Besin zehirlenmelerine dikkat! Ölümle sonuçlanabiliyor

Besin zehirlenmelerinin çoğunlukla hafif seyreden ve kısa vadeli hastalıklar olmalarına rağmen, bireye bağlı faktörlerle ağır seyirli ve mevte kadar giden tablolara neden olabilirler. Kimyasal unsurlar, tarım ilaçları, deterjanlar, plastikler, parazitler ve mikroorganizmalar (bakteri, küf, maya) bu etmenler ortasında sayılabilir.

Besinlerin saklanacağı kaplarda değerli olup; bakır ve kurşun kaplarda saklanması bilhassa ağır metal zehirlenmelerine neden olabilecektir. Bu nedenle kalaysız bakır, alüminyum ve boyalı plastik kaplarda besinler bekletilmemelidir.

Besin zehirlenmeleri çoğunlukla birdenbire başlıyor

Kontamine olmuş besinler tüketildikten sonra hastalık belirtileri 30 dakika ile 72 saat ortasında ortaya çıkabilir. İshal, karın ağrısı, karında kramp, bulantı, kusma bazen de ateş görülebilir.

Birebir kontamine besini tükettikten sonra birtakım bireylerde hiç belirti görülmezken, birtakım bireylerde de belirtiler çok ağır seyredebilir; bu durumu belirleyen besinin ne oranda kontamine olduğu, tüketilen ölçü ve bireyin duyarlılığıdır.

Kusma ve ishal, bedenin toksine gösterdiği bir reaksiyondur. Bilhassa birinci 24 saat içerisinde bulantı ve ishali önleyici ilaçların katiyetle kullanılmaması gerekmektedir. Bu devirde yatak istirahati ve bol sıvı alınması çok değerlidir. Yoğurt, pirinç lapası, haşlanmış patates üzere besinlerin tüketilmesi ishalin azalmasında tesirli olabilir.

Bunun yanında çiğ zerzevat, kayısı, erik, incir, karpuz, üzüm üzere meyvelerin bağırsak hareketliliğini artıracağı için tüketilmemesi uygun olacaktır. Kanlı ishal, ishal ile şiddetli baş ağrısı, boyun ağrısı yahut ateş varsa ve zehirlenme belirtileri iki günden fazla devam ediyorsa çabucak bir tabibe başvurulmalıdır.

Şahsî hijyenin sağlanması, ellerin sık sık, tekniğine uygun formda yıkanması, tırnakların kısa ve pak olması, ellerde yara, kesik üzere durumlarda besin hazırlanması gerekiyorsa bu lezyonların su geçirmeyen bir bandajla kapatılması, pişirilip daha sonra tüketilecek yemeklerin oda sıcaklığında, tezgah ve ocak üzerinde iki saatten fazla soğumaya bırakılmaması, yaz aylarında ise pişmiş yemeklerin oda sıcaklığında bir saatten fazla bekletilmemesi, dondurulmuş besinlerin asla kalorifer, soba vb. üzerinde çözdürülmemesi, pastörize edilmemiş süt ve süt eserlerinin kullanılmaması, satın alınan zerzevat ve meyvelerin bol akan su altında düzgünce yıkanması besin zehirlenmelerinin önüne geçecektir.

Bunun yanı sıra, kıymadan yapılan besinlerin güzelce piştiğine emin olunması, içme suyunun muteber kaynaklardan temin edilmesi, güvenilirliğinden emin olunmazsa kaynatılması ya da mümkünse eczanelerden klor tabletleri alınarak kullanım talimatına uygun olarak kullanılması, konserve besin satın alırken, alt ve üst kapakları şişkin ve kutusu hasar görmüş olanların satın alınmaması, tahıl, kuru baklagil üzere kuru besinlerin asla nemli ve sıcak bir ortamda saklanmaması, her türlü besin hususu satın alırken etiket bilgisinin okunması, üretim ve son kullanma tarihi ve saklama şartlarına dikkat edilmesi, bilhassa yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılması, mutfakta kullanılan bez, tutaç ve süngerlerin mikropların bir yerden öteki bir yere taşınmasında tesirli olabileceği düşünülerek her kullanım sonrası bezlerin dezenfekte edilmesi de epeyce kıymetlidir.