ABD ve Çin merkezli teknoloji şirketleri pandemide tepe yaptı

Kovid-19 salgını iktisattaki güç istikrarında Avrupa ekonomilerinin aleyhine bir değişikliğe yol açarken, ABD ve Çin teknoloji şirketlerini daha da güçlendirdi. 

Dünyanın en kıymetli 100 şirketinin 57’sini ABD’li şirketler oluştururken, listede 16 Avrupa şirketi, 15 Çin şirketi, 4 Japon şirketi, 2 Hindistan şirketi, 2 Avustralya şirketi, Suudi Arabistan, Kanada, Tayvan ve Güney Kore şirketleri yer aldı.  

Avrupa şirketleri kan kaybetti 

Amerikan borsası krizde yükselişini sürdürürken, dünyanın en bedelli şirketlerinin yarıdan fazlası ABD’den çıktı. 

Kovid-19 salgınına karşın Amerikan şirketlerinin piyasa kıymeti yüzde 17 artışla 18 trilyon dolara çıkarken, en kıymetli 16 Avrupalı şirketinin piyasa bedeli yüzde 2 düşüş gösterdi. 

Krizde global ticaretin zayıflaması ihracata dayalı Avrupalı sanayi şirketlerin ziyan görmesine sebep olurken, dijitalleşmede önde olan ABD internet ve perakende şirketleri Kovid-19 salgınından faydalandı.

Apple, Aramco’yu tahtından etti 

Apple, Microsoft, Amazon ve Google’nin ana kuruluşu Alphabet’in toplam piyasa pahası 6 trilyon doları geçti. 

Dünyanın en kıymetli 100 şirketi listesinde Suudi Arabistan’ın petrol devi Saudi Aramco’yu tahtından eden Apple, 2 trilyon doları (yaklaşık 1,8 trilyon avro) aşan bir piyasa pahasına sahip olurken, ABD’li şirket Avrupa’nın en büyük iktisadına sahip Almanya’nın borsaya açık 755 şirketinin toplamından daha kıymetli hale geldi. 

Ayrıyeten, dünyanın en pahalı 10 şirketi toplam 11,8 trilyon dolarlık piyasa bedeliyle 200’ü aşkın ülke iktisadını de geride bıraktı. 

Çin şirketleri yarışta ilerliyor 

ABD’nin yanı sıra Çin de 2020 ilkbaharında yaşanan türbülanstan ve akabinde borsalarda yaşanan yükselişten daha güçlü çıkarken, ülkenin 15 şirketi dünyanın en kıymetli 100 şirketi içinde yer aldı. 

Çinli şirketlerin piyasa kıymeti 2020’de ortalama yüzde 21 yükselerek ABD şirketlerini geride bıraktı.

Çin’in elektronik alışveriş devi Alibaba ve Tencent 600 trilyon doların üzerinde piyasa bedelleriyle dünyanın en pahalı 100 şirketi içinde birinci sıralarda yer edindi. 

Tencent ve Alibaba Çin’de neredeyse hiç yabancı bir rekabete girmeden büyürken, son vakitlerde memleketler arası piyasaya yük vermeleri de dikkati çekti. 

“Teknoloji balonu” endişesi 

Büyük teknoloji şirketleri Kovid-19 krizinden güçlenerek çıkarken, pay senetlerindeki çok değerlendirmelerle borsalarda bir balon oluşturmasından tasa ediliyor. 

Uzmanlar, ABD’nin dünyanın en bedelli 100 şirketi listesinde hakimiyetinde değişiklik beklemezken, ülkenin büyük teknoloji şirketlerinin güçlü bilançoları, müspet nakit akışı ve esnek karlarıyla borsada nispeten inançlı bir bölge olarak görülmeye devam edeceğini belirtiyor. 

Milletlerarası Ödemeler Bankası (BIS), 2020’de borsa fiyatlarındaki süratli yükseliş karşısında uyarında bulunarak, 2000’de ABD’deki teknoloji şirketlerinde yaşanan “Dotcom Balonu” krizinin tekrarlanabileceğine işaret ediyor. 

Teknoloji yüklü Nasdaq 100 endeksinin bir yıl içinde yüzde 47 yükseldiği, Microsoft’un payının yüzde 29, Apple’ın yüzde 54, Amazon’un yüzde 62 ve Tesla’nın ise yüzde 654 artış gösterdiği kayıtlarda yer alıyor. 

Teknoloji şirketleri krizi yara almadan geçirdi 

Büyük internet ve teknoloji şirketleri Kovid-19 krizini yara almadan geçirirken, salgında bile ekonomiyi ayakta tutacak altyapıyı sağladıkları belirtiliyor. 

Bir çok etkinlik artık sanal ortama taşınırken, beşerler Walmart üzere büyük süpermarketler yerine, Amazon üzere e-ticaret şirketlerinden alışveriş  yapıyor.

Ödemede nakit yahut banka havalesi yerine PayPal gibi dijital sistemler tercih ediliyor. PayPal’ın 229 milyar avroluk piyasa kıymeti ile Alman Deutsche Bank’ın bedelini 12’ye katladığı kaydediliyor.