Astım, halkın yüzde 10’unu etkiliyor

Ülkemizde her yüz erişkinin 5-7’sinde her yüz çocuğun ise 10-13’ünde astım görülmektedir. Bu kadar sık görülen astımın toplumsal farkındalığının artırılması emeliyle her yıl mayıs ayının birinci salı günü Dünya Astım Günü olarak anılmaktadır. Medicana Kadıköy Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Ali Tunç, astımın dünyada yaygın olarak görülen önemli bir halk sıhhati sorunu olduğunu belirterek, kıymetli açıklamalarda bulundu. Dr. Ali Tunç, astımda hava yollarında (bronş ve bronşçuklar) çoğunlukla alerjik sebeplere bağlı olarak bronş çok hassaslığının kelam konusu olduğunu belirtti.

“ATAKLAR OLMASA HER ŞEY NORMAL”

Dr. Tunç, kelamlarına şöyle devam etti: “Genetik olarak alerjik bünyeli şahıslarda tetikleyen faktörlerle karşılaşınca hava yollarında oluşan tepkilerle hastalığın ortaya çıkacağını ve hava yollarında düz kaslarda kasılma ve salgı üreten bezlerde çok çalışmaya bağlı olarak bronşlarda daralama meydana gelirken; bronşlardaki daralmanın derecesine bağlı olarak hastada öksürük, hışıltılı teneffüs, nefes darlığı ve göğüste baskı hissi üzere şikayetlerden bir yahut birkaçı oluşabilir.”

Astımda şikayetlerin karakteristik özelliğinin ataklar halinde olması ve ataklar dışında hastaların büsbütün olağan olabilmesi olduğunu söyleyen Dr. Tunç, “Bazen hasta haftalarca yahut aylarca belirti göstermeyebilir. Örneğin polen alerjisi olan birisinde ise bahar aylarında aylarca şikayet devam edebilir. Belirtiler daha çok gece ve sabaha gerçek ortaya çıkar. Tabiatıyla yahut ilaçla düzelir. Astım tanısı çoğunlukla çarçabuk konur. Bilhassa hastadan alınacak detaylı hastalık hikayesi, detaylı fizik muayene, hasta ve birinci dereceden yakınlarında alerjik bünye varlığı, spirometrik kıymetlendirme, akciğer grafisi (normal olması daha çok astım lehinedir), alerji testleri (tanıdan daha çok korunma açısından), bazen bronş provokasyon testi hastalığın teşhisinde kullanılır.” tabirlerini kullandı.

ALERJENLERDEN UZAK DURULMALI

Tedavide öncelik tetikleyen faktörlerden uzak durmanın ehemmiyetinden bahseden Dr. Ali Tunç, “Yün, pamuk üzere organik yatak, yorgan, yastık yerine sentetik olanlar tercih edilmeli. Nevresim, çarşaf ve yastık kılıfları haftada bir gün 55 derece ve üstünde ısıdaki su ile yıkanarak değiştirilmelidir. Yatak odası mümkün olduğu kadar sade döşenmeli, kalın kadife perdeler olmamalıdır. Toz tutan yüzeyler ve gardırop tozları en az gün çok nemli bezle silinmelidir. Konutta canlı çiçek, kedi köpek kuş üzere evcil dostlarımız maalesef olmamalıdır. Nem ve küf astımı tetikleyen değeri alerjenler olduğundan tavan, duvar, banyo ve mutfak üzere ıslak yerlere dikkat edilmelidir. Hamam böceği, kalorifer böceği üzere sekresyonları alerjiye yol açan böceklerden kurtulmalıdır. Astımı tetikleyen çamaşır suyu, tuz ruhu, oda spreyi, parfüm, kolonya, ağır yemek kokusu, boya, badana, nezle-grip, katkı hususu içeren besinler, birtakım hastalarda aspirin ve non-steroid antiimflamatuar ilaçlardan uzak durulmalıdır.” dedi.

Dr. Ali Tunç, kelamlarını şöyle tamamladı: “Ne kadar dikkat edilirse edilsin hava yolu ile alınacak tüm alerjen ve tetikleyen faktörlerden büsbütün uzak kalınamayacağından hastalığın şiddet ve derecesine nazaran ilaç tedavisi de kullanılıyor. İlaçların denetim ediciler ve semptom gidericiler olarak ikiye ayrılıyor. Ayrıyeten denetim edici ilaçlar şikayet olsun yahut olmasın nizamlı halde kullanılmalı, hastalık denetim altına alındıkça takip eden göğüs hastalıkları uzmanınca dozu giderek düşülmeli, kesilmeli yahut hastalık belirti ve bulguları arttıkça dozu artırılmalıdır. Semptom gidericiler ise yalnızca atak anlarında kullanılmalıdır. Sistemli korunma, tedavi ve takip ile astım hastaları yıllarca sürebilecek bu hastalıkla kolaylıkla birlikte yaşayabilir, ömür kalitesi bozulmadan en azından halka ortasında KOAH düzeyine gelen geriye dönüşünü kaybetmiş astım hastası olmadan yaşaması mümkündür. Tüm astımlı hastalarımızın Dünya Astım Günü kutlu olsun.”