Baleye adanmış bir hayat

Baleye olan ilgisi çocukluk yıllarında başlayan Oya Ölçen, bu yıl 57’inci sanat yılını kutluyor. Baleyle hayat bulduğunu belirten Ölçen, mesleğine birinci günkü heyecanla devam ettiğini söylüyor. Bugünlerde yeni bir resital hazırlığında olan sanatkarla baledeki dününü ve bugününü konuştuk…

– Biraz kendinizden bahseder misiniz?

Ailem İstanbul’da yaşayan Osmanlı hanedanından Osman Paşa’nın torunu. İstiklal Caddesi’nde doğup büyüdüm. Atatürk Kız Lisesi’nden sonra İstanbul Üniversitesi İngiliz Filolojisini daha sonra Çapa Eğitim Enstitüsü İngilizce Öğretmenliği kısmını bitirdim. Birebir vakitte konservatuarın piyano kısmından başlayarak bale, solfej, tiyatro kısımlarını okudum.

ÖZEL BURS ALDI

– Bale yapmaya ne vakit karar verdiniz?

Öğretmen kökenli bir ailenin kızıyım. Yürekten Atatürkçü olan annem Süheyla Hanım beni baleye yönlendiren kişi oldu. 1953 yılında İstanbul Belediye Konservatuvarı’ndaki bale ve piyano kursuna başladım. Bale öğretmenim Olga Olcay’ın bale okulundaki çalışmalarım sayesinde İngiliz Kültür Derneği bana Londra’da özel bir burs verdi.

12 yıl boyunca her yaz Londra’daki Rambert School of Ballet’de eğitim gördüm. Bale konusunda orada da takdir kazandım ve mezuniyetimde okulun profesyonel balerin takımına girmem teklif edildi. Lakin bu teklifi kabul etmedim ve kendilerine; “Büyük Başkanımız Atatürk’ün gösterdiği yolda yürüyerek baleyi, ülkemde öğretmek, geliştirmek ve yaymak istiyorum. Bu yüzden ülkeme döneceğim” dedim.

Oya Ölçen, 22 Haziran’da Gönül Ülkü-Gazanfer Özcan Sahnesi’ndeki klasik ve çağdaş baleden örnekler
sunacağı yeni resitalinin gelirinin bir kısmını bir hayır kurumuna bağışlayacağını açıkladı.

BİR PRENSİP İMZA ATTI

– Türkiye’ye döndükten sonra    neler yaptınız?

Üç farklı lisede İngilizce öğretmenliği yaptım ve İstanbul Konservatuarı Bale kısmında bale öğretmenliğine devam ettim. Öğretmen olunca sahneye çıkma yasağı geldi ve bunun üzerine kendimi yalnızca öğrenci yetiştirmeye adadım. Annem “Üzülme kızım, sen de balede yeni bir kuşak yetiştirirsin” diye moral verince 1972 yılında kendi okulumu kurmaya karar verdim. 1977 yılında da Yıldız Kenter’in tiyatrosunda Kent Bale Topluluğu ismiyle Türkiye’nin birinci Bale Tiyatrosu’nu kurdum.

– Bale sizin için ne söz ediyor?

Bale benim için hayat demek. Bugüne kadar tüm hayatımı bale yaptığım saatlere nazaran ayarladım. Hâlâ da öyle… Bale benim hayat biçimim. Sabahın erken saatlerinde dersler başlamadan misyonumun başında olurum. 4 yaştan 70 yaşa kadar öğrenci grubum var. Onlarla bir ortada çalışmak motivasyonumu ve gücümü artırıyor. Bana her vakit             güç, memnunluk ve gurur veriyor.

– Sizce bale ülkemizde hak ettiği yerde mi?

Bana kalırsa son vakitlerde çok ilerledi. Bilhassa profesyoneller düzgün çalışıyor. Bu da beni ziyadesiyle memnun ediyor.

YÜZLERCE TEMSİL VERDİ

– Bugüne kadar öğrencileriniz ortasında hangi ünlü isimler var?

Öğrencilerim ortasında Sibel Tarhan Kasapoğlu, Ala Köklübağ, Nil Berkan, Işık Berkan, Serap Aksoy, Seden Kızıltunç, Selma Güneri, Nükhet Duru, Metin Ersoy, Mustafa-Cemal Sağyaşar, Füsun Önal, Erol Evgin, Parla Şenol, Nigar Akaner, Uğur Böcekleri Zeki-Yalçın, Enver Demirkan, Abdullah Şahin ve Erdal Özyağcılar üzere sanat dünyasının usta isimleri var. 25 yıl Cemile Kutgün’ün sunduğu ‘’Bizden Size’’ isimli programın koreograflığının yanı sıra TRT’de canlı Türk dansları programları yaptım. 1990 yılında Bakanlık’tan yurtdışında Türkiye’yi temsil etmem istendi. O vakitten beri yurtdışında Türk kültürünü tanıtan yüzlerce temsil verdim. Bugüne kadar sayısız öğrenci yetiştirdim. Artık her biri hem balerin hem de öğretmen, mimar, mühendis, doktor, avukat… Onlarla gurur duyuyorum. Mezun olanlarla hala çalışıyoruz. Hatta şimdilerde 70’lı yaşlarda olan birçok öğrencim düzenlediğim resitallerde sahne almaya devam ediyor. Öğrencilerimin birçoğu da yurtdışında çalışıyor. Büyük evre kaydediyorlar.

– Balerin olmak için hangi kriterler gerekir?

Öncelikle disiplin. Sonra aklını kullanma mahareti. Daha sonra beden eğitimi ve yanlışsız fizikî özelliklere sahip olmak gerekir.

– Bale yapmak bir çocuğa ne üzere katkılar sağlar?

Bale çocuğun fizikî gelişimine büyük katkı sağlar. Zira balenin bedende kemikler başta olmak üzere bir spor tarafı var ki bedeni dirençli tutuyor. Postürü (duruş şeklini) düzeltiyor. Küçük yaşta başlayanların akıl yürütmesini ve toplumsallaşmasını sağlıyor. Klasik müzikle yapılan eğitim de çocukların sanat zevklerini geliştiriyor.