Türk Böbrek Vakfı (TBV) tarafından yapılan araştırma, doktora sormadan tavsiye ile ağrı kesici ilaç kullananların oranının yüzde 66’yı bulduğunu …
Bin 67 iştirakçiyle yüz yüze görüşme halinde yapılan ankette, yıllık rutin böbrek denetimlerinin de yaptırılmadığı, böbrek yetmezliği lakin son kademeye gelince doktora gidildiği ortaya çıktı.
TBV Lideri Timur Erk ve TBV Ahmet Ermiş Diyaliz Merkezi Başhekimi Nefroloji Uzmanı Dr. Bilal Görçin, ‘Böbrek Sıhhati Farkındalık Araştırması’ ile ilgili çarpıcı sonuçlar hakkında açıklamalarda bulundu.
“Toplumun yüzde 40’ı böbrek hastalığıyla karşı karşıya”
‘İstanbul genelinde, 10 farklı ilçede, TÜİK’den alınan örneklem kümeleri olarak, İstanbul nüfusunun yüzde 95’ten fazlasını temsil eden bin 67 denek ile yüz yüze yaptırdığımız araştırma çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Araştırma kümesinde yer alan deneklerin yüzde 41,1’i obez yahut fazla kilolu, cevaplara nazaran tuz, şeker ve su tüketimi konusunda doğruluk oranları yüzde 50’nin üzerinde. Ama buna rağmen bilinçsiz ağrı kesici kullanımı ile rutin denetimlerin yapılması konusunda çıkan sonuçlar, maalesef olması gereken seviyede görünmüyor. Bahsin içeriği, hastalıkların önlenmesi ve erken teşhis açısında son derece değerlidir. Böbrek sıhhati açısından yapılması gereken rutin denetimlerin görmezden gelinmesi ve bilinçsiz ağrı kesici kullanımı başta böbrek sıhhati olmak üzere genel olarak tüm vücut sıhhatini tehdit eden ögeler ortasındadır.’
“Toplumun yüzde 40’tan fazlası, fazla tuz tüketiyor”
“Sağlıkla ilgili birçok alanda rutin denetimlerin değerine değiniliyor. Buna karşın uygulama konusunun yetersiz olması, toplumumuzun ‘doğrusunu bildiği halde uygulamaya geçmeme’ alışkanlığını ortaya koyuyor. Hasta olmadan doktora gitmeyi ve yılda bir sefer yapılması ile birçok riskin bertaraf edileceği rutin denetimleri görmezden gelmemeliyiz. Şeker tüketimi konusunda daha bilinçliyiz, lakin toplumun hala yüzde 30’un fazlası, olması gerekenden fazla şeker tüketiyor.
Yaptığımız araştırmada, ‘Bir kişinin günlük ortalama tüketmesi gereken tuz ölçüsü ne kadar olmalıdır’ sorusuna yüzde 57,8 ile 6 gram karşılığı yanlışsız olarak verilmişken, hala yüzde 42,2 si fazla tuz tüketiyor. Bir kişinin günlük ortalama tüketmesi gereken şeker ölçüsü ne kadar olmalıdır’ sorusuna yüzde 66,2 ile 50 gram cevabı yanlışsız olarak verilmişken, yüzde 33,8’i fazla şeker tüketiyor. ‘Bir kişinin günlük ortalama su tüketim ölçüsü ne kadar olmalıdır?’ sorusuna yüzde 60 oranında hakikat cevap verilirken, ‘Haftada kaç kez antrenman yapıyorsunuz’ sorusuna yüzde 41,1 ile ‘Hiç yapmıyorum’ karşılığı alınmıştır. ‘Doktora istişareden ağrı kesici kullanıyor musunuz’ sorusuna yüzde 66,6 ile evet cevabı verilerek, bilinçsiz ağrı kesici kullanımı ortaya konulmuştur. ‘Ne sıklıkla böbreklerinizi denetim ettiriyorsunuz?’ sorusuna yüzde 72,2 ile ‘Hiç ettirmedim’ karşılığı dikkat çekmiştir.’
“Böbrek hasarının en değerli sebebi ağrı kesiciler”
Böbrek sıhhati ile ilgili rutin denetimlerin kıymetine değinen TBV Ahmet Ermiş Diyaliz Merkezi Başhekimi Nefroloji Uzmanı Dr. Bilal Görçin, diyalize götüren süreksiz böbrek hasarının en kıymetli sebebinin, bilinçsizce kullanılan güçlü ağrı kesiciler olduğunu söyledi. Görçin, şu değerlendirmeyi yaptı:
‘Gençler ortasında görüyorum, en ufak bir ağrıda direkt en kuvvetli ağrı kesici ile başlıyorlar tedaviye. Halbuki kuvvetli ağrı kesiciler, böbreği süreksiz bozan yahut hasar veren ilaçların başında geliyor. Diyaliz üzere tedavi gerektiren böbrek hastalarının büyük bir kısmının yıllardır süren bir hastalığı vardır. Bunlar, şeker hastalığı, hipertansiyon, ailevi kisttik böbrek hastalıkları, tek böbrek, böbreğin taşla birlikte infeksiyon hastalıkları üzere. Bu türlü bir hastalığı olan hastanın kesinlikle rutin (ortalama 3 ayda bir) tertipli hekim denetiminde olması gerekir. Olağandan sapmaların erken tanısı ve tedavisi diyalize başlama mühletini uzatacaktır. Bilhassa kuvvetli romatizmal ağrı kesiciler, boyalı tetkikler (anjio, tomografi) birtakım antibiyotikler kronik hastalığı olsun olmasın böbreklere ziyan verebilir.’
ANKA