Uzayın derinliklerinde heyecanlandıran gelişme!

Türk Astronomi Derneği Lideri ve Erciyes Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Kısmı Astrofizik Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. İbrahim Küçük, 2020 yılında uzayda yaşanan gelişmeleri AA muhabirine kıymetlendirdi. Küçük, insanoğlunun bilhassa “dünyanın dışında nerede ömür var” sorusuna cevap bulmak gayesiyle sürdürdüğü astronomi çalışmalarının 2020 yılında sürat kazandığını söyledi.

Dünyanın uydusu olan Ay’ın yanı sıra gezegenlerle ilgili de bilimsel çalışmalar olduğunu anlatan Küçük, “Stratosfer Kızılötesi Gökbilim Gözlemevi (SOFIA) teleskobundan, Ay’ın Güneş gören yüzünde su bulunduğuna ait dayanılmaz bir haber geldi. Bunun yanı sıra Ay’ın kendi ekseni etrafında dönmesi ile dünya etrafındaki dolanma dönemleri yaklaşık birebir olduğu için biz daima birebir yüzünü görüyoruz. Ay’ın başka tarafı hiç görünmüyor. Ay’ın karanlık yüzeyinin araştırılması ön plana çıkıyor. Çin yakın vakitte oraya bir araç gönderdi, keşif yapıyor.” diye konuştu.

Küçük, insanlığın “Başka bir gezegende ömür var mı” sorusunun yanıtını aradığını belirterek, “Bu soru ‘Evrende yalnız mıyız’ noktasına kadar gidiyor. Bununla ilgili büyük yatırımlar var, büyük teleskoplarla bunu yıllardır araştırıyoruz. Şu an bir sonuç alınmadı lakin bu alınmayacağı ya da alınacağı manasına gelmez zira bilim bu türlü çalışır, bugünden yarına sonuç vermez.” tabirlerini kullandı.

“Venüs’teki fosfin gazı hayatı çağrıştırıyor” 

Prof. Dr. İbrahim Küçük, Venüs’ten de bu yıl hoş bir haber geldiğini söz ederek, gök bilimcilerin, Şili’deki Atacama Büyük Milimetre-Submilimetre (ALMA) Teleskop Dizgesi ile teyit edilen fosfin gazını keşfettiğini, bunun da hayatı çağrıştırdığını aktardı. Bununla ilgili bilim insanlarının çalıştığını anlatan Küçük, şöyle devam etti:

“Venüs’te mikropların üreyebildiğini gördük, en azından bu çok kıymetli bir şey. Mikroplar üreyebiliyorsa ömür da olabilir noktasına geliyor lakin Venüs’ün çok kalın ve zehirli gazlardan oluşan bir atmosferi var, dünya üzere değil. Mars daima gündemde. Mars’a beşerli araç gönderme fikirleri var. Gidiyoruz, geri dönebilecek miyiz soruları var. Elon Musk’ın projeleri biliniyor. Hayli bir yol katedildi. Münasebetiyle Mars, Ay ve Venüs ile ilgili bizim çabucak yakınımızdaki yörüngelerde hareket eden gezegenlerin yapılarının nelerden oluştuğu, orada hayat olup olmadığıyla ilgili oldukça çalışma var. Bunlar Güneş sistemine ilişkin olan gezegenler. Öbür yıldızların da gezegenleri olabilir. Bunlara ötegezegen diyoruz. Bunlarla ilgili de çalışmalar var.”

Küçük, yakın vakitte misyonunu tamamlayan Kepler uydusunun da çok sayıda bilgi gönderdiğini anımsatarak, şunları anlattı:

“Heyecanlandırıcı sonuçlar da geldi. Bunlar, dünya büyüklüğünde ve yıldızına dünya ile Güneş uzaklığında olan ve dünya gibisi ömür olabilecek gezegenler keşfedildi formunda bilgiler. Ayrıyeten, NASA’nın uzay keşif araştırmaları için kullandığı Kepler Uzay Teleskobu’nun vazifesini tamamlaması üzerine uzaya gönderilen keşif uydusu TESS de gezegen keşfetmeye başladı. Ayrıyeten uzun yıllardır bizlere derin uzay cisimleri ile ilgili fotoğraflar gönderen ve vazife müddeti tamamlanan Hubble Uzay Teleskobu yerine James Webb Teleskobu derin uzaya gönderilmeye hazır. James Webb Uzay Teleskobu, Cihan’a öncelikle kızılötesinde bakacak. Hubble dünya etrafında çok yakın bir yörüngedeydi, James Webb yaklaşık 1,5 milyon kilometre uzaklıkta olacak.”

“Türkiye uzay manasında çok düzgün yerlerde olacak” 

Prof. Dr. Küçük, bütün bu çalışmaların habercisinin NASA olarak belirtildiğini lakin Türkiye üzere öteki ülkelerin de bilimsel çalışmalar yaptıklarını lisana getirdi.

Türkiye Uzay Ajansına (TUA) değinen Küçük, “Biz istiyor ve hayal ediyoruz ki bu bilimsel bilgiler, uydu imali, uzayın fethi, ulusal uzay araçlarının üretimi üzere faaliyetler, TUA üzerinden olsun, bizim beklentimiz ve amacımız bu. Biz de Erciyes Üniversitesi Uzay Bilimleri Kısmı olarak birebir dayanak veriyoruz. Yakın vakitte Sayın Cumhurbaşkanımız da Ulusal Uzay Programımızı açıklayacak. Biz de bilimsel olarak çok büyük katkılar da bulunduk. El birliğiyle, iş birliğiyle ve ortak akıl ile Türkiye uzay alanında çok güzel yerlerde olacak. Buna yürekten inanıyorum.” biçiminde konuştu.