AKP’den ‘etki ajanlığı’na revizyon

Meclis yaz tatiline girmeden gündeme alınması beklenen 9. Yargı Paketi üzerine yürütülen tartışmalar sonucunda birtakım hususların yine düzenleneceği öğrenildi. Kamuoyuna “etki ajanlığı” olarak bilinen ve “yeni tip casusluk suçu” oluşturarak pek çok STK, gazeteci ve araştırmacıyı zan altında bırakma riski barındıran hususun “netleştirileceği” belirtildi.

AKP ile muhalefet ortasındaki temaslarda taslağın Meclis’e gelmeden evvel bu unsurdaki muğlak tabirlerin düzeltilmesi gerektiği istikametinde görüş birliğine varıldığı öğrenildi.

9. Yargı Paketi taslağında tenkitlerin odağındaki birtakım unsurlar yine düzenlenecek. “Etki ajanlığı” olarak bilinen ve yabancı bir devlet yahut tertibin çıkarları doğrultusunda Türk vatandaşları yahut kurum ve kuruluşları hakkında araştırma yapan yahut yaptıranlara mahpus cezası getiren hususun çerçevesinin netleştirilmesi bekleniyor.

AKP ve CHP’li milletvekilleri ortasında yargı paketiyle ilgili temaslarda bulunuldu ve taslağın “etki ajanlığı” hususunun pek çok kısma suçlama getirilmesine neden olabilecek muğlak sözlerden arındırılması üzerinde duruldu. AKP tarafı da hususun muğlak sözler barındırdığını ve tekrar düzenlenerek, çerçevesi netleştirilerek Meclis’e getirileceğini söz etti.

AB FONU ALAN CASUSLUKLA SUÇLANABİLİR 

CHP milletvekillerinin yargı paketine ait tenkitlerinin odağında da ”etki ajanlığı” hususunda yer alan ve uygulamada pek çok farklı yoruma neden olarak yaygın suçlamalara husus olabileceği yer aldı. Unsur mevcut haliyle, “devletin güvenliği yahut iç yahut dış siyasal faydaları aleyhine yabancı bir devlet yahut tertibin stratejik çıkarları yahut talimatı doğrultusunda Türk vatandaşları yahut kurum ve kuruluşları ya da Türkiye’de bulunan yabancılar hakkında araştırma yapan yahut yaptıranlar mahpus cezası” getirilmesini düzenliyor.

AKP, UNSURDAN GERİ ADIM ATMIYOR

CHP bu maddeyle, Avrupa Birliği fonlarından yararlanan birçok kurum bile casuslukla suçlanabileceğine dikkat çekerek itiraz ediyor. Kulislere yansıyan bilgilere nazaran AKP tarafında bu itiraz yerinde bulunsa da hususun büsbütün çekilmesi değil net hudutlar konularak tekrar düzenlenmesi üzerinde duruluyor.

KADININ SOYADI DÜZENLEMESİ

CHP’nin itirazlarının ağırlaştığı üç ana unsur içinde taslakta yer alan “kadının soyadı” düzenlemesi de var. Taslağa nazaran, 4721 sayılı Türk Uygar Kanunu’nun 187’nci unsurunda yer alan, bayanların evlendikten sonra bekarlık soyadlarını tek başına kullanamaması kelam konusu olacak. Anayasa Mahkemesi’nin bayanların bekarlık soyadını kullanabilmesi istikametindeki kararı hatırlatılarak, bu hususa itiraz ediliyor.

Ancak edinilen bilgiye nazaran, Anayasa Mahkemesi kararlarına uyulmayarak, Soyadı Kanunu içinde kimi hususların değiştirilmesi gündeme gelebilir. Torba kanun halinde getirilecek yargı paketinin, TBMM Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Komitesi’nde da görüşülmesi üzerinde duruluyor.

CHP’nin bir başka itirazı taslağın 17’nci unsurunda yer alan Bölge Adliye Mahkemesindeki en kıdemli Cumhuriyet Savcısının, Cumhuriyet Başsavcı Vekili olarak misyon yapmasına son verilmesi. Bu düzenleme, Seçim ve Siyasi Partiler Yasası değişikliği ile getirilen seçim heyetlerindeki en kıdemli hakim uygulanmasının kaldırılmasına benzetilerek eleştiriliyor.

“TAMAMEN GERİ ÇEKİLMELİ” 

Meclis Başkanvekili CHP Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, dün Parlamento Muhabirleri Derneği’ni ziyaretinde gazetecilerin sorularını yanıtladı. “Etki ajanlığı” düzenlemesinin büsbütün geri çekilmesi gerektiğini lisana getiren Karaca, komite evresinde CHP’nin tesirli muhalefet sergileyeceğini belirtti. Karaca, şunları söyledi: 

– Kurula geldiğinde o mevzuda çok önemli bir muhalefet sergilenecek. Umarım AYM sürecine gitmeden kanun teklifinin sahipleri bu bahisteki yanlışlarından dönerler, maddeyi de teklif kapsamından çıkarırlar. Her şey tesir ajanlığı kapsamında casusluk faaliyetine girebilir. Hukukta bir virgül, bir söz çok önemli yorumlamalara sebebiyet verecek problemler olabilir. İktidara nazaran beka farklı bir şey muhalefetin bekası açlıkla sınanan çocuklar, bayanlar ve yoksulluk diyoruz biz. Onu yorumlayacakların siyasetlerine nazaran tesir ajanlığı farklı bir şey. Kanunlar somut olmalı soyut olmamalı.

– Şayet çıkacaksa belirli hudutları olmalı ancak tesir ajanlığı problemi sonlandırarak de geçmemeli. Çok âlâ bir düzenleme olabilir lakin uygulayıcıların elinde hepimiz için çok farklı yorumlanarak makûs sonuçlar doğurabilir. Şahsî kanaatim, tesir ajanlığı sorununun büsbütün geri çekilmesi gerektiğini düşünüyorum.

– Daha özgürlükçü, demokratik bir anaysa istiyoruz diyerek anayasa çalışmalarını başlatıyoruz diyenlerin de büyük imtihanıdır 9. Yargı Paketi’ndeki tesir ajanlığı sıkıntısı. (Kadının soyadını kullanmasına ait düzenleme) AYM kararına karşın bir düzenlemenin kesinlikle geri çekilmesi gerektiğini ve AYM kararına uygun bir düzenlemenin hayata geçmesini diliyorum.