ABD’nin İran’a yönelik yaptırım muafiyetleri yeniden devreye giriyor

ABD, İran’la nükleer muahedenin yine devreye sokulması tarafında bir adım attı. ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Tahran’ın sivil emelli nükleer programına yönelik ABD Eski Lideri Donald Trump periyodunda kaldırılan yaptırım muafiyetlerinin yine getirileceğini açıkladı. Bu adımın, Viyana’da son evreye gelen nükleer müzakerelerindeki teknik sorunların tahlilinde kolaylık sağlamaya yönelik olduğu belirtildi.

ABD’nin yine yürürlüğe koyduğu yaptırım muafiyeti sayesinde öteki ülkeler ve şirketler, ABD yaptırımlarına maruz kalmadan İran’ın sivil maksatlı nükleer faaliyetlerine dahil olabilecek. Üst seviye bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, Washington’ın bu atağının İran’a verilen bir taviz manasına gelmediğinin altını çizerek, Viyana’daki müzakerelerde uzlaşmaya yakın olunduğu formunda de yorumlanmaması gerektiğini belirtti.

İran: Olumlu, ancak kâfi değil

Washington’ın attığı bu adıma İran’dan karşılık gecikmedi. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan, yaptırımların hafifletilmesini olumlu bulduklarını lakin kâfi görmediklerini açıkladı. ISNA haber ajansı, Abdullahiyan’ın “Bazı yaptırımların kaldırılması tam manasıyla düzgün niyetlerinin göstergesi olarak okunabilir. Amerikalılar bundan bahsediyor, lakin şu bilinmeli ki, kağıt üzerinde olanlar âlâ olsa da kâfi değil’’ sözlerine yer verdi.

Viyana’da memleketler arası nükleer muahedenin tekrar yürürlüğe sokulmasına yönelik İran’la müzakerelerin sekizinci tipi yürütülüyor. 2021’in Nisan ayında başlayan müzakerelerden şimdi somut bir sonuç alınamamıştı. Nükleer programının büsbütün barışçıl olduğunu savunan Tahran, ABD’nin uyguladığı yaptırımların tamamının derhal kaldırılmasını talep ediyor.

Viyana’daki nükleer mutabakat müzakereleri devam ediyor

Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock da, İran’la yaşanan ihtilafta zamanlamanın değerine dikkat çekmişti. Baerbock, müzakerelerde temel sorunlar tahlilsiz kalmaya devam ettikçe, Tahran’ında nükleer programına devam ettiği ikazında bulunmuştu.

Nükleer muahede nedir?

2015 yılında İran ile Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulu’nun beş daimi üyesi ABD, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin’in yanı sıra Almanya ve AB tarafından da imzalanan mutabakat, İran’a yönelik yaptırımların durdurulması karşılığında Tahran’ın da nükleer programını sonlandırmasını öngörüyordu. ABD, İran’la imzalanan nükleer mutabakattan 2018 yılında eski Lider Donald Trump’ın kararıyla tek taraflı olarak çekilerek Tahran’a yönelik yeni yaptırımları yürürlüğe sokmuştu. Lakin mutabakata taraf olan İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ve Almanya; ABD’nin bu adımını eleştirerek mutabakata bağlılıklarının sürdüğünü bildirmişti. İran ise Trump idaresinin haline reaksiyon olarak mutabakattan doğan yükümlülüklerini evreli olarak terk etme siyaseti izlemişti.

AFP,dpa,DW/ SÖ,BÖ

©Deutsche Welle Türkçe