Türk müteahhitler Dağlık Karabağ’ın yeniden imarında rol almak istiyor

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Lideri Mithat Yenigün, “Dağlık Karabağ’da ortaya çıkacak muhtaçlıklar ile tekrar imar çalışmalarında Türk müteahhitlerin faal rol üstlenmeleri ve Azerbaycan iktisadına en yeterli halde katkıda bulunmaları, önümüzdeki yıl için önceliklerimiz ortasında yer alacaktır.” dedi.

Dünya iktisadında büyümeye dönük kaygılar, müdafaacı siyasetler, emtia fiyatlarındaki dalgalanma ve politik riskler global inşaat pazarını olumsuz etkilerken, global inşaat dalı son olarak bu yıl yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının tesiriyle büyük düşüşler ve dalgalanmalar yaşadı.

Memleketler arası alanda ün yapan dünyanın en büyük 3. proje büyüklüğüne sahip Türk müteahhitlik kesimi de kelam konusu gelişmelerden olumsuz etkilenirken, yurt içinde hayata geçirilen konut kredisi takviye faaliyetleriyle toparlandı.

TMB Lideri Mithat Yenigün, AA muhabirine, dalın faaliyetlerine, 2021 yılına ait öngörü ve amaçlarına yönelik değerlendirmelerde bulundu.

Kesim ve Türkiye iktisadı açısından 2018 ve 2019’un güçlü geçtiğini söz eden Yenigün, Kovid-19 salgının tesirinin mevcut ıstırapları artırdığını belirtti.

Yenigün, salgının, yarattığı ek maliyetler ve pürüzlerle halihazırda kırılganlıkları bulunan müteahhitlik bölümünün yurt içinde de olumsuz tesirlere maruz kaldığını belirterek, projelerde yavaşlama olduğunu, kimilerinin da durduğunu anlattı.

Yaz aylarında düşük faiz ortamında uygulamaya konulan uygun şartlı konut kredisi kampanyalarının teşvik edici tesiriyle kesimde bir canlanma yaşandığına dikkati çeken Yenigün, tartıyla düşük maliyetli konut kredisi ve geçen yılki daralmadan kaynaklı baz tesirinden dayanak alan bölümün, 2020 yılının üçüncü çeyreğinde yıllık bazda gösterdiği yüzde 6,4’lük performansla yine büyümeye başladığını aktardı.

Yenigün, yılın üçüncü çeyreğinde, Türkiye iktisadında ve son yıllarda büyümenin lokomotifi olmuş inşaat kesiminde daralmanın geride kaldığının izlenmesinin son derece sevindirici olduğuna işaret ederek, “Açıklanan bu sayılarla 2020 yılı ekonomik büyümesinin olumlu olacağı istikametindeki umudumuz artmaktadır. Hakikaten ekonomik krizlerde birinci daralmanın görüldüğü bölüm olduğu üzere, toparlanma da öncelikle müteahhitlik dalından başlamaktadır.” diye konuştu.

Eylül ayından itibaren faiz avantajının sona ermesiyle konut satış suratının yavaşladığını ve satışlarda gerileme görüldüğünü lisana getiren Yenigün, “Salgının süren belirsizliklerine karşın 2021 yılına umutla bakıyoruz. Hükümetimizce hukuk ve iktisat alanlarında başlatıldığı açıklanan ıslahat sürecini de çok önemsiyoruz. Ekonomimizde sürdürülebilir büyümenin yakalanmasıyla ülkemizin kalkınmasına katkı sağlayacak adımları destekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.

Türk müteahhitlerin üstlendiği toplam proje meblağı 413 milyar dolar

Yenigün, Ticaret Bakanlığının bilgilerine nazaran, bu yılın kasım ayı prestijiyle müteahhitlerin, yurt dışında toplam bedeli 10,4 milyar doları olan 175 proje üstlendiğini tabir ederek, “Dolayısıyla salgın öncesi ortaya koyduğumuz yıllık 20 milyar dolar fiyatında proje gayesini yakalamamız mümkün olamayacaktır. Gelinen noktada, bölümümüzün yurt dışına açıldığı 1972 yılından bugüne kadar 127 ülkede üstlendiği toplam proje fiyatı ise 413 milyar dolara ulaşmıştır.” tabirlerini kullandı.

Dünya iktisadında 2021’de büyümeye geçiş beklentileri olduğunu aktaran Yenigün, bu çerçevede inşaat kesiminin kritik bir rol üstleneceğini varsayım ettiklerini kaydetti.

Yenigün, salgının denetim altına almasıyla global iktisat ve inşaat bölümü açısından olağanlaşma sürecinin başlayacağını belirterek, şöyle devam etti:

“Ülkelerin gündeminde yer alacak kalkınma atakları ve altyapı gereksinimlerinde, epey riskli bölgelerde uygun maliyetle ve kaliteli iş yapıyor olması Türk müteahhitlerini öne çıkaracaktır. TMB olarak, tüm belirsizliklere karşın krizin tesirlerini yeni açılımlar ortaya koyarak aşmaya çalışıyoruz. Yurt dışında yıllık yeni proje meblağında tekrar 20 milyar dolar düzeyinin yakalanması ve global devler liginde sahip olduğumuz yerin korunması hedefiyle çalışmayı sürdürüyoruz. Proaktif yaklaşımlar çerçevesinde finansman temini konusunda somut gelişmeler olduğunda bu seviyeyi de aşabiliriz.”

“Sorunların tahlili için temaslar sürüyor”

Yenigün, bir taraftan hükümetin dayanağı ve diplomatik adımlarla Libya, Körfez ülkeleri üzere klâsik pazarlardaki mevcut problemlerin tahlili için temasların sürdüğünü, öteki taraftan artan rekabet ortamında pazar çeşitlendirmesi için ağır olarak çalıştıklarını söyledi. Yenigün, “Özellikle Suudi Arabistan’da müteahhitlerimizin problemlerinin artmasıyla, Suudi Arabistan yetkililerine yapan diyalog ve iş birliği davetinde bulunduk.” dedi.

Irak’ta uzun vakittir bekleyen inşaat muhtaçlığına en süratli tahlilin Türk mühendislik ve müteahhitlik firmalarının getireceğine inandıklarını belirten Yenigün, “Bu dilek ve kanılarımızı, Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’nin ülkemizi ziyareti vesilesiyle 17 Aralık’ta Ankara’da Türk iş insanlarıyla gerçekleştirilen toplantıda tabir etme fırsatı bulduk. Tıpkı formda Libya için de en tesirli tahlili tekrar Türk müteahhitlik firmaları üreteceklerdir.” diye konuştu.

Yenigün, pazar çeşitlendirilmesi için bilhassa Sahra Altı Afrika ülkelerinde kalkınma planları çerçevesinde sürdürülecek projelerden kıymetli bir hisse almayı hedeflediklerinin altını çizerek, “Lider pazarımız Rusya, önümüzdeki periyotta de bizim için kıymetli olacaktır. Ayrıyeten Dağlık Karabağ’da ortaya çıkacak muhtaçlıklar ile tekrar imar çalışmalarında Türk müteahhitlerin faal rol üstlenmeleri ve Azerbaycan iktisadına en uygun halde katkıda bulunmaları, önümüzdeki yıl için önceliklerimiz ortasında yer alacaktır.” değerlendirmelerinde bulundu.

“Türk Eximbank’ın Risk Sigortası, Kefalet Bonosu bir an evvel uygulamaya konulmalı”

Yurt dışında en büyük gereksinimin finansman olduğuna işaret eden Yenigün, bu doğrultuda, Türk Eximbank’ın Risk Sigortası, Kefalet Bonosu üzere programlarının bir an evvel uygulamaya konulmasını ve Yurtdışı Teminat Mektubu programının yaygınlaştırılmasını beklediklerini söyledi. Yenigün, Afrika ve Asya kalkınma bankaları ile İslam Kalkınma Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, öteki ülke Eximbankları üzere memleketler arası kurum ve kuruluşlarla bu hususta çalıştıklarını söz etti.

Sarsıntıya karşı 8 dal paydaşı el ele

Yurt içinde şu an öncelikli gündem hususlarının TMB teşebbüsü ile bölümün öncü 8 sivil toplum kuruluşunun başlattığı “Depreme Karşı Tekiz” teşebbüsü olduğunu belirten Yenigün, gayelerinin, zelzeleyle gayret sürecine azami katkı sağlamak olduğunu vurguladı.

Bu çerçevede “yapı müteahhitleri için yeterlilik sisteminin uygulanması, güçlü yapı kontrolleri, imar mevzuatının geliştirilmesi ve sarsıntı odaklı kentsel dönüşüm” başta olmak üzere tekliflerini ortaya koyduklarını lisana getiren Yenigün, bu doğrultusunda projeler gerçekleştirmek üzere çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.