğrulandığını belirterek asıl palavra ve yanlış bilgiyle kamuoyunu DEDAŞ’ın yanılttığını söyledi.
PANİKLE GELEREK KANITLARI KARARTMAYA ÇALIŞTILAR
İbrahim Eren tellerden çıkan alevleri konutunun penceresinden gördüğünü söz ederek “Pencereden baktım. Teller daima birbirine sürtüyor, kıvılcımlar çıkarıyordu. Sonra çabucak tellerin altındaki otlar tutuşmaya başladı. Sonra çabucak traktörle müdahale etmeye çıktım. Geldiğimde yangın 500 metre ileriye yayılmıştı. O dakikalarda şiddetli bir fırtınada oldu. Sözlerimin ardındayım. Bunu hukuk önünde de lisana getireceğim. Zati uzmanlar, eksperler de gelip tespitlerini yaptılar. DEDAŞ grupları benim açıklamamın akabinde panikle sabah 6-7 üzere gelip bu telleri germişler. ‘Bir kusur olmadığını’ kanıtlamak’ için. Biz kanıtların karartılmasına müsaade vermeyecektik lakin cenazelerimiz vardı, ben isimli tıptaydım. Köye geldiğimde burayı bitirmişlerdi. Köyün art tarafında da kusurlu yerler vardı. Onları onarmaya çalıştılar. DEDAŞ ‘anız yangını’ dedi. Pekala, biçilmemiş tarlada anız olabilir mi? Ellerini vicdanlarına koysunlar. Binlerce dönüm ekili buğday yandı. 1000’in üzerinde hayvan telef oldu. Hukuk önünde uğraşımızı sürdüreceğiz” dedi.
HASAR TESPİTİ TAMAMLANDI
Bu ortada Diyarbakır ve Mardin Tarım ve Orman Vilayet Müdürlüklerince bölgede yürütülen hasar tespiti de dün itibariyle tamamlandı.
Çınar’a bağlı Köksalan, Bağacık, Yazçiçeği ve Ağaçsever Mahallelerinde 7 bin 900 dekar tarım alanının yandığı, bunun 6 bin 789 dekarında anız, bin 111 dekarının da hasadı yapılmamış buğday olduğu tespit edildi.
924 küçükbaş hayvan telef olurken, ağır yaralı 83 küçükbaş hayvan da ölmek üzere olduğu için bölüme gönderildi. 1 traktör ve 14 adet sulama tesisinin de küle döndüğü belirlendi.
Mazıdağı’na bağlı Yetkinler ve Yücebağ Mahalleleri ile Kelek Mezrasında ise 7 bin dekarlık tarım alanının yandığı tespit edilmiştir.
Bunun 4 bin dekarının hasadı yapılmamış buğday alanı, 3 bin dekarı anızdan oluştuğu belirlendi.
15 KİŞİ YANARAK CAN VERDİ
Diyarbakır’ın Çınar ve Mardin Mazıdağı ilçesinde 20 Haziran’da çıkan anız yangınında hayatını yitirenlerin isimleri şöyle: Mazıdağı ilçesinin Yücebağ Mahallesi’nde Şeyhmus Demir (17), Hasan Demir (40), Mazhar Demir (28), Nuri Demir (38), Sinan Deviren (24), Remzi Yılmaz (25), Resul Yılmaz (18), Azat Yılmaz (23), Taliha Demir (59), Fadıl Demir (52), Çınar ilçesinin Köksalan Mahallesi’nde Ubeydullah Buğdaycı (30), Abdurrahman Buğdaycı (15), Çınar’ın Yazçiçeği Mahallesi’nde İsmail Yardımcı (46), Kerime Faziletli (55) ve Zekiye Faziletli (58)