İsrail’in Gazze’ye yönelik atakları devam ederken BM tarihinde bir birinci yaşandı. Vazifesi müddetince birinci sefer yetkisini kullanan Genel Sekreter Guterres, İsrail-Filistin krizinin tahlili için BM Kaidesi’nin 99. unsurunu birinci sefer devreye sokarak, Güvenlik Kurulu’nu harekete geçmeye çağırdı. En güçlü diplomatik araç olarak kabul edilen 99. hususta, “Genel Sekreter milletlerarası barış ve güvenliğin korunmasını tehdit edebilecek bir mevzuyu Güvenlik Kurulu’nun dikkatine sunabilir.” kararı yer alıyor.
BM Genel Sekreteri Guterress, vazifesi müddetince birinci defa yetkisini kullanarak Gazze‘de insani felaketin önlenmesi için Güvenlik Kurulu’na mektup gönderdi. 99. maddeyi devreye sokan Guterres, İsrail-Filistin krizinin tahlili için BM Güvenlik Kurulu’nu harekete geçmeye çağırdı.
99. HUSUS BİRİNCİ DEFA DEVREYE GİRDİ
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik atakları 61’inci günde devam ederken, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, elindeki en güçlü diplomatik araç olarak kabul edilen yola başvurdu. BM Güvenlik Kurulu’nu milletlerarası barış ve güvenliğe tehdit oluşturan İsrail-Filistin krizi konusunda harekete geçmeye çağıran Guterres, “Genel Sekreter, kendi görüşüne nazaran milletlerarası barış ve güvenliğin korunmasını tehdit edebilecek rastgele bir mevzuyu Güvenlik Kurulu’nun dikkatine sunabilir” kararını içeren BM Kuralı’nın 99. unsurunu devreye soktu.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi
GUTERRES’TEN GÜVENLİK KURULU’NA MEKTUP
Guterres’in, BM Güvenlik Kuruluna gönderdiği mektupta, “İnsani sistemin önemli bir biçimde çökme riskiyle karşı karşıyayız. Bu türlü bir sonuçtan ne kıymetine olursa olsun kaçınılmalıdır. Milletlerarası toplumun daha fazla tansiyonu önlemek ve bu krizi sona erdirmek için tüm nüfuzunu kullanma sorumluluğu vardır. İnsani ateşkes ilan edilmesi istikametindeki çağrımı yineliyorum. Bu acil bir durum. Sivil halkın daha büyük ziyanlardan korunması gerekiyor” sözleri kullanılarak, İsrail-Filistin çatışmalarının sonuçlarının Filistinliler ve tüm bölgenin barışı ve güvenliği üzerinde geri dönüşü olmayan tesirleri olacağını belirtildi.
Guterres’in Sözcüsü Stephane Dujarric yaptığı açıklamada, Guterres’in 1 Ocak 2017’de BM Genel Sekreterliği vazifesini devralmasından bu yana bu maddeyi birinci kere devreye soktuğunu belirterek, Guterres’in kısa müddette inanılmaz boyutlara ulaşan can kayıpları nedeniyle bu adımı attığını açıkladı. Dujarric, Guterres’in bu atılım ile taraflar ortasında ateşkes talep edilmesi tarafında Güvenlik Kurulu ve memleketler arası toplum üzerinde daha fazla baskı oluşturacağını umduğu aktardı. Dujarric, Guterres’in mektubunda esirlerin derhal ve şartsız olarak hür bırakılmaları gerektiğini vurguladığını belirterek, Gazze Şeridi’nde hastanelerin savaş alanına döndüğünü tabir ettiğini aktardı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres
BM Güvenlik Kurulu’nda Gazze Şeridi’ndeki insani durumu görüşmek için 16 Kasım’da yapılan toplantıda, Malta tarafından sunulan ve Gazze Şeridi’ndeki insani durumla ilgili 4 başarısız teşebbüsün akabinde 5. karar tasarısı 12 “evet” ve 3 “çekimser” oyla kabul edilmiş, Rusya, ABD ve İngiltere çekimser oy kullanmıştı. Kararda, genişletilmiş insani duraklamalar, sınırsız yardım dağıtımı, tıbbi tahliyeler ve Gazze’de tutulan esirlerin şartsız olarak hür bırakılması davetinde bulunulmuş, tüm tarafların milletlerarası insancıl hukuka riayet etmesi gerektiğini vurgulanmıştı.
BM GÜVENLİK KURULU ÜYELERİ
Güvenlik Kurulu, beşi daimi olmak üzere on beş üyeden oluşmaktadır: Çin, Fransa, Rusya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri. Bu ülkeler, II. Dünya Savaşı’nın galipleri olan büyük devletler ya da onların halefi olan devletlerdir. Daimi üyeler, Birleşmiş Milletler’e yeni üye devletlerin kabulü ya da Genel Sekreter adayları da dahil olmak üzere, Güvenlik Kurulu’nun her türlü kıymetli kararını veto edebilir. Bu veto hakkı, Genel Konsey ya da Genel Kurul’un acil özel oturumları ya da oylamaları için geçerli değildir. Öbür on üye bölgesel bazda iki yıllık bir devir için seçilir. Kurulun başkanlığı, üyeleri ortasında aylık olarak dönüşümlüdür.
İSRAİL’İN GAZZE’Yİ İŞGALİNDE SON DURUM
Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, 7 Ekim sabahı, İsrail’in “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal bedellerine yönelik daima ihlallerine karşılık verme” gerekçesiyle kapsamlı hücum düzenlerken İsrail ordusu da Gazze Şeridi’ne ağır hava bombardımanı başlattı. İsrail’de 7 Ekim’deki akınlarda 310’dan fazlası asker olmak üzere 1200 İsraillinin öldüğü, 5 bin 132 kişinin yaralandığı duyuruldu. İsrail ordusuna nazaran, Gazze Şeridi’ne düzenlenen kara akınlarında 83, Lübnan hududunda ise 6 İsrail askeri öldürüldü.
CAN KAYBI 16 BİNİ GEÇTİ
Gazze’deki hükümete nazaran, 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’nde İsrail hücumlarında öldürülen Filistinlilerin sayısı 7 bin 112’si çocuk, 4 bin 885’i bayan olmak üzere 16 bin 248’e yükseldi. İşgal altındaki Batı Şeria ve Kudüs’te de 7 Ekim’den bu yana İsrail güçleri ve Yahudi yerleşimcilerin ataklarında 263 Filistinli hayatını kaybetti. İsrail ordusu, Gazze’de on binlerce yaralı ile sivilin sığındığı onlarca hastaneyi zorla tahliye ettirmek için yerleşkelerini ya da ana binalarını vurdu. İşgal sırasında birtakım hastaneleri bastı. Hücumlarda yüzlerce kişi öldü ve yaralandı. İsrail ordusunun 8 Ekim’den bu yana Lübnan’ın güneyine yönelik akınlarında 22 sivil hayatını kaybederken, Hizbullah ile hudutta girdiği çatışmalarda ise 89 Hizbullah mensubu öldü.