Avrupalılar Türkiye’yi Rusya ve Çin’den Daha Ciddi Bir Sorun ve Tehdit Unsuru Olarak Görüyor

Niyet kuruluşu Avrupa Dış Münasebetler Kurulu (ECFR) tarafından hazırlanan bir rapor için yapılan anket Covid-19 pandemisi sırasında Avrupa Birliği’ne olan inancın azaldığını gösteriyor.

Euronews’ten Sertaç Aktan’ın haberine nazaran başta Almanya (%55), Fransa (%62) ve İtalya (%57) olmak üzere halkın çoğunluğu AB’nin “arızalanmış” olduğunu fakat tekrar de hala gerek Covid-19 gerek öteki memleketler arası krizler için gerekli bir araç olduğunu düşünüyor. Bu nedenle de salgındaki makûs performansa karşın global bir aktör olabilmek ismine üyeler ortasında daha fazla işbirliği olması takviye buluyor.

Alpha, Analitiqs, Dynata, YouGov ve Datapraxis ölçüm şirketlerine 12 AB ülkesinde anketörlerin yüz yüze yaptıkları araştırmaya nazaran ABD’ye olan itimat hala düşük ve Avrupalılar ABD, İngiltere üzere ülkeleri “doğal partnerden” fazla “stratejik ortaklar” olarak görüyor.

Biden’ın eforlarına karşın yalnızca her 5 Avrupalı’dan 1’i ABD’yi “değerleri ve çıkarları Avrupa ile ortak olan müttefik” halinde tanımlıyor.

Avrupa’da kendini ABD ile en çok doğal müttefik olarak gören ülkeler ise Polonya ve Danimarka.

Hollanda, İsveç, Almanya, Avusturya , İspanya, Fransa ve Portekiz toplumlarının yarısı yahut daha fazlası ise Amerikan siyasal siteminin de artık “arızalanmış ve bozulmuş” olduğunu düşünüyor. Buna karşı Polonyalılar, Macarlar ve İtalyanlar hala pek düzgün formda işlediğine inanıyor.

Anketin en çarpıcı sonuçlarından biri ise Türkiye ile ilgili. Avrupalılar Türkiye’yi birliğin stratejik ortağı yahut müttefiki olarak değil ‘hasmı’ yahut ‘düşmanı’ olarak görüyor. Üstelik ankete nazaran Türkiye, AB için Rusya yahut Çin’den daha önemli bir tehdit ögesi.

Araştırmada Rusya ve Çin hasımlar olmaktan fazla stratejik ortaklar olarak değerlendirilirken tüm ülkeler içerisinde Türkiye Avrupalılar tarafından “hasım” olarak tanımlanan tek ülke oldu.

Bilhassa Fransa’da halkın yüzde 53’ü ve Almanya’da yüzde 52’si Türkiye’yi birliğin baş düşmanı olarak tanımlıyor. Bu bakış açısı Hollanda’da yüzde 45, Danimarka’da yüzde 42 ve İsveç’te yüzde 40 oranında.

Avrupa’da pek çok kişi, insan haklarını, hukukun üstünlüğünü yahut demokratik bedelleri ihlal ettiklerinde AB’nin Türkiye ve Çin’i eleştirmeye devam etmesini istiyor.

Türkiye’deki ihlaller konusunda ise Hollanda (%69), Avusturya (%66), Almanya (%63), Danimarka (%63), İsveç (%61) büyük olasılıkla öteki ülkelerden daha güçlü bir duruş görmek istiyor.

Ankete ait öteki öne çıkan sonuçlar şöyle:

• Almanlar ortasında AB sisteminin “arızalanmış” olduğunu düşünenlerin oranı geçen yıla nazaran yüzde 11 artış gösterdi.
• Kendi ulusal sistemlerinin “arızalı” olduğunu düşünenlerin sayısı da epey fazla. Buna nazaran İspanyolların yüzde 80’i, Fransızların yüzde 66’sı, Bulgarların yüzde 63’ü ve Polonyalıların yüzde 60’ı kendi ulusal siyasi sistemlerine olan inançlarını ve inançlarını kaybetmiş durumda.

• Tüm karamsarlığa karşın çok sayıda Avrupalı AB üyesi olmanın hala bedelli olduğunu da düşünüyor ve bunun “İyi bir şey” olduğuna dair olumlu hissiyat devam ediyor. Bu olumlu hissiyatına dair tek istisna ise Fransa. Fransızların çoğunluğu AB üyeliğini “ne düzgün ne de kötü” olarak kıymetlendiriyor.

• 12 ülkeden 8’inde AB her şeye karşın ülkelerindeki salgın ile gayrette ve olağana dönüşte kilit bir takviye kaynağı olarak görülüyor. Bilhassa mali yardımlardan en çok faydalanan Bulgaristan, Macaristan, Portekiz, İspanya ve Polonya üzere ülkelerde AB’nin dayanağı ve yararı öbür ülkelere nazaran daha çok kabul ediliyor.

• Her ne kadar genel toplamda Çin’in ‘stratejik ortak’ olarak kıymetlendirme eğilimi bulunsa da özel olarak Avusturya, Danimarka, Fransa, Almanya, Hollanda ve İsveç’te çoğunluk Çin’i de “hasım” olarak nitelendiriyor. Çin’e en yüksek sempati ile yaklaşan ülkeler ise Bulgaristan, İtalya, Polonya ve Macaristan. Çin’deki insan hakları ihlalleri konusunda ise Bulgaristan ve Macaristan hariç başka ülkelerde toplumlar AB’nin daha sert bir durum almasını istiyor.

• Rusya ise birçok ülkede ne bir “hasım” ne de “tehdit” olarak algılanıyor ve daha fazla milletlerarası arenada ‘gerekli bir ortak’ olarak tanımlanıyor. Avrupa genelinde sadece yüzde 17’lik bir kesim Rusya’yı düşman olarak görüyor. Bilhassa Bulgaristan, Portekiz ve İtalya’da bu oran yüzde 5’lere kadar düşüyor.

• Ankete nazaran Brexit de İngiltere’ye yönelik algıyı değiştirdi. Buna nazaran yalnızca Danimarkalılar İngiltere’yi hala “doğal müttefik” olarak görüyor. geri kalanlar için İngiltere artık yalnızca “gerekli bir ortak” kategorisinde. Almanya’da ise her 4 şahıstan 1’i, Avusturya’da, Fransa’da ve İspanya’da ise her 5 bireyden 1’i İngiltere’yi artık “hasım” olarak görüyor.