ABD yaptırımlarının coğrafyası genişliyor: Hedefteki ülke Çin

Bloomberg’in haberine göre, ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, Çin’den Rusya’ya tedarik edildiği tez edilen çiplere yaptırım uygulamayı planlarken, bahisle ilgili bilgi sahibi olan ve duyurudan evvel isimlerinin açıklanmasını istemeyen yetkililere nazaran Washington, gün içerisinde mevcut ihracat denetimleri ve kısıtlamaların kapsamını genişleteceği yeni yaptırımları duyuracak.

Yeni yaptırımlarda bilhassa çip satışlarına odaklanılacağı tez edilirken, ABD’nin, Rusya’nın askeri operasyonunu sürdürebilmesini destekleyen teknolojilere erişimini engellemeyi hedeflediğine dikkat çeken Bloomberg, haberinde, “Rusya hala füzelerinde ve savaş alanı için kritik olan öbür girdilerde kullanılmak üzere üçüncü taraf ülkelerden çip tedarik etmeyi başarıyor” sözlerini kullandı.

Gerilimde yer alan her iki tarafa da rastgele bir askeri yardımda bulunmadığının altını çizen Pekin’e karşı, farklı mazeretlerle yaptırım ve farklı gümrük kısıtlamaları getirmekten çekinmeyen Washington’un, yeni yaptırım listesine yeni mikroçip ve yarı iletken eser kodları ekleyerek kısıtlanan eser kategorilerini genişleteceği kaydedildi.

Washington’un birebir vakitte yeni yaptırım ilanında Rusya’ya mal aktardığını sav ettiği Hong Kong merkezli kuruluşları adresleriyle birlikte paylaşacağı da eklendi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İrtibat Danışmanı John Kirby, Rusya’ya karşı yaptırımlar konusunda yeni önlemlerin alınacağını doğrularken, fakat detaylar hakkında konuşmaktan kaçındı.

Kirby, salı günü gazetecilere yaptığı açıklamada “Rus savaş makinesinin maliyetlerini artırmaya devam edeceğiz ve bu hafta tesirli bir dizi yeni yaptırım ve ihracat denetimi hareketi açıklayacağız” diye konuştu.

Biden’ın bu atağı, G7 başkanının İtalya’daki tepesine katılmaya hazırlandığı ve önderlerin en kıymetli dertlerinden birinin Ukrayna’ya yardımı arttırmak ve Rusya’yı daha da kısıtlamak için yeni yollar bulmak olacağı bir devirde gelirken, Biden, perşembe günü Vladimir Zelenskiy ile de görüşecek.

Bloomberg’e konuşan kaynaklara nazaran yaptırımlardaki en büyük değişikliklerden biri, ABD’nin, üreticilerin ya da üçüncü taraf satıcıların Rus askeri kuruluşlarına yarı iletken, çip ve öbür teknolojik malları satmak için ihracat lisansı almasını gerektiren koşulları nasıl uygulayacağı ile ilgili.

Asıl neden ABD ve Çin ortasındaki çip çekişmesi mi?

Dünyanın iki büyük ekonomik gücü pozisyonunda olan ABD ve Çin arasındaki teknolojik üstünlük çabası giderek artarken, Çin’in global çip üretiminde kıymetli bir düzeye gelmesini tehdit olarak algılayan ABD, bunun önünü kapamak ismine farklı mazeretler öne sürerek kısıtlamalar uyguluyor.

Çin’in Intel ve AMD çiplerini devlet kurumlarında yasaklaması ve ABD’nin ise Çin teknoloji devi Huawei ile bağlı çip üreticilerine yaptırım uygulamasının bu rekabetin en güçlü örnekleri olarak sıralanabileceği son devirde, ABD’nin, müttefiklerine ve Batı ülkelere Çin’den yarı iletken üzere eserler almamaları konusunda baskı yaptığı esasen biliniyor.