Binlerce yıllık tarihi tünel, doğa yürüyüşçülerinin uğrak mekanı oldu

Tarih boyunca birçok medeniyete mesken sahipliği yapan ve Büyük İskender‘in vefatından sonra kumandanlarından Seleucus I. Nikator tarafından M.Ö. 300’lü yıllarda kurulan Antakya, içinde barındığı tarihiyle dikkat çekiyor. Defne ilçesi Dursunlu Mahallesi’nde bulunan tünel, asırlardır ayakta.

KENTE SU TAŞIMAK İÇİN YAPILDI

Girişi dar olan ve içeriye yanlışsız bir insan uzunluğunu sığacak halde genişleyen kayaya oyulan tarihi tünelin 8 kilometre civarında bir uzunluğa sahip su iletim sınırına ilişkin olduğunu söyleyen Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi (HMKÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Hatice Pamir, “Dursunlu tüneli, Antakya’nın bilhassa 2’inci yüzyıl ile 4’üncü yüzyıl ortasında nüfusunun ağır olduğu, en güçlü ve en müreffeh olduğu periyoda ilişkin su temin sınırlarından bir adedine aittir. Bu çizgiler kayaya oyulmuş tüneller, su köprüleri, örme kanallar halinde inşa edilmekte kente kadar suyu taşımaktadır” dedi.

DEVRİN EN BÜYÜK METROPOLLERİNDEN BİRİNDE

Tünel hakkında ayrıntıları paylaşan Prof. Dr. Hatice Pamir, şu bilgileri aktardı:

“Antakya’nın bilhassa 2’nci yüzyıl ile 4’üncü yüzyıl ortasında nüfusunun ağır olduğu, en güçlü ve müreffeh olduğu periyoda ilişkin su çizgilerinden bir adedidir. Tarih boyunca bu suyun taşınmasında birkaç usul kullanılıyor. Bu tünellerin imalinde kayaç kısma rastlandığında, oyulan tünel ekseriyetle 60-70 santim eninde ya da bir metre, yüksekliği 1 metre 70 santim kimi vakit daha kısa olabilir, kimi vakit yerine nazaran daha yüksek olabilir kayacın içini oyarak bir tünel halinde şekillendiriyorlar. Dördüncü yüzyılda Antakya, Roma İmparatorluğu’nun en büyük üç metropolisinden biri ve eyalet merkezidir ve Roma senatosunda temsil ediliyor. İskenderiye, Roma ve Antakya o devir dünyasının en büyük ve güçlü metropolleridir. Ağır nüfusa sahip Antakya’ da suya duyulan muhtaçlık nedeniyle su yolları inşa edilmiştir. Olağan bu tünellerin en büyük finans kaynağı Roma olsa da, bu tünellerin imali ile ilgili tek bir imparator ismi veremeyiz, o vakitlerde bir ithaf yazıtı olmadığı için bilemiyoruz.”

8 KİLOMETRE UZUNLUĞUNDA

Kimi noktalarda vakitle çökmeler yahut tahripler meydana gelse de tünelin ilişkin olduğu su yolunun 8 kilometre civarında bir uzunluğa sahip olduğunu söyleyen Prof. Dr. Pamir, “Bu kentin su yolları, tünelleri, köprüleri bize Antikçağ Antakya’sının görkemini ve süperliğini yansıtıyor. Hasebiyle bu delilleri korumak hepimizin için borcudur, hepimiz bunu kendimize misyon edinmeliyiz. Zira biz Antakya’yı anlatabileceksek sonraki nesillere ve dünyaya, lakin bu arkeolojik kalıntılarıyla anlatabiliriz. Yoksa Antakya bir düş, bir hayal ülkesi üzere kalır sadece” dedi.

TABİAT YÜRÜYÜŞÜ YAPARKEN BULDULAR

Tabiat yürüyüşçüsü Kemal Korkmaz ise dağ yürüyüşü sırasında tesadüf yapıtı tüneli gördüklerini, birkaç denemeden sonra yüreklerini toplayıp içeri girdiklerini söyledi. Korkmaz, “Tünel, sağlı sollu 400-500 metre uzanıyor. Tünel içinde üç tane üste yanlışsız uzanan havalandırmalar var. Bu bölgede tünel olduğu ile ilgili duyumlar vardı fakat ben birinci kez gördüm. Duyumlara nazaran Antakya Kalesi’ne kadar uzanıyor lakin biz 400-500 metre ötesine gidemedik zira tünelin devamında vakitle çökmeler meydana gelmiş” diye konuştu.

“TARİHLE İÇ İÇESİNİZ”

Tünel içinde tavandan akan su damlacıklarının vakitle donduğunu gördüklerini söyleyen tabiat yürüyüşçüsü Arif Günyaşar da, “İçerideki sıcaklık, ortalama 17-18 derece, çok hoş bir havası var. Bu türlü yerleri keşfetmeyi seviyorum. Bu bölgede yer yer, evvelden kazılan mağara ve tüneller karşımıza çıkıyor. Biz de onları görmek için her hafta sonu bu bölgelere yürüyüş düzenliyoruz. Bu bölgeler, turizme kazandırılıp yürüyüşler düzenlenebilir zira çok heyecan verici bir bölge, tarihle iç içesiniz” sözlerine yer verdi.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı