10 yıldan biraz daha uzun bir mühlet öncesine kadar, genel olarak insan bedeninde yaşayan bakterilere karşı ilgi epey düşüktü ve bağırsak florası …
10 yıldan biraz daha uzun bir mühlet öncesine kadar, genel olarak insan bedeninde yaşayan bakterilere karşı ilgi epey düşüktü ve bağırsak florası, yalnızca sindirim rahatsızlığı yaşadığımızda hatırladığımız bir olguydu.
Lakin bu geçmişte kaldı ve 2007 yılında ABD’nin İnsan Mikrobiyomu Projesi’ni başlatısıyla bir arada dünyanın çeşitli bölgelerinde mikrobiyom araştırmaları arttı. Bizimle birlikte yaşayan mikroorganizmaların sıhhatimiz üzerindeki harika tesirleri ortaya çıktıkça, mikrobiyota dünya çapında milyonlarca takipçisi olan tartışılmaz bir “yıldız” haline geldi. Fakat bitkilerde, toprakta, sularda bulunan ve soluduğumuz oksijenin üretiminin, bitkilerin büyümesi için azotun toprağa sabitlenmesinin yahut sütün yoğurtlaşmasının gerisinde bulunan çevresel mikrobiyomu da unutmamalıyız.
Burada bizi en çok ilgilendiren şey, mikrobiyomun hangi durumlarda patolojik ve hangi durumlarda sağlıklı olduğunu bilmektir, zira bilimin kanıtladığı üzere, sağlıklı bir diyet yoluyla bağırsak florasını düzgünleştirmek bizim elimizde yahut daha doğrusu ağzımızda.
İşte bağırsak florasının beden üzerindeki kanıtlanmış 5 tesiri:
BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİRİR
Potansiyel olarak ziyanlı birçok mikroorganizma bedene yiyecek yoluyla girebilir ve bağırsak bunlar için güçlü bir savunma sistemidir. Bağırsak mukozasında patojenleri tanıyabilen ve bunlarla savaşabilen lenfatik foliküller bulunur. Bağırsaktaki yararlı bakteriler de bu düşmanları etkisiz hale getirmek için laktik asit üzere hususlar üretebilir. Sıhhatsiz bir diyet, bağırsaktaki güzel bakterilerin sayısının azalmasına ve sonuçta sıhhatin zayıflamasına neden olur.
Bağışıklık sistemini güçlendirmek için zerzevat, bakliyat, kefir ve yoğurt üzere doğal ve bağırsaktaki yeterli bakterilerin sayısını artıracak lif zengibi besinlerin tüketilmesi tavsiye edilir.
MEMNUNLUK ÜRETİR
Kim kaygı yahut telaş durumlarında bağırsak rahatsızlıkları yaşamamıştır? Bağırsak, bağırsak-beyin ekseni aracılığıyla beynimizin duygusal merkezi ile daima irtibat halindedir ve bu, bağırsak bakterilerinin ve psikolojinin birbirini etkilediği manasına gelir. Bağırsak yeterliyse, beden yiyeceklerden daha fazla besin emer ve beyin düzgün olduğumuzu algılar. Sonuç olarak, bizi düzgün bir ruh haline sokan sıhhat hormonu olan serotonin üretimini arttırır. Aksi durumlarda, bağırsak florası depresyonu tetikleyebilir.
KİLO VERMEYE YARDIMCI OLUR
Bağırsak bakterileri hem kilo aldığımızda hem de kilo verdiğimizde kilomuz için belirleyicidir. Burada uzmanlara nazaran “Akkermansia bakterileri” tartışmasız baş karakterdir. Kilo alımını önler, kan kolesterol düzeylerini düşürür ve metabolizmayı uyarır. Yaban mersini yahut nar üzere meyvelerin, bağırsağın daha fazla Akkermansia bakterisi üretmesine yardımcı olduğu bilinmektedir.
Atıştırmalıklar yahut tatlılar üzere fazla şekerli yiyecekler, ekseriyetle bağırsaktaki makûs bakterileri besler ve daha süratli çoğalmalarına neden olur, böylelikle kilo almamıza neden olan bir sarmal içine gireriz.
CİLT SIHHATİNİ DÜZGÜNLEŞTİRİR
Cilt, organizmanın içindeki hormonlar, bağışıklık ve metabolik süreçlerin karmaşık etkileşimi gösterir. Bunlar da beslenmemize bağlıdır, bu nedenle yediklerimiz cildi tesirler ve bağırsak floramız dengedeyse onu direkt ciltte yansıtırız.
Pekala, cildimiz için hangi diyet düzgündür? Baklagiller bakımından güçlü (lif içeriği için), düşük şeker ve tuz içeren, kekik, zencefil, tarçın , biberiye ve zerdeçal üzere baharatların kullanıldığı kâfi ve istikrarlı bir diyet cilt için güzeldir. Bağırsak mikrobiyal çeşitliliğini destekleyen polifenollere sahip balıklar (omega-3 yağ asitleri içeriği nedeniyle), sebzeler ve meyveler de çeşitlendirilerek tüketilmelidir.
UYKUYU KOLAYLAŞTIRIR
Melatonin (uyku hormonu) ve nörotransmitter GABA uyku ve uyanıklık ritmini etkilemektedir. Bu iki unsur beyinde ve bağırsakta yapılır. Bağırsak florasının sıhhatsiz olması, ne melatoninin ne de GABA’nın kâfi ölçülerde üretilmediği için daha düşük bir uyku kalitesine neden olur. Probiyotiklerde bulunan laktik asit ve bifid bakteriler mikrobiyal dengeyi güzelleştirir ve böylelikle uykuyu güzelleştirir.
Uzmanlar, bağırsak florasının bileşiminde sağlıklı bir hayat stilinin kıymeti üzerinde ısrar ediyorlar ve bunun fizikî aktivite, toksik unsurların tüketiminden kaçınma ve sebzelerin yüklü olduğu istikrarlı bir diyet izleme ile gerçekleşebileceğini söylüyorlar.